ΔΕΙΤΕ ΠΡΩΤΟΙ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ TRIBUNE ΣΤΟ GOOGLE NEWS 
Η Τεχεράνη αντιμετωπίζει ραγδαία έλλειψη νερού, με το Ιράν να προειδοποιεί ότι εκατομμύρια ίσως χρειαστεί να εγκαταλείψουν την πρωτεύουσα.
Οι βασικοί ταμιευτήρες αγγίζουν «το μηδέν», ενώ η Τεχεράνη βιώνει ήδη μειώσεις στην πίεση και γειτονιές χωρίς νερό.
Η κρίση είναι αποτέλεσμα χρόνιων κακοδιαχειρίσεων του καθεστώτος, οι οποίες συγκρούονται με μια βάναυση ξηρασία και την αυξανόμενη οργή του κοινού.
Το ίδιο καθεστώς που χρηματοδοτεί τρομοκρατικές ομάδες σε όλη την περιοχή, τώρα ζητά από εκατομμύρια πολίτες του να προετοιμαστούν για δελτίο -και ενδεχομένως για εκκένωση- της πόλης τους, επειδή απέτυχε να εξασφαλίσει ένα τόσο βασικό αγαθό όσο το πόσιμο νερό.
Το Ιράν βρίσκεται αντιμέτωπο με τη χειρότερη υδάτινη κρίση των τελευταίων δεκαετιών, με αξιωματούχους να προειδοποιούν ότι η Τεχεράνη -μια πόλη με πάνω από 10 εκατομμύρια κατοίκους– μπορεί σύντομα να καταστεί ακατοίκητη εάν συνεχιστεί η ξηρασία που πλήττει τη χώρα.
Ο Πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν (Masoud Pezeshkian) προειδοποίησε ότι εάν δεν υπάρξουν βροχοπτώσεις έως τον Δεκέμβριο, η κυβέρνηση θα πρέπει να ξεκινήσει τη διανομή νερού με δελτίο στην Τεχεράνη.
«Ακόμη και αν εφαρμόσουμε το δελτίο και εξακολουθήσει να μην βρέχει, τότε δεν θα έχουμε καθόλου νερό.
»Θα πρέπει να εκκενώσουν την Τεχεράνη», δήλωσε ο Πεζεσκιάν στις 6 Νοεμβρίου, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP).
Το διακύβευμα είναι υψηλό για τη θεοκρατική ηγεσία του Ιράν.
Το 2021, οι ελλείψεις νερού προκάλεσαν βίαιες διαδηλώσεις στη νότια επαρχία Χουζεστάν.
Σποραδικές διαμαρτυρίες ξέσπασαν και το 2018, με αγρότες να κατηγορούν την κυβέρνηση για κακοδιαχείριση των υδάτινων πόρων.
Μείωση πίεσης και χρόνια κακοδιαχείριση
Η κρίση νερού στο Ιράν μετά από ένα εξαιρετικά θερμό καλοκαίρι δεν είναι μόνο αποτέλεσμα των χαμηλών βροχοπτώσεων.
Δεκαετίες κακοδιαχείρισης, συμπεριλαμβανομένης της υπερβολικής κατασκευής φραγμάτων, της παράνομης διάνοιξης πηγαδιών και των αναποτελεσματικών γεωργικών πρακτικών, έχουν εξαντλήσει τα αποθέματα.
Δεκάδες επικριτές και ειδικοί σε θέματα ύδατος έχουν δηλώσει στα κρατικά Μέσα Ενημέρωσης τις τελευταίες ημέρες, καθώς η κρίση κυριαρχεί στον αέρα με συζητήσεις και διαλόγους.
Η κυβέρνηση Πεζεσκιάν απέδωσε την κρίση σε διάφορους παράγοντες, όπως «οι πολιτικές προηγούμενων κυβερνήσεων, η κλιματική αλλαγή και η υπερκατανάλωση».
Ενώ δεν έχουν εμφανιστεί ακόμη σημάδια διαμαρτυριών για την κρίση νερού, οι Ιρανοί ήδη αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λόγω μιας παραλυμένης οικονομίας, κυρίως εξαιτίας των κυρώσεων που συνδέονται με το αμφισβητούμενο πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας.
Η αντιμετώπιση των επίμονων ελλείψεων νερού επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τις οικογένειες και τις κοινότητες, εντείνοντας το δυναμικό για αναταραχή, σε μια περίοδο που το θεοκρατικό κατεστημένο αντιμετωπίζει ήδη διεθνείς πιέσεις για τις πυρηνικές του φιλοδοξίες.
Το Ιράν αρνείται ότι επιδιώκει την απόκτηση πυρηνικών όπλων.
Σε όλο το Ιράν, από τα πολυώροφα διαμερίσματα της πρωτεύουσας έως τις πόλεις και τις κωμοπόλεις, η κρίση νερού παγιώνεται.
Όταν οι βρύσες στέρεψαν στο διαμέρισμά της στην ανατολική Τεχεράνη την περασμένη εβδομάδα, η Μαχνάζ (Mahnaz) δεν είχε καμία προειδοποίηση ούτε εφεδρεία.
«Ήταν γύρω στις 10 το βράδυ, και το νερό δεν επανήλθε παρά στις 6 το πρωί», είπε.
Χωρίς αντλία ή αποθήκευση, αναγκάστηκε να περιμένει με τα δύο της παιδιά, βουρτσίζοντας δόντια και πλένοντας χέρια με εμφιαλωμένο νερό.
Η Εθνική Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης του Ιράν απέρριψε τις αναφορές για επίσημο δελτίο στην Τεχεράνη, αλλά επιβεβαίωσε ότι εφαρμόζονται νυχτερινές μειώσεις πίεσης του νερού στην Τεχεράνη, οι οποίες μπορεί να πέσουν στο μηδέν σε ορισμένες περιοχές, σύμφωνα με τα κρατικά Μέσα Ενημέρωσης.
Ο Πεζεσκιάν είχε προειδοποιήσει και τον Ιούλιο κατά της υπερκατανάλωσης.
Οι Αρχές ύδρευσης είχαν δηλώσει τότε ότι το 70% των κατοίκων της Τεχεράνης κατανάλωναν περισσότερα από τα καθορισμένα 130 λίτρα την ημέρα.
Οι ταμιευτήρες της Τεχεράνης στο 50% της χωρητικότητας
Οι Ιρανοί έχουν υπομείνει επανειλημμένες ελλείψεις ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου και νερού κατά τους μήνες αιχμής της ζήτησης τα τελευταία χρόνια.
«Είναι μια δυσκολία μετά την άλλη – τη μία μέρα δεν έχουμε νερό, την επόμενη δεν έχουμε ηλεκτρικό.
»Δεν έχουμε καν αρκετά χρήματα για να ζήσουμε. Αυτό οφείλεται στην κακή διαχείριση», δήλωσε η Σαχλά (Shahla), 41 ετών, δασκάλα και μητέρα τριών παιδιών, τηλεφωνώντας από το κέντρο της Τεχεράνης.
Την περασμένη εβδομάδα, τα κρατικά Μέσα Ενημέρωσης επικαλέστηκαν τον Μοχαμαντρέζα Καβιανπούρ (Mohammadreza Kavianpour), επικεφαλής του Ινστιτούτου Έρευνας Υδάτων του Ιράν, να λέει ότι οι περσινές βροχοπτώσεις ήταν 40% κάτω από τον μέσο όρο των 57 ετών στη χώρα και οι προβλέψεις δείχνουν τη συνέχιση των ξηρών συνθηκών προς το τέλος Δεκεμβρίου.
Η πρωτεύουσα εξαρτάται εξ ολοκλήρου από πέντε ταμιευτήρες που τροφοδοτούνται από ποτάμια εκτός πόλης.
Όμως, η εισροή έχει καταρρεύσει.
Ο Μπεχζάντ Παρσά (Behzad Parsa), επικεφαλής της Περιφερειακής Εταιρείας Υδάτων της Τεχεράνης, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι τα επίπεδα του νερού έχουν μειωθεί κατά 43% σε σχέση με πέρυσι, αφήνοντας το Φράγμα Αμίρ Καμπίρ (Amir Kabir Dam) μόλις στα 14 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, το 8% της χωρητικότητάς του.
Είπε ότι οι ταμιευτήρες της Τεχεράνης, οι οποίοι συλλογικά μπορούσαν κάποτε να αποθηκεύσουν σχεδόν 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, τώρα συγκρατούν μόλις 250 εκατομμύρια, μια πτώση σχεδόν στο μισό, η οποία, με τους τρέχοντες ρυθμούς κατανάλωσης, θα μπορούσε να στερέψει μέσα σε δύο εβδομάδες.
Η κρίση εκτείνεται πολύ πέρα από την Τεχεράνη. Πανελλαδικά, 19 μεγάλα φράγματα -περίπου το 10% του συνόλου του Ιράν- έχουν ουσιαστικά στερέψει.
Στην πόλη Μασχάντ (Mashhad), τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράν, με πληθυσμό 4 εκατομμυρίων, τα αποθέματα νερού έχουν πέσει κάτω από το 3%.
«Η πίεση είναι τόσο χαμηλή που κυριολεκτικά δεν έχουμε νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας.
»Έχω εγκαταστήσει δεξαμενές νερού, αλλά πόσο καιρό μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι;
»Οφείλεται αποκλειστικά στην κακοδιαχείριση», δήλωσε ο Ρεζά (Reza), 53 ετών, στο Μασχάντ.
Είπε ότι η κατάσταση επηρεάζει και την επιχείρησή του για τον καθαρισμό χαλιών. Όπως και άλλοι στους οποίους μίλησε το Reuters, αρνήθηκε να δώσει το επώνυμό του.
Κλιματική αλλαγή, πόλεμος και μη διαχειρίσιμη κρίση
Η κρίση ακολουθεί θερμοκρασίες ρεκόρ και κυλιόμενες διακοπές ρεύματος.
Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, η κυβέρνηση κήρυξε έκτακτες αργίες για να μειώσει την κατανάλωση νερού και ενέργειας, κλείνοντας ορισμένα δημόσια κτίρια και τράπεζες, καθώς οι θερμοκρασίες ξεπέρασαν τους 50°C (122°F) σε ορισμένες περιοχές.
Η κλιματική αλλαγή έχει εντείνει το πρόβλημα, λένε οι Αρχές, με την άνοδο των θερμοκρασιών να επιταχύνει την εξάτμιση και την απώλεια υπόγειων υδάτων.
Ορισμένες εφημερίδες έχουν επικρίνει τις περιβαλλοντικές πολιτικές της κυβέρνησης, αναφέροντας τον διορισμό ακατάλληλων διαχειριστών και την πολιτικοποίηση της διαχείρισης των πόρων.
Η κυβέρνηση απέρριψε τους ισχυρισμούς. Εν τω μεταξύ, επανεμφανίστηκαν και οι εκκλήσεις για θεία παρέμβαση.
«Στο παρελθόν, οι άνθρωποι πήγαιναν στην έρημο για να προσευχηθούν για βροχή», δήλωσε ο Μεχντί Τσαμράν (Mehdi Chamran), επικεφαλής του Δημοτικού Συμβουλίου της Τεχεράνης, σύμφωνα με τα κρατικά Μέσα Ενημέρωσης. «Ίσως δεν πρέπει να παραμελήσουμε αυτή την παράδοση».
Οι Αρχές λαμβάνουν προσωρινά μέτρα για τη διατήρηση όσων απομένουν, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της πίεσης του νερού σε ορισμένες περιοχές και της μεταφοράς νερού στην Τεχεράνη από άλλους ταμιευτήρες.
Ωστόσο, αυτά είναι μέτρα ανάσχεσης, και το κοινό έχει προτραπεί να εγκαταστήσει δεξαμενές αποθήκευσης, αντλίες και άλλες συσκευές για να αποφύγει σοβαρές διαταραχές.
«Πολύ λίγα, πολύ αργά. Μόνο υπόσχονται, αλλά δεν βλέπουμε καμία δράση», δήλωσε ένας πανεπιστημιακός στην πόλη Ισφαχάν (Isfahan), ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί.
«Οι περισσότερες από αυτές τις ιδέες δεν είναι εφαρμόσιμες».
Ο υπουργός Ενέργειας του Ιράν, Αμπάς Αλί Αμπαντί (Abbas Ali Abadi), κατηγόρησε επίσης τη διαρροή νερού που προκαλείται από την αιωνόβια υποδομή ύδρευσης της πρωτεύουσας, ενώ υπαινίχθηκε ακόμη και τον πρόσφατο 12ήμερο πόλεμο με το Ισραήλ.
Κατά τη διάρκεια αυτής της σύγκρουσης, το Ισραήλ στόχευσε τη γειτονιά Ταζρίς (Tajrish) της βόρειας Τεχεράνης στις 15 Ιουνίου, μετά την οποία βίντεο έδειξαν σοβαρές πλημμύρες στην περιοχή.
Η κρίση, ωστόσο, εκτείνεται πολύ πέρα από την πρωτεύουσα.
Ο επικεφαλής του Εθνικού Κέντρου Διαχείρισης Κρίσεων Κλίματος και Ξηρασίας του Ιράν, Αχμάντ Βαζιφέχ (Ahmad Vazifeh), προειδοποίησε ότι, εκτός από την Τεχεράνη, τα φράγματα σε πολλές άλλες επαρχίες -συμπεριλαμβανομένων των Δυτικού Αζερμπαϊτζάν, Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν και Μαρκαζί- βρίσκονται επίσης σε «ανησυχητική κατάσταση», με τα επίπεδα του νερού σε μονοψήφια ποσοστά.
Στο Μασχάντ, τα αποθέματα νερού στα φράγματα έχουν πέσει «κάτω από το οκτώ τοις εκατό», σύμφωνα με τον Κυβερνήτη της Επαρχίας Χορασάν Ραζαβί (Khorasan Razavi).
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης του Μασχάντ, Χοσεΐν Ισμαεϊλιάν (Hossein Esmaeilian), έθεσε το νούμερο ακόμη χαμηλότερα:
«Το επίπεδο αποθήκευσης του κύριου φράγματος της πόλης είναι κάτω από το τρία τοις εκατό. Μόνο τρία τοις εκατό της συνδυασμένης χωρητικότητας των τεσσάρων φραγμάτων που τροφοδοτούν με νερό το Μασχάντ —Τορόγκ, Καρντέχ, Ντουστί και Αρντάκ— παραμένει. Εκτός από το Φράγμα Ντουστί, τα άλλα τρία είναι εκτός λειτουργίας».
Η κρίση προβλεπόταν εδώ και δεκαετίες. Ακόμη και ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ (Ayatollah Ali Khamenei), έχει επανειλημμένα αναγνωρίσει την επικείμενη απειλή.
Σήμερα, η Τεχεράνη, το Καράζ (Karaj) και το Μασχάντ -που φιλοξενούν συνολικά περισσότερους από 16 εκατομμύρια ανθρώπους- αντιμετωπίζουν την πραγματική πιθανότητα να στερέψουν οι βρύσες τους.
