ΔΕΙΤΕ ΠΡΩΤΟΙ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ TRIBUNE ΣΤΟ GOOGLE NEWS 
Εδώ και περίπου έναν χρόνο, ο κυβερνητικός εταίρος του Προέδρου Ερντογάν, ο σκληροπυρηνικός ηγέτης του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP), Ντεβλέτ Μπαχτσελί, εκκίνησε τη λεγόμενη «ειρηνευτική πρωτοβουλία».
Ένα χρόνο μετά, ο φυλακισμένος ηγέτης του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (PKK), Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ανταποκρίθηκε θετικά στην πρόκληση αυτή, δηλώνοντας έτοιμος να ενταχθεί στην ειρηνευτική διαδικασία.
Σε απάντηση, το κόμμα ανακοίνωσε την προθυμία του να καταθέσει τα όπλα και να διαλυθεί.
Παρόλα αυτά, από τότε μέχρι σήμερα, η τουρκική «κατοχή» έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 15 στρατιωτικές επιχειρήσεις ή αεροπορικές επιδρομές εναντίον θέσεων του PKK στα όρη Καντίλ και σε άλλες περιοχές.
Το μόνο απτό βήμα που έχει γίνει από τότε είναι η σύσταση μιας κοινοβουλευτικής επιτροπής, αποτελούμενης από περίπου 50 εκπροσώπους πολιτικών παρατάξεων, αναλογικά με τις έδρες τους, με εξαίρεση το «Καλό Κόμμα» (İYİ Party), το οποίο αντιτίθεται στην ειρηνευτική διαδικασία.
Στην πράξη, λοιπόν, δεν υπήρξαν πραγματικά βήματα επί του πεδίου, και είναι σαν η ειρηνευτική πρωτοβουλία να μην προήλθε από την ίδια την τουρκική ηγεσία, αλλά από τρίτο μέρος ή ακόμη και από το PKK.
Η «αποχώρηση» από το Μπακούρ: Ένα βήμα τακτικής, όχι παράδοση
Η πρόσφατη ανακοίνωση του PKK για αποχώρηση από το Μπακούρ (Bakurê) του Κουρδιστάν (σ.σ. τουρκικό έδαφος) εκτιμάται ως τακτικό βήμα.
Στόχος είναι να επαναφέρει στο προσκήνιο την ειρηνευτική διαδικασία, είτε προσελκύοντας τη διεθνή προσοχή είτε την τουρκική εγχώρια προσοχή, τόσο κουρδική όσο και τουρκική.
Ο συγχρονισμός είναι αξιοσημείωτος: αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποιο μείζον παγκόσμιο γεγονός σε εξέλιξη -ούτε πόλεμος στη Γάζα, ούτε πόλεμος Ρωσίας–Ουκρανίας, ούτε πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, ούτε αναταραχές στη Σουέιντα, κ.λπ.
Η κίνηση του PKK μοιάζει με εκείνη που έκανε πριν από μήνες, όταν 30 μαχητές του έκαψαν τα όπλα τους σε μια συμβολική χειρονομία ετοιμότητας για ειρήνη.
Έτσι, ο πρώτος στόχος φαίνεται να είναι η εκ νέου εστίαση της προσοχής, εντός και εκτός Τουρκίας, στην ειρηνευτική διαδικασία.
Το δεύτερο ερώτημα είναι: πρόκειται για παράδοση ή για υποχώρηση από την Τουρκία;
Στην πραγματικότητα, το 80%–90% των προπυργίων του PKK τα τελευταία 15 χρόνια βρίσκονται εντός περιοχών που ανήκουν στο Μπασούρ (Başûrê) του Κουρδιστάν (σ.σ. Ιράκ), και μόνο το 10%–20%, ίσως και λιγότερο, βρίσκεται εντός των συνόρων του Μπακούρ (Bakurê) (Τουρκία).
Πρόκειται για απομακρυσμένες ορεινές περιοχές όπου δεν υπάρχει ουσιαστικά κανένας έλεγχος από το ιρακινό κράτος, την Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν (KRG), το Ιράν ή την Τουρκία.
Τα βουνά αυτά αποτελούν εδώ και καιρό καταφύγιο είτε για νομαδικές φυλές είτε για Κούρδους μαχητές, όχι μόνο από το PKK αλλά και από άλλα κουρδικά κινήματα τις τελευταίες δεκαετίες.
Δεν υπάρχουν σαφή σύνορα ή συρματοπλέγματα. Δεδομένου ότι πάνω από το 80% των βάσεων του PKK βρίσκονται εντός του Μπασούρ (Başûrê) του Κουρδιστάν (Ιράκ), η αποχώρηση αφορά μόνο ένα μικρό κλάσμα των θέσεών τους.
Και καθώς αυτές οι περιοχές είναι ακατοίκητες, η αποχώρηση δεν σημαίνει ότι ο τουρκικός στρατός μπορεί απλώς να εγκατασταθεί εκεί την επόμενη μέρα· είναι αφιλόξενο, ορεινό έδαφος.
Εάν, ο μη γένοιτο, καταρρεύσει η ειρηνευτική διαδικασία, το PKK θα μπορούσε να επιστρέψει σε αυτές τις βάσεις μέσα σε μία ή δύο μέρες, ή το πολύ σε μία εβδομάδα. Δεν πρόκειται για σημαντικό εμπόδιο.
Η στάση του Ιράκ και οι περιφερειακές επιπτώσεις
Το Ιράκ, ως συνήθως, εξέδωσε ανακοινώσεις που καταδικάζουν την κίνηση ως παραβίαση της κυριαρχίας του, καθώς η δήλωση του PKK ανέφερε ότι αποχωρούσε «από το βόρειο Κουρδιστάν» (Τουρκία) «προς το βόρειο Ιράκ» (Περιφέρεια Κουρδιστάν του Ιράκ).
Αυτές οι ιρακινές δηλώσεις, ωστόσο, είναι ως επί το πλείστον συμβολικές, απευθυνόμενες στην κοινή γνώμη.
Στην πραγματικότητα, ακόμη και επί Σαντάμ Χουσεΐν, η Τουρκία συνήθιζε να εισέρχεται στο ιρακινό έδαφος επικαλούμενη το PKK ως πρόσχημα.
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός του ΝΑΤΟ, ποτέ δεν κατάφερε να νικήσει αυτούς τους μαχητές.
Επομένως, δεν είναι εύκολο, ούτε για την Τουρκία, ούτε για το Ιράν, ούτε για το Ιράκ.
Και η Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν (KRG) δεν πρόκειται ποτέ να εμπλακεί σε εσωτερικές μάχες για λογαριασμό της Τουρκίας.
Συνοψίζοντας, αυτό το βήμα είναι μια χειρονομία καλής θέλησης και μια προσπάθεια αναπροσανατολισμού της προσοχής στην ειρηνευτική διαδικασία.
Η επίδραση στο Κουρδικό Ζήτημα στη Συρία και το Ιράκ
Όσον αφορά το αν αυτό θα επηρεάσει το κουρδικό ζήτημα στο Ιράκ και τη Συρία: ναι, θα επηρεάσει.
Ιράκ: Εάν η ειρηνευτική διαδικασία επιτύχει, αυτό ωφελεί τους Κούρδους στο Ιράκ πρωτίστως, καθώς αυτοί υφίστανται το κύριο βάρος της σύγκρουσης, ειδικά στις παραμεθόριες περιοχές και στα χωριά που είναι γειτονικά σε θέσεις του PKK.
Κούρδοι ηγέτες όπως ο Μασούντ Μπαρζανί και η ηγεσία της KRG έχουν συμμετάσχει σε προσπάθειες διαμεσολάβησης μεταξύ των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) και της Τουρκίας αφενός, και μεταξύ του PKK και της Τουρκίας αφετέρου, διατηρώντας καλές σχέσεις και με τους τρεις.
Συρία: Η απουσία μιας συνολικής συμφωνίας μεταξύ του καθεστώτος Αλ-Γκολάνι και των SDF, ή μεταξύ του καθεστώτος Αλ-Γκολάνι και της κουρδικής αντιπροσωπείας που προέκυψε από το «Συνέδριο Κουρδικής Ενότητας» της 2ας Απριλίου, συνδέεται στενά με την κατάσταση στην Τουρκία.
Φαίνεται να υπάρχει μια διεθνής κατανόηση να μην εξοργιστεί η Τουρκία όσον αφορά τη βόρεια Συρία.
Στρατιωτικά, η Δαμασκός δεν μπορεί να παρέμβει, και το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει στο Ιράν να προβεί σε ορισμένα βήματα.
Στον βορρά, υπάρχει σεβασμός στις απαιτήσεις της Τουρκίας, όχι πλήρης όπως θα ήθελε η Άγκυρα, αλλά λαμβάνονται υπόψη οι ευαισθησίες της.
Έτσι, η επιτυχία της ειρηνευτικής διαδικασίας στην Τουρκία θα επηρεάσει θετικά και την κουρδική κατάσταση στη βόρεια Συρία.
Η αντίφαση της τουρκικής ηγεσίας
Δεν θα είχε λογική η Τουρκία να συμφιλιωθεί με το PKK στο εσωτερικό της, ενώ ταυτόχρονα να μάχεται τις SDF στη Συρία, ή το αντίστροφο.
Ωστόσο, η τουρκική ηγεσία κάνει ακριβώς αυτό αυτή τη στιγμή: διαπραγματεύεται την ειρήνη με το PKK ενώ επιτίθεται στις SDF, χαρακτηρίζοντάς τις τρομοκρατικές λόγω των δεσμών τους με το PKK, παρόλο που η ίδια η Άγκυρα διαπραγματεύεται με το «κύριο» PKK, του οποίου τον φυλακισμένο ηγέτη Αμπντουλάχ Οτσαλάν αποκαλεί τρομοκράτη.
Αυτή η αντίφαση δείχνει τη σύγχυση στους κόλπους της τουρκικής ηγεσίας. Εμπλέκεται στην ειρηνευτική διαδικασία με απροθυμία, όχι από πεποίθηση, σε αντίθεση με τον πρώην πρωθυπουργό Τουργκούτ Οζάλ, ο οποίος επιδίωξε ειλικρινά την ειρήνη στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και αργότερα δολοφονήθηκε από το «βαθύ κράτος» κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στο Αζερμπαϊτζάν.
Η Τουρκία αναγκάζεται να επιδιώξει την ειρήνη, ιδίως λόγω των περιφερειακών μετασχηματισμών.
Όπως είχε πει κάποτε ο πρώην πρωθυπουργός Νετσμεττίν Ερμπακάν, μετά το Ιράκ και το Ιράν, θα έρθει η σειρά της Τουρκίας.
Ακόμη και ο Μπαχτσελί υπαινίχθηκε πρόσφατα αυτό, λέγοντας ότι όταν οι ΗΠΑ και το Ισραήλ στοχοποίησαν το Ιράν, αυτό ήταν μια προειδοποίηση ότι η Τουρκία μπορεί να είναι η επόμενη.
Έτσι, η Τουρκία επιδιώκει την ειρήνη για να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες, διότι το Ισραήλ δεν μπορεί να επιτεθεί άμεσα σε ένα μέλος του ΝΑΤΟ όπως η Τουρκία, αλλά αν ο Νετανιάχου ήθελε να βλάψει την Τουρκία, θα μπορούσε να το κάνει έμμεσα υποστηρίζοντας τις SDF ή το PKK. Αυτός είναι ένας από τους φόβους της Άγκυρας.
Επομένως, η Τουρκία εισέρχεται στην ειρηνευτική διαδικασία από ανάγκη και όχι από πεποίθηση, και γι’ αυτό η πρόοδος είναι τόσο αργή, κάτι που περιπλέκεται περαιτέρω από τις βαθιές πολιτικές διαιρέσεις εντός της ίδιας της τουρκικής ηγεσίας, μεταξύ κυβέρνησης, αντιπολίτευσης και κυβερνητικών εταίρων.
Συμπερασματικά: Η ανακοίνωση του PKK είναι μια τακτική κίνηση, όχι παράδοση, ούτε πραγματική αποχώρηση. Είναι μια προσπάθεια να επιστραφεί η μπάλα στο γήπεδο της Τουρκίας, να αυξηθεί η πίεση στην Άγκυρα και να εκτεθεί ο δισταγμός της.
