Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών πήγε ως νεο-οθωμανός «βεζίρης» στην Ουάσιγκτον αλλά ο Αμερικανός ομόλογός του, ως Ρωμαίος «πραίτορας», του έκοψε τον τσαμπουκά – «Δώστε μας τους γκιουλενιστές, θα πάρουμε τους S-400» – «Ξεχάστε τα F-35, καθίστε ήσυχα στην κυπριακή ΑΟΖ».
Αναπόφευκτη είναι πλέον η ρήξη στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας, με την Άγκυρα να επιμένει στην τακτική των εκβιασμών και τις ΗΠΑ να στέλνουν αυστηρότατο μήνυμα στο καθεστώς Ερντογάν για τις προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.
Κατά τη συνάντηση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου με τον Μάικ Πομπέο, επιβεβαιώθηκε ότι οι σχέσεις Άγκυρας – Ουάσιγκτον είναι στο ναδίρ και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αν και πώς μπορούν να βελτιωθούν καθώς, τα «αγκάθια» είναι πολλά και δύσκολα μπορούν να αγνοηθούν.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η αμερικανική κυβέρνηση είναι έντονα ενοχλημένη με την απόφαση του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να προχωρήσει τελεσίδικα στην αγορά του ρωσικού συστήματος αντιαεροπορικής άμυνας S-400.
«Η τρέχουσα συμφωνία είναι κλεισμένη συμφωνία, δεν μπορώ να την ακυρώσω», είπε μεταξύ άλλων ο Τσαβούσογλου στις δηλώσεις του σε δημοσιογράφους μετά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο.
«Όμως χρειάζομαι περισσότερους (σ.σ. εξοπλισμούς) (…) και προτιμώ να αγοράζω από τους συμμάχους μου», πρόσθεσε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, προκαλώντας εκνευρισμό στις ΗΠΑ.
Η απόφαση αυτή αναγκάζει την Ουάσιγκτον να προχωρήσει σε κυρώσεις όταν εγκατασταθούν -τον ερχόμενο Οκτώβριο- οι S-400 στο τουρκικό έδαφος και να ακυρώσει την πώληση των αμερικανικών μαχητικών F-35 στην Τουρκία.
Η εξέλιξη αυτή, εφόσον τελικά πραγματοποιηθεί, θα οδηγήσει στα τάρταρα τις τουρκοαμερικανικές σχέσεις, υποστήριξαν οι πηγές.
Οι Τούρκοι απαιτούν τα «κεφάλια» 84 γκιουλενιστών
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου επέδωσε στις αμερικανικές Αρχές έναν κατάλογο με τα ονόματα 84 μελών του κινήματος του αυτοεξόριστου ισλαμιστή ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, που η Άγκυρα αξιώνει να εκδοθούν.
Η Άγκυρα ζητεί από την Ουάσιγκτον να της παραδώσει τον Γκιουλέν, που ζει εδώ και πολλά χρόνια στις ΗΠΑ, διότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον κατηγορεί ότι ήταν ο ιθύνων νους πίσω από το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016 με στόχο την ανατροπή του. Αλλά μέχρι σήμερα, το αίτημα αυτό δεν έχει ικανοποιηθεί.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Ουάσινγκτον, ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας σημείωσε πως δεν έλαβε «εγγυήσεις» κατά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο και τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, τον Τζον Μπόλτον.
Πάντως «τους δώσαμε αυτόν τον κατάλογο των προσώπων των οποίων ζητάμε την έκδοση από τις ΗΠΑ στην Τουρκία», συμπλήρωσε, διευκρινίζοντας πως περιέχει 84 ονόματα, συμπεριλαμβανομένου αυτού του ίδιου του Γκιουλέν.
«Ο πρόεδρος Τραμπ είχε ζητήσει από τον πρόεδρο Ερντογάν να στείλει τον κατάλογο», εξήγησε. Η έκδοση του ιεροκήρυκα απλώς «δεν εξετάζεται».
«Απελευθερώστε τους Αμερικανούς κρατούμενους»
Μετά τη συνάντηση, ο κ. Πομπέο, έντονα ενοχλημένος, παρουσιάστηκε σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου, η οποία αποφασίστηκε ενώ συνομιλούσε με τον κ. Τσαβούσογλου, για να μιλήσει για πέντε θέματα κλειδιά που απασχολούν την αμερικανική κυβέρνηση.
Ένα από αυτά τα ζητήματα ήταν οι φυλακίσεις Αμερικανών υπηκόων, για πολιτικούς λόγους, στην Τουρκία, αλλά και Τούρκων πολιτών που εργάζονται για την αμερικανική διπλωματική αποστολή στην Τουρκία.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο Αμερικανός υπουργός απαίτησε την αποφυλάκιση των παραπάνω, αναφερόμενος ειδικότερα στην περίπτωση του Τουρκοαμερικανού επιστήμονα της ΝΑΣΑ, Σερκάν Γκιολγκέ, ο οποίος κατηγορείται χωρίς στοιχεία για συμμετοχή στο πραξικόπημα εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν, τον Ιούλιο του 2016.
Ο κ. Πομπέο φέρεται να τόνισε ότι για τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, όλες αυτές οι υποθέσεις δεν διαφέρουν από την περίπτωση του πάστορα Άντριου Μπράνσον.
Κάτι που σημαίνει ότι θα ξεκινήσει νέος γύρος αντιπαράθεσης.
Ο κ. Πομπέο δήλωσε τα εξής: «Καλωσορίζουμε το θετικό μομέντουμ που ακολούθησε την απελευθέρωση του πάστορα Άντριου Μπράνσον και ανοίγουμε επιπλέον διαύλους επικοινωνίας για να αντιμετωπίσουμε θέματα κοινού ενδιαφέροντος.
»Ανησυχούμε για τη συνεχιζόμενη και άδικη κράτηση εκ μέρους της Τουρκίας του τοπικού προσωπικού και πολιτών των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του επιστήμονα της NASA Σερκάν Γκιολγκέ.
»Επιπλέον, συζητήσαμε την υπόθεση Κασόγκι και την ανάγκη για αποκλιμάκωση στη Συρία, την στήριξη για την αναζωογόνηση της ειρηνευτικής διαδικασίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και την επίτευξη μιας διαρκής και ειρηνικής επίλυσης στη διαμάχη της Συρίας».
Μετά τις δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού, η εκπρόσωπος Χέδερ Νάουερτ εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρεται στις αμερικανικές ανησυχίες για τη «συνεχιζόμενη και αδικαιολόγητη κράτηση Αμερικανών πολιτών» εκ μέρους της Τουρκίας.
«Καθίστε ήσυχα στην κυπριακή ΑΟΖ»
«Οι ΗΠΑ αποθαρρύνουν τις όποιες δραστηριότητες ή ρητορική που αυξάνει τις εντάσεις στην περιοχή» απάντησε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σε σχετική ερώτηση για τις πρόσφατες τουρκικές παραβιάσεις της κυπριακής ΑΟΖ.
Ειδικότερα, η ερώτηση που τέθηκε στον εκπρόσωπο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών από τον Έλληνα ανταποκριτή Μιχάλη Ιγνατίου αφορούσε την παράνομη είσοδο του σεισμογραφικού σκάφους «Μπαρμπαρός» με τη συνοδεία τεσσάρων τουρκικών πολεμικών στο τεμάχιο 4 της κυπριακής ΑΟΖ.
«Αυτό θεωρήθηκε ως απάντηση στην έναρξη της διερευνητικής γεώτρησης της ΕxxonMobil στο τεμάχιο 10 την περασμένη Παρασκευή» επισήμανε ο δημοσιογράφος.
Συνεχίζοντας, πρόσθεσε πως «το Μπαρμπαρός, δεν αναμένεται να προχωρήσει στο τεμάχιο 10, λαμβάνοντας υπόψη τις προειδοποιήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης.
»Η Άγκυρα προέβη στην προκλητική ενέργεια, επειδή δεν μπορεί να παρέμβει στη διερευνητική γεώτρηση του αμερικανικού ενεργειακού γίγαντα».
Κληθείς να σχολιάσει τη συγκεκριμένη τοποθέτηση, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ απάντησε πως «η πολιτική των ΗΠΑ για την ΑΟΖ της Κύπρου είναι μακρά και δεν έχει αλλάξει: οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύξει τους πόρους στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της.
»Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού, όπως και όλοι οι πόροι του, θα πρέπει να μοιράζονται ισομερώς μεταξύ και των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης. Αποθαρρύνουμε κάθε ενέργεια ή ρητορική που αυξάνει τις εντάσεις στην περιοχή».