Ο ειδικός εκπρόσωπος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) για το Ιράκ κατέθεσε μια πρόταση στον ηγέτη του ιρακινού Κουρδιστάν Μασούντ Μπαρζανί να ακυρώσει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της περιοχής με αντάλλαγμα τη διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών σε διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν μεταξύ Βαγδάτης και Ερμπίλ για την επίτευξη μιας συμφωνίας.
Το κοινοβούλιο του ιρακινού Κουρδιστάν με έδρα την Ερμπίλ, ενέκρινε ομόφωνα την Παρασκευή τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της περιοχής από το Ιράκ στις 25 Σεπτεμβρίου.
Ο πρωθυπουργός του Ιράκ, Χάιντερ αλ Αμπάντι, δήλωσε ότι οι Κούρδοι είναι σαν «να παίζουν με τη φωτιά» με τα σχέδια που έχουν για τη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος, ενώ οι ΗΠΑ, όπως και πολλές άλλες χώρες της Δύσης, τονίζουν ότι το δημοψήφισμα θα προκαλέσει αποσταθεροποίηση στην περιοχή και θα αποσπάσει την προσοχή από τον πόλεμο εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.
Εντούτοις, ο Μπαρζανί διαμηνύει πως θα προχωρήσει στην πραγματοποίηση του δημοψηφίσματος, παρά το γεγονός ότι αυτό απορρίφθηκε από το ιρακινό κοινοβούλιο.
Την Πέμπτη, ο ειδικός εκπρόσωπος του ΟΗΕ για το Ιράκ Ζαν Κουμπίς παρέδωσε στον Κούρδο ηγέτη ένα έγγραφο, αντίγραφο του οποίου έχει περιέλθει στην κατοχή του Γαλλικού Πρακτορείου, προτείνοντας την «άμεση έναρξη εντατικών, άνευ όρων διαπραγματεύσεων μεταξύ Ερμπίλ και Βαγδάτης», οι οποίες θα εστιάσουν στην «επίλυση όλων των προβλημάτων» και θα «καθορίσουν τις μελλοντικές σχέσεις και τη συνεργασία μεταξύ Βαγδάτης και Ερμπίλ».
Αν οι Κούρδοι «αποδεχτούν αυτή την εναλλακτική, θα υπάρξουν διαπραγματεύσεις», τόνισε ο Κουμπίς στο Γαλλικό Πρακτορείο, σημειώνοντας ότι αναμένει απάντηση εντός των «επόμενων δύο, τριών ημερών».
Οι δύο πλευρές θα πρέπει να ολοκληρώσουν τις συνομιλίες εντός δύο ή τριών ετών και μπορούν να ζητήσουν «από τον ΟΗΕ να προσφέρει τις υπηρεσίες του και στην πορεία των διαπραγματεύσεων και στην εξέλιξη των αποτελεσμάτων και των συμπερασμάτων».
Σε αντάλλαγμα, «η κυβέρνηση του ιρακινού Κουρδιστάν θα αποφασίσει να μην διεξάγει το δημοψήφισμα στις 25 Σεπτεμβρίου».
Σύμφωνα με το έγγραφο, «το Συμβούλιο Ασφαλείας θα συνεχίσει να εξετάζει την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας μέσα από περιοδικές εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών».
Σε μια συνάντηση που διεξήχθη το Σάββατο στο Ντοχούκ, στο δυτικό ιρακινό Κουρδιστάν, ο Μπαρζανί επανέλαβε ότι το δημοψήφισμα «δεν θα αναβληθεί, ούτε θα ακυρωθεί».
«Έως τώρα δεν έχουμε λάβει καμία πραγματική εναλλακτική πρόταση για το δημοψήφισμα», πρόσθεσε, τονίζοντας ωστόσο ότι «αν υπάρξει, θα την καλωσορίσουμε».
Το δημοψήφισμα, που αφορά περίπου 5,5 εκατομμύρια Κούρδους του Ιράκ έχει προκαλέσει την ανησυχία των γειτονικών χωρών, όπως της Τουρκίας και του Ιράν, που φοβούνται ότι η διεξαγωγή αυτού θα ενθαρρύνει τις αποσχιστικές διαθέσεις των κουρδικών μειονοτήτων στις χώρες τους.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η απόφαση για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος είναι «πολύ λανθασμένη», σημειώνοντας ότι η Άγκυρα θα ανακοινώσει την επίσημη θέση της σχετικά με το δημοψήφισμα μετά τη σύγκληση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και του υπουργικού συμβουλίου την 22α Σεπτεμβρίου.
Παράλληλα, ο επικεφαλής μιας επίλεκτης μονάδας των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν, ο Κασίμ Σολεϊμανί θα παρευρεθεί στο Κουρδιστάν για να «πείσει τον Μπαρζανί να ακυρώσει ή να αναβάλει το δημοψήφισμα», όπως επισήμανε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Καρίμ Πακζάντ, του Ινστιτούτου Διεθνών και Στρατηγικών Σχέσεων (IRIS).