Η ίδρυση στην Αλβανία και συγκεκριμένα κοντά στην πρωτεύουσα Τίρανα ενός «Κυρίαρχου Κράτους των Μπεκτασήδων» έχει προκαλέσει έντονη αντιπαράθεση στη γειτονική χώρα.
Για το θέμα, ο Λουλζίμ Μπασά δήλωσε στον τηλεοπτικό σταθμό Euronews Albania τα εξής:
«Δεν υπάρχει καμμία απολύτως πιθανότητα να γίνει ένα τέτοιο κράτος, γιατί οι Μπεκτάσηδες κι όλοι οι Αλβανοί έχουν αγωνιστεί για την Αλβανία ως ενιαίο κράτος.
»Δεν πάλεψαν για να το κάνουν κομμάτια.
»Είναι σαφές ότι ο Ράμα το έκανε αυτό απλά και μόνο για να αποσπάσει την προσοχή από τα πολυάριθμα σκάνδαλα.
»Ποια είναι τα δυο θέματα για τα οποία μίλησε ο Έντι Ράμα στους New York Times;
»Έχει γίνει λόγος για το σκάνδαλο McGonigal και τις υποσχέσεις που έδωσε στον γαμπρό του υποψήφιου Προέδρου των ΗΠΑ, Jared Kushner, να του παραχωρήσει το νησί Σάσωνα.
»Για να απομακρύνει την προσοχή από αυτά τα δύο θέματα, έχει κάνει μια άλλη πρόταση, η οποία λαμβάνεται σοβαρά υπόψη.
»Στον ΟΗΕ έχουν μιλήσει αρκετοί τρελοί, όπως ο Τσάβες κι ο Κάστρο.
»Το μόνο που καταδεικνύει μια τέτοια πρόταση είναι η μόνιμη μέριμνα του Ράμα, και όχι μόνο, να δημιουργήσει ένα έδαφος το οποίο η SPAK δεν θα μπορεί να αγγίξει.
»Θα είναι ο πιο παράξενος θύλακος στον κόσμο, γεμάτος με διεφθαρμένους πολιτικούς.
»Ο Ράμα δεν νοιάζεται για τους Μπεκτασήδες.
»Όχι μόνο σπιλώνει τη συνεισφορά τους στην Αλβανία, αλλά είναι και μια πράξη κατά της θρησκευτικής αρμονίας».
Τι ανακοίνωσε ο Έντι Ράμα
Υπενθυμίζουμε ότι, η αλβανική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να δημιουργήσει ένα «κυρίαρχο κράτος» των Μπεκτασί (Μπεκτασήδες), μιας ισλαμικής αδελφότητας των σούφι, με πρότυπο το Βατικανό σε ένα έδαφος περίπου 100 στρεμμάτων στην πρωτεύουσα Τίρανα, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα.
Το μικροκράτος θα χρησιμεύσει ως πολιτική εστία των μουσουλμάνων Μπεκτασί, τέταρτης σε μέγεθος θρησκευτικής κοινότητας της Αλβανίας μετά τους σουνίτες μουσουλμάνους, τους ορθόδοξους χριστιανούς και τους καθολικούς.
«Έμπνευσή μας είναι να υποστηρίξουμε τη μετατροπή του Παγκόσμιου Κέντρου Μπεκτασί των Τιράνων σε κυρίαρχο κράτος, ένα νέο κέντρο μετριοπάθειας, ανεκτικότητας και ειρηνικής συνύπαρξης», δήλωσε την Κυριακή 22/9 ο Έντι Ράμα σε ομιλία του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Η ομιλία του δόθηκε επίσης στη δημοσιότητα από το γραφείο του στην Αλβανία.
Οι Μπεκτασήδες αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% του πληθυσμού της Αλβανίας, σύμφωνα με την απογραφή του 2023.
Λίγο λιγότεροι από το 50% των 2,4 εκατ. κατοίκων της χώρας είναι μουσουλμάνοι.
Το θρησκευτικό Τάγμα των Μπεκτασήδων ιδρύθηκε το 13ο αιώνα μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και θεωρείται ένας ανεκτικός και μυστικιστικός κλάδος του ισλάμ, ανοικτός στις άλλες θρησκείες και φιλοσοφίες.
Ορισμένοι από τους πιο σημαντικούς ηγέτες του εγκαταστάθηκαν στην Αλβανία, αφού τέθηκαν υπό απαγόρευση στην Τουρκία στις αρχές του 20ου αιώνα.
Το Τάγμα των Μπεκτασήδων των Τιράνων χαιρέτισε την ανακοίνωση του Ράμα.
«Η κυριαρχία του Τάγματος Μπεκτασί αποτελεί ένα σημαντικό σταθμό στην ενίσχυση των αξιών της συμπερίληψης, της θρησκευτικής αρμονίας και του διαλόγου σε έναν όλο και πιο διαιρεμένο κόσμο», ανέφερε σε ανακοίνωση εκφράζοντας την ικανοποίησή του και διευκρινίζοντας ότι το τάγμα «θα αποκτήσει μια κυριαρχία παρόμοια με αυτή του Βατικανού».
Η ιδιότητα του πολίτη αυτού του μελλοντικού κράτους θα χορηγείται αποκλειστικά στα μέλη του κλήρου και στη διοίκησή του.
Επικεφαλής της κυβέρνησής του θα είναι ο επικεφαλής του τάγματος και ένα συμβούλιο, το οποίο θα επιβλέπει τη θρησκευτική και διοικητική λειτουργία του.
Συγκριτική θρησκεία οι Μπεκτασήδες
Οι Μπεκτασήδες παντρεύουν στις τελετουργίες τους στοιχεία της Ορθόδοξης χριστιανικής πίστης με το Σιϊτισμό αλλά και το ορθόδοξο Ισλάμ (Σουνιτισμός).
Μαζί με τους Μεβλεβί και τους Νακσμπαντί θεωρούνται ως οι πλέον γνωστές κατευθύνσεις του Σουφισμού την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κατά την επικράτηση της τελευταίας στα Βαλκάνια και την Ανατολία.
Αποτελούν έτσι σημαντικό κεφάλαιο της ιστορίας του Ισλάμ στη Μέση Ανατολή, Μικρά Ασία και Βαλκάνια.
Το δόγμα του Μπεκτασή επιτρέπει την κατανάλωση αλκοόλ, όπως εξηγεί σε παλαιότερο άρθρο του το Euronews, ενώ δεν απαιτεί να χωρίζονται οι άνδρες και οι γυναίκες, ούτε να καλύπτουν τα μαλλιά ή το πρόσωπό τους οι γυναίκες.
Επιπλέον, οι τεκέδες του Μπεκτασή διαφέρουν από τα παραδοσιακά τζαμιά στο ότι δεν έχουν χτισμένο μιναρέ δίπλα τους.
Η πίστη των Μπεκτασηδων αφήνει την ευθύνη για οποιαδήποτε πράξη στο άτομο, δεν επικαλείται την πίστη ή ιερό κείμενο για προσωπικές ενέργειες και επομένως όσοι πραγματοποιούν τρομοκρατικές επιθέσεις στο όνομα του Θεού δεν θεωρούνται αληθινοί πιστοί.
Ο Μπαμπά Μόντι είναι ο πνευματικός ηγέτης του τάγματος.
Πέρυσι η μη κυβερνητική οργάνωση We care for Humanity τον αναγνώρισε ως Σύμβολο της Παγκόσμιας Ειρήνης.
«Γνωρίζουμε καλά ποιοι είναι οι τρεις κύριοι εχθροί της ανθρωπότητας πρώτα από όλα η άγνοια, μετά η φτώχεια, που συχνά πηγάζει από την πολιτική κατάσταση, και τέλος το προσωπικό εγώ, ο εγωισμός.
»Αυτοί οι τρεις παράγοντες μπορούν να καταπολεμηθούν και να καταστραφούν μόνο εάν οι άνθρωποι συνεργαστούν μεταξύ τους», έχει διδάξει ο Μπαμπά Μόντι.
Σε αντίθεση με άλλα δερβισικά τάγματα της Τουρκίας όπως οι Μεβλεβήδες, οι Μπεκτασήδες δεν φαίνεται να έχουν κάποια δημόσια λατρευτική πρακτική.
Στην πραγματικότητα, ολόκληρο το τελετουργικό του τάγματος των Μπεκτασήδων είναι καλυμμένο με απόλυτη μυστικότητα.
Η ιεραρχία
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πηγές τα μέλη του τάγματος χωρίζονται σε έξι κύριες κατηγορίες:
Τους ασίκ, (συνδεδεμένα μέλη που δεν έχουν μυηθεί), και τους μουχίμπ, δηλαδή μυημένους Ασίκ που έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν σε ορισμένες τελετουργίες των Μπεκτασήδων.
Κατόπιν έρχονταν οι ντερβίς, οι οποίοι δίνουν τον όρκο, αποκτούν ικανότητες στην άσκηση του Δρόμου και έχουν την άδεια να φορούν τελετουργικά ενδύματα και εμβλήματα των Μπεκτασήδων.
Ακολουθούν οι μπαμπά, οι οποίοι κατευθύνουν τον τοπικό τεκκέ και είναι επικεφαλής των τοπικών κοινοτήτων.
Ουσιαστικά ασκούν έλεγχο στους ντερβίς, τους αχίμπ και τους ασίκ.
Στα υψηλότερα στρώματα της ιεραρχίας βρίσκονται οι Νντερβίς ι μουντζαράντ, οι οποίοι παίρνουν όρκο αγαμίας και μυούνται σε ένα μυστικό τελετουργικό.
Ζουν μόνο στους τεκκέδες, ξυρίζουν το μουστάκι και τη γενειάδα και φορούν ένα ασημένιο σκουλαρίκι στο δεξί αυτί ως έμβλημα της θέσης τους.
Στην κορυφή της ιεραρχίας βρίσκονται οι καλίφα, ως επικεφαλής των περιφερειακών τεκέδων.
Επικεφαλής είναι ο ντεντέ-μπαμπά.