«Θα διεκδικήσουμε αποζημίωση από τη UBS αν αποδειχθεί ότι προέτρεπε πελάτες της να φοροδιαφύγουν», δηλώνει στη HuffPost Greece ο ΓΓ για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς κ. Γιώργος Βασιλειάδης, τονίζοντας ότι «Η μόνη εντολή που έχει δοθεί είναι «όλα στο φως», η ασυλία τελείωσε για όλους».
Όπως αναφέρει στη συνέντευξη του, για πρώτη φορά αναζητούνται και ευθύνες στις ίδιες τις τράπεζες που ενδεχομένως να καθοδήγησαν τους πελάτες τους να βγάλουν τα χρήματα τους στο εξωτερικό και να φοροδιαφύγουν,ενώ τονίζει πως με τον νέο νόμο για την αποκάλυψη των καταθέσεων ό,τι δεν δηλώνεται θα κατάσχεται εξ ολοκλήρου.
Παράλληλα, αποκαλύπτει ότι μέχρι σήμερα από τους ελεγχόμενους για τη λίστα Λαγκάρντ, από τις 191 δικογραφίες έχουν περαιωθεί 94 και έχει καταλογισθεί το ποσό των 810 εκατομμυρίων ευρώ περίπου
Αναλυτικά η συνέντευξη:
«Λίστα Λαγκάρντ», Λίστα UBS, Λιστα Ομολόγων, συνολικά «65 CD» (το 90% όλων των λιστών που έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιες αρχές). Από τις 2.062 υποθέσεις της λίστας Φαλτσιανί έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος περίπου σε 190 υποθέσεις. Υπάρχουν κάποια αποτέλεσμα αλλα οι ρυθμοί ειναι εξαιρετικά αργοί λόγω της υποστελέχωσης των αρμοδίων υπηρεσιών. Πώς θα αντιμετωπιστεί το ζήτημα;
Θα συμφωνήσω μαζί σας για την υποστελέχωση των αρμοδίων υπηρεσιών που αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς συντελέστηκε τα τελευταία έξι χρόνια, σύμφωνα με τις μνημονιακές απαιτήσεις. Οι έλεγχοι προχωράνε αργά σε σχέση με αυτό που θα θέλαμε, ωστόσο η δουλειά των Εισαγγελέων και των ελεγκτών είναι εντατική. Ειδικά αν τη συγκρίνουμε με το τι γινόταν στο παρελθόν, καθώς επίσης και με το διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό αλλά και τις τεράστιες ελλείψεις που έχουν οι Αρχές σε εργαλεία, για να κάνουν τη δουλειά τους, όπως υπολογιστές και προγράμματα πληροφορικής.
Το ότι λοιπόν, σύμφωνα με τα στοιχεία που μας έδωσε ο οικονομικός Εισαγγελέας στην παρουσίαση της Ετήσιας Έκθεσης της Γενικής Γραμματείας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, στο χρονικό διάστημα από 1/1/2015 έως 15/7/2016, από τη λίστα Λαγκάρντ, από το γραφείο του Οικονομικού Εισαγγελέα έχουν σχηματιστεί και διαβιβαστεί σε αρμόδιες ΔΟΥ και στο ΚΕΦΟΜΕΠ, 191 δικογραφίες.
Από αυτές τις δικογραφίες έχουν περαιωθεί 94 και έχει καταλογισθεί το ποσό των 810 εκατομμυρίων ευρώ περίπου. Την ίδια στιγμή από τα 65 CD, έχουν σχηματιστεί και διαβιβαστεί στις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές, περίπου 284 δικογραφίες (ίσως ο αριθμός να έχει αυξηθεί από τη στιγμή που παραδόθηκαν τα στοιχεία). Από τις δικογραφίες αυτές έχουν περαιωθεί 36, (γιατί μέχρι τον Απρίλιο του 2016, οι οικονομικοί εισαγγελείς είχαν μόνο ένα τμήμα, με 18 άτομα) και έχει καταλογισθεί το ποσό των 99 εκατομμυρίων, ακόμα και με αυτή την περαίωση των 36 υποθέσεων.
Όσον αφορά τη λίστα Μπόργιανς, η οποία σας θυμίζω παραδόθηκε στις Ελληνικές Αρχές μόλις το Νοέμβριο του 2015, ελέγχεται παράλληλα με τη λίστα ομολόγων και ήδη έχουν σχηματιστεί πάνω από 1.000 δικογραφίες και αυτές έχουν διαβιβαστεί στις αρμόδιες ΔΟΥ και τ’ αυτοτελή τμήματα του ΚΕΦΟΜΕΠ. Οι Εισαγγελείς έχουν στα χέρια τους το σύνολο των λιστών με υπόπτους φοροδιαφυγής. Ο έλεγχος σε όλες τις λίστες γίνεται παράλληλα και τα στοιχεία διασταυρώνονται μεταξύ τους, προκειμένου να υπάρχει η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση τους.
Γίνονται προσπάθειες να ενισχυθεί το Γραφείο του Οικονομικού Εισαγγελέα με ελεγκτικό προσωπικό, προκειμένου να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι.
Θα επιμείνω ωστόσο σε αυτό που σας είπα και νωρίτερα. Ότι παρά τις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή οι Εισαγγελείς ξεπερνούν τους εαυτούς τους και προχωρούν τους ελέγχους με ταχύτατους ρυθμούς. Η μόνη εντολή που έχει δοθεί είναι «όλα στο φως». Δεν ρωτάμε και δεν γνωρίζουμε ονόματα από τις λίστες και τις δικογραφίες, πέρα από αυτά που δημοσιοποιούνται από τα ΜΜΕ. Δεν σταματάμε στα πρόσωπα. Η ασυλία τελείωσε για όλους.
Την ίδια ώρα υπάρχει ο κίνδυνος παραγραφής για πολλές υποθέσεις. Μαλιστα, προ ημερών βγήκε απόφαση του ΣτΕ που δίνει τέλος σε χιλιάδες αναδρομικούς φορολογικούς έλεγχους που έγιναν πλέον της πενταετίας ή της δεκαετίας, κατά περίπτωση. Αυτό δημιουργεί ζήτημα και στον έλεγχο ονομάτων σε διάφορες λίστες; Πως θα το αντιμετωπίσετε;
Δεν θα ισχυριστώ ότι δεν υπάρχει προβληματισμός για την απόφαση του ΣτΕ σε σχέση με την υπόθεση Μητρόπουλου και ενδεχόμενα ζητήματα, που θα μπορούσε να προκαλέσει. Ωστόσο, πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι τελικά οι συνέπειες της συγκεκριμένης απόφασης για τις εκκρεμείς λίστες δεν είναι τόσο σοβαρές όσο φαίνονται εκ πρώτης όψεως. Ιδίως σε σχέση με τις ποινικές ευθύνες για την φοροδιαφυγή και την ευθύνη για το ξέπλυμα. Συγκεκριμένα, δεν παραγράφεται το ποινικό σκέλος της υπόθεσης και σε καμία περίπτωση δεν παραγράφεται το αδίκημα του ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Ακόμα όμως και για τα φορολογικής φύσης αδικήματα δεν είναι βέβαιο ότι οδηγούνται στην παραγραφή.
Οι αρμόδιες αρχές μελετούν την απόφαση και τις ενδεχόμενες συνέπειες της. Σύντομα θα γίνει πλήρης αποτίμηση. Σε κάθε περίπτωση πάντως, όπως σας είπα, εξακολουθεί να υφίσταται το ποινικό σκέλος των υποθέσεων αυτών και το αδίκημα του ξεπλύματος μαύρου χρήματος, επομένως ο έλεγχος των λιστών συνεχίζεται και κανείς δεν πρέπει να επαναπαύεται.
Ειδικά σε περιόδους βαθιάς οικονομικής κρίσης δεν μπορούμε να παραιτηθούμε και να κάνουμε πίσω, από την προσπάθεια είσπραξης αδήλωτου χρήματος. Είναι καιρός να περάσουν από το ταμείο όλοι μεγαλο- οφειλέτες που μέχρι σήμερα θεωρούσαν ότι είχαν ασυλία και πλήρωνε ο λαός τα χρέη τους με το αίμα του. Η ελληνική πολιτεία έχει και τη βούληση και τη γνώση και το μηχανισμό ώστε να καλέσει στο γκισέ όλους όσους συμμετείχαν στο πάρτι την ώρα που η κοινωνία διαλυόταν.
Προσφάτως μιλήσατε για 60 – 70 δισ. ευρώ, ποσό που αφορά σε αφορολόγητες καταθέσεις Ελλήνων που έφυγαν από τη χώρα προς τις ελβετικές τράπεζες. Ποτε θα κατατεθεί το νομοσχέδιο για την “αυτοκαταγγελία” και ποιο θα ειναι τελικά το δέλεαρ για την οικειοθελή δήλωση αδήλωτων εισοδημάτων;
Να ξεκαθαρίσουμε κατ’ αρχήν ότι 60 δισεκατομμύρια ευρώ εκτιμάται ότι είναι συνολικά οι καταθέσεις Ελλήνων στην Ελβετία. Τα συγκεκριμένα στοιχεία δίνει ο Φραγκίσκος Κουτεντάκης – σήμερα Γενικός Γραμματέας Δημοσιονομικής Πολιτικής – στον πρόλογο που έχει γράψει για την ελληνική έκδοση του βιβλίου του Gabriel Zucman «Ο κρυμμένος πλούτος των Εθνών».
Δεν μπορούμε να πούμε ότι όλα αυτά τα χρήματα είναι αδήλωτα. Σε αυτό το ποσό φυσικά και υπάρχει φοροδιαφυγή, αλλά και χρήματα τα οποία είναι νόμιμα και φορολογημένα.
Το νομοσχέδιο για την αυτοκαταγγελία βρίσκεται στην τελική ευθεία και θα ανοίξει θεωρούμε το δρόμο για την είσπραξη σημαντικών ποσών από τις λίστες φοροδιαφυγής. Δεν ξέρω αν μπορώ να χαρακτηρίσω δέλεαρ το νομοσχέδιο, για την αυτοκαταγγελία, ωστόσο θα είναι ο μόνος τρόπος να νομιμοποιήσει κάποιος αδήλωτα εισοδήματα. Σε κάθε άλλη περίπτωση, ότι δεν δηλώνεται θα κατάσχεται εξ ολοκλήρου και ο αποκρύπτων θα αντιμετωπίζει το σύνολο των ποινικών, αστικών και διοικητικών κυρώσεων που προβλέπει ο νόμος. Αυτό είναι το κίνητρο. Δεν δίνουμε γενική αμνηστία. Δίνουμε μία τελευταία για συμμόρφωση, για συνέπεια όπως επιτρέπεται από το ίδιο το Σύνταγμα. Επίσης πρέπει να σημειώσουμε ότι οι ελεγκτικές υπηρεσίες του κράτους αναπτύσσουν νέα συστήματα ελέγχου των λιστών, που θα ελαχιστοποιούν το διάστημα που απαιτείται για τη σύγκριση των στοιχείων ενός ΑΦΜ και την ύπαρξη πρώτης εκτίμησης εάν υπάρχει ή όχι φοροδιαφυγή. Επομένως όσοι επαναπαύονταν στις καθυστερήσεις και θεωρούσαν ότι δεν μπορούμε να τους εντοπίσουμε, θα πρέπει να αναθεωρήσουν. Τους ξέρουμε και τους έχουμε εντοπίσει και προωθούνται και μέτρα επιτάχυνσης των δικαστικών διαδικασιών. Η ασυλία κάθε είδους έχει τελειώσει.
Γιατί άργησε η κατάθεση του νομοσχεδίου αν και η κυβέρνηση το έχει έτοιμο εδώ και πολύ καιρό;
Η κατάθεση του νομοσχεδίου καθυστέρησε στις συζητήσεις για τον φορολογικό συντελεστή και κάποιες απόψεις που υποστήριζαν ότι θα έπρεπε να δοθούν κίνητρα οικονομικά για τη νομιμοποίηση των αδήλωτων εισοδημάτων. Η άποψη που επικράτησε τελικά είναι ο φόρος να είναι αυτός που ισχύει ήδη, με κάποιες προσαυξήσεις προκειμένου να μην προκαλείται και το κοινό περί δικαίου αίσθημα και να μην δημιουργούμε το αίσθημα της αδικίας στους νομοταγείς πολίτες.
Με αφορμή τις έρευνες σε σπίτια τραπεζιτών (Σκλαβούνης), αλλά και τη ένορκη κατάθεση που εξασφάλισαν οι εισαγγελείς στις ΗΠΑ απο τον Μπράντλεϊ Μπέρκενφελντ της UBS, από την οποία προέκυψαν σωρεία στοιχείων για ολόκληρο δίκτυο φοροδιαφυγής, βρίσκεται στα σχέδια της κυβέρνησης η διεκδίκηση αποζημιώσεων απο τραπεζικά ίδρυματα του εξωτερικού που ενδεχομένως είχαν αναπτύξει μηχανισμούς με τους οποίους βοηθούσαν τη διακίνηση βρώμικου χρήματος;
Όπως σας είπα και προηγουμένως τα αποτελέσματα των ελέγχων στις διάφορες λίστες είναι ήδη ορατά και εμπλουτίζονται καθημερινά με νέα στοιχεία. Οι ύποπτοι φοροδιαφυγής καλούνται στο γραφείο του Εισαγγελέα να δώσουν εξηγήσεις. Είναι γεγονός ότι για πρώτη φορά αναζητούνται και ευθύνες στις ίδιες τις τράπεζες που ενδεχομένως να καθοδήγησαν τους πελάτες τους να βγάλουν τα χρήματα τους στο εξωτερικό και να φοροδιαφύγουν.
Είναι ενδεικτικό ότι η λίστα Μπόργιανς, αφορά μόνο μία τράπεζα, την UBS. Οι Εισαγγελείς από την αρχή της έρευνας είχαν στο σχεδιασμό τους την αναζήτηση των ευθυνών και στην ίδια την τράπεζα.
Στις ΗΠΑ, τη Γερμανία, τη Γαλλία και το Βέλγιο η UBS έχει κριθεί ένοχη και αποδείχθηκε ότι προσέγγιζε πελάτες με στόχο την καθοδήγηση και τη διευκόλυνση τους για να διαπράξουν το αδίκημα της φοροδιαφυγής και του ξεπλύματος, λειτουργώντας ως συνεργός. Συστηματικά η τράπεζα πλησίαζε η ίδια πελάτες με σημαντική οικονομική επιφάνεια και τους έστρεφε προς τη φοροδιαφυγή, προσφέροντας του τα κατάλληλα εργαλεία για να υλοποιήσουν την πράξη αυτή. Εάν αποδειχθεί ότι αυτό συνέβαινε και στην Ελλάδα, φυσικά και θα διεκδικήσουμε αποζημίωση από την τράπεζα.
Στο ίδιο πλαίσιο της ανάπτυξης διεθνών συνεργασιών με στόχο την πάταξη της φοροδιαφυγής και τις διαφθοράς, οι ελληνικές αρχές βρίσκονται σε άμεση επαφή και με το αρμόδιο τμήμα του FBI που πραγματοποίησε την έρευνα για τις ΗΠΑ, καθώς και με το αμερικανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη και εμείς σε καμία περίπτωση δεν παρεμβαίνουμε σε αυτή ως πολιτική ηγεσία. Η πολιτική της μη παρέμβασης στη Δικαιοσύνη και η ελευθερία που δόθηκε στους εισαγγελικούς και δικαστικούς λειτουργούς να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς περιορισμούς, εντολές και εμπόδια, αποφέρει σημαντικά αποτελέσματα τα οποία είναι εμφανή.
Τα δάνεια των κομμάτων, οι χορηγίες, τα χρήματα κατω απο το τραπέζι και το θολό τοπίο γύρω απο το αποκαλούμενο “πολιτικό χρήμα” θα αλλάξει. Ποιες αλλαγές προωθείτε σε σχέση με το υπάρχον νομικό πλαίσιο;
Το νομοσχέδιο για το πολιτικό χρήμα έχει σαν στόχο να εναρμονίσει τη νομοθεσία της χώρας με τις συστάσεις της GRECO και να καταστήσει το τοπίο της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων διαφανές σπάζοντας τα δεσμά της διαπλοκής.Με το νέο νομοσχέδιο αποκαθίσταται η πλήρης διαφάνεια στα οικονομικά των κομμάτων, μπαίνουν όροι στη δανειοδότηση τους, ενώ δίνεται η δυνατότητα και για εκποίηση της περιουσίας τους για την αποπληρωμή των οφειλών τους. Αυτό που θα εξασφαλίζεται, στο μέτρο του εφικτού, θα είναι η μισθοδοσία των εργαζομένων.
Σε δηλώσεις σας έχετε αφήσει να εννοηθεί ότι οι κινήσεις που γίνονται σήμερα, θα μπορούσαν να έχουν γίνει από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Τι δεν έκαναν δηλαδή οι προηγούμενοι και γιατί;
Δεν έχει νόημα να μιλήσουμε για το παρελθόν. Το παρελθόν κρίθηκε και τρεις φορές απορρίφθηκε από τον ελληνικό λαό. Για το τι γίνεται σήμερα, δεν μπορούμε να θριαμβολογούμε. Είναι προσβολή για τον ελληνικό λαό να θριαμβολογεί η πολιτική του ηγεσία για τα αυτονόητα. Γιατί αυτό γίνεται σήμερα. Η υλοποίηση των αυτονόητων με αίσθηση ευθύνης για τον ελληνικό λαό που υποφέρει από τις πράξεις και τις παραλείψεις των ηγεσιών του παρελθόντος.
Τι αποτελέσματα αναμένετε από την δημιουργία του περιουσιολογίου;
Το περιουσιολόγιο συνδέεται άμεσα με το νομοσέδιο για την αυτοκαταγγελία και το πόθεν έσχες, που πέρασε πριν από μερικές βδομάδες. Όλα τα περιουσιακά στοιχεία, ακίνητα, ή κινητά, τιμαλφή, έργα τέχνης, τραπεζικοί λογαριασμοί κλπ θα είναι υποχρεωτικό να δηλώνονται λεπτομερώς, να καταγράφονται και να ελέγχονται οι διαφορές και ο απότομος πλουτισμός, όπως αποτυπώνεται στην απόκτηση περιουσιακών στοιχείων. Ότι δεν δηλωθεί και βρεθεί σε ενδεχόμενο έλεγχο των Αρχών, θα περνάει στην κυριότητα του ελληνικού κράτους.
Μέσω του περιουσιολογίου θα ελέγχεται και η μεταβολή του πλούτου για κάθε ΑΦΜ και θα συγκρίνεται με τα εισοδήματα. Όπως είπα και πιο πάνω το κράτος έχει μάθει και μπορεί να κάνει έλεγχο. Η ατιμωρησία τελειώνει εδώ και καλά θα κάνουν να το συνειδητοποιήσουν όλοι.
Οι έρευνες για το ΤΑΙΠΕΔ και τα πεπραγμένα των μελών των διοικήσεων του σε τι στάδιο βρίσκονται; Τι εικόνα έχετε σχηματίσει γι’ αυτή την ιστορία;
Έχουν ασκηθεί διώξεις για την περιβόητη ιστορία της πώλησης των 28 ακινήτων. Επομένως αναμένουμε πλέον την ετυμηγορία της Δικαιοσύνης. Όσον αφορά την προσωπική εικόνα που έχω, λόγω της ιδιαιτερότητας της θέσης μου θα μου επιτρέψετε να μην επεκταθώ περαιτέρω.
Πρόσφατα επισκεφθήκατε το Λονδίνο, με το ΓΓΔΕ, κ. Πιτσιλή. Ποιο ήταν το αντικείμενο της επίσκεψης και τι αποκομίσατε από αυτή;
Η επίσκεψη στο Λονδίνο ήταν επίσημη επίσκεψη του ΓΓΔΕ, τον οποίο εγώ συνόδευσα και πραγματικά αυτό το ταξίδι έδωσε την ευκαιρία για χρήσιμες επαφές. Είχαμε συναντήσεις με αξιωματούχους της HMRC (της βρετανικής υπηρεσίας των τελωνείων και των δημοσίων εσόδων) καθώς και με αξιωματούχους της SFO (Serious Fraud Office) που ασχολείται με την απάτη στον ιδιωτικό τομέα. Ως Γενικός Γραμματέας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς οι επαφές που είχα επικεντρώθηκαν στην πάταξη του λαθρεμπορίου, στην τεχνογνωσία που μπορεί να μας παρασχεθεί και τη συνερασία που μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω. Επίσης συζητήθηκε το θέμα της προστασίας μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, για τους οποίους επίκειται νέο νομοσχέδιο, που θεωρούμε ότι θα δώσει δυνατότητα σε πολλούς ανθρώπους που σήμερα φοβούνται να καταγγείλουν διαφθορά και απάτη. Τέλος είχαμε συζητήσεις για την πάταξη της απάτης στον ιδιωτικό τομέα.
Το κυριότερο όμως μέρος των συναντήσεων επικεντρώθηκε στο επιχειρησιακό κέντρο καταπολέμησης του λαθρεμπορίου, που πρόσφατα ψηφίστηκε, με ευρεία πλειοψηφία, από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και που η τεχνογνωσία τις HMRC θα μπορούσε να είναι πολύτιμη ειδικά στα πρώτα του βήματα και αποτελεί το μεγάλο στοίχημα τόσο για τη ΓΓΔΕ και το Υπουργείο Οικονομικών, όσο και για εμάς.