Στις 5 Ιανουαρίου, ο Πρόεδρος του Καζακστάν Τοκάεφ, αργά το βράδυ και με επίκληση του άρθρου 4 του Οργανισμού τους Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ) που προβλέπει τη συνδρομή σε σύμμαχο κράτος σε περίπτωση κινδύνου απώλειας εθνικής κυριαρχίας λόγω εξωτερικής επέμβασης ζήτησε τη συνδρομή του για την αντιμετώπιση του κινδύνου.
Λίγες μόνο ώρες αργότερα Δυνάμεις Αερομεταφερόμενων Καταδρομέων αναπτύσσονταν ήδη στο έδαφος του Καζακστάν.
Για τον ΟΣΣΑ είναι η πρώτη επιχείρηση το πρώτο βάπτισμα σε πραγματικές συνθήκες.
Βέβαια όλα αυτά δε γίνονται έτσι απλά.
Είναι σίγουρο ότι υπήρξε προσυνεννόηση του Τοκάεφ, αλλά και του πρώην Προέδρου Ναζαρμπαέφ που ουσιαστικά ασκεί την εξουσία με τον Πρόεδρο της Ρωσίας Πούτιν.
Φαίνεται ότι υπήρξε πραγματικός κίνδυνος ανατροπής του συστήματος εξουσίας στο Καζακστάν, κάτι που με τίποτα δε θα μπορούσε ν’ αποδεχθεί η Μόσχα χωρίς ν’ αντιδράσει.
Η εξέγερση στο Καζακστάν λίγο πριν τις Αμερικανο-Ρωσικές συνομιλίες στη Γενεύη, στις Βρυξέλλες και στα πλαίσια του ΟΑΣΕ, ήταν μια κατάσταση απρόβλεπτη που μόνο χάσιμο μπορούσε να έχει για τη Ρωσία.
Η Ρωσία είχε τρία ενδεχόμενα. Θα έπρεπε να πάει στη Γενεύη:
⦁ Έχοντας ανοιχτή μια αιματηρή εξέγερση στο Καζακστάν
⦁ Έχοντας απωλέσει το Καζακστάν με μια πιθανή επικράτηση της εξέγερσης ή
⦁ Να επέμβει στρατιωτικά θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τις σχέσεις τις με την Κίνα που επίσης θεωρεί το Καζακστάν χώρο μεγάλων συμφερόντων της.
Έτσι επιλέχθηκε η πλέον ανώδυνη λύση, αυτής της εμπλοκής διαμέσου μιας «ειρηνευτικής» επιχείρησης, της πρώτης για τον Οργανισμό του Συμφώνου Συλλογικής Ασφαλείας.
Νωρίτερα βέβαια, χρειάσθηκε να βαπτιστεί η εξέγερση, εξωτερική επέμβαση «Τρομοκρατικές ομάδες που εκπαιδεύτηκαν και εξοπλίστηκαν από το εξωτερικό».
Αρχικά αφέθηκαν υπόνοιες για τους Αμερικανούς (2η χώρα σε άμεσες επενδύσεις στο Καζακσταν!), για να καταλήξουν σήμερα σε Ισλαμιστές φονταμενταλιστές και τον ISIS.
Τι δυνάμεις συμμετέχουν στην επιχείρηση
Στη δύναμη που ο ΟΣΣΑ αναπτύσσει στο Καζαχστάν συμμετέχουν από πλευράς Ρωσίας αποκλειστικά δυνάμεις των Ρώσων Αερομεταφερόμενων Καταδρομέων.
Στο πρώτο κύμα των Ρώσων ειρηνευτών ήδη τα ξημερώματα της 6ης Ιανουαρίου προσγειώθηκε στο Καζακστάν Λόχος Ειδικών Αποστολών της 76ης Μεραρχίας Καταδρομών των Αερομεταφερόμενων Καταδρομέων που εδρεύει στο Πσκόφ και λόχος της 45ης ανεξάρτητης Ταξιαρχίας Ειδικών Επιχειρήσεων των Αερομεταφερόμενων Καταδρομέων.
Αργότερα σ αυτούς προστέθηκαν τμήματα της 98ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας Καταδρομέων που εδρεύουν στο Ιβάνοβο και την Καστρομά καθώς και τμήματα της 31ης ανεξάρτητης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας που εδρεύει στο Ουλιάνοφσκ.
Άλλα τμήματα που αναμενόταν η συμμετοχή τους στην επιχείρηση όπως για παράδειγμα τμήματα της 2ης και της 21ης Ταξιαρχίας Ειδικών Απόστολών καθώς και της 55ης Ανεξάρτητης Μηχανοκίνητης Ορεινής Ταξιαρχίας παρέμειναν προς το παρόν σε κόκκινο συναγερμό.
Για τη μεταφορά των ρωσικών δυνάμεων συστάθηκε ειδική αεροπορική μονάδα μεταφοράς από τα αεροπορικά Συντάγματα του Όρενμπουργκ, του Πσκοφ, του Ιβάνοβο του Σεσι και της Μόσχας, που αποτελείται από πάνω από 70 IL-76 και 5 AN-124.
Κάθε IL-76 έχει τη δυνατότητα μεταφοράς 120 καταδρομέων ή τριών τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού ή άλλων.
Τα πρώτα αεροσκάφη απογειώθηκαν λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 5ης Ιανουαρίου – 13 τον αριθμό.
Το τεράστιο ΑΝ-124, έχει φυσικά πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες αλλά λογικά αυτά θα χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά βαρύτερου εξοπλισμού.
Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας έδωσε εικόνες όπου φορτώνονται στα αεροσκάφη Τεθωρακισμένα Οχήματα Καταδρομέων BMD-4, τεθωρακισμένα οχήματα TIGR, ΤΟΜΠ BTR-82A, σταθμών δορυφορικών επικοινωνιών και Συστημάτων Αντιμετώπισης Ραδιοηλεκτρονικού Πολέμου LEER-3.
Μέσα σε ένα 24ωρο αυτή η αεροπορική δύναμη έχει πρακτικά τη δυνατότητα μεταφοράς τουλάχιστον 3 ταγμάτων με βαρύ εξοπλισμό και τεθωρακισμένα.
Τα πρώτα αεροσκάφη προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο της Αλμα Ατα. Από εκεί λογικά μετακινήθηκαν για να διασφαλίσουν κρίσιμες στρατηγικά υποδομές.
Συνολικά υπολογίζεται ότι οι Ρώσοι θα μεταφέρουν στο Καζακστάν 3500 Αερομεταφερόμενους πλήρως εξοπλισμένους Καταδρομείς.
Ποια η συμμετοχή των υπόλοιπων χωρών μελών του ΟΣΣΑ
Η Αρμενία θα συμμετάσχει στην ειρηνευτική αποστολή με 70 άνδρες.
Το Τατζικιστάν με 200.
Η Κιργιζία στέλνει τμήμα της 25ης Ταξιαρχίας Ειδικών Αποστολών «Scorpion», 200 – 300 άνδρες.
Η Λευκορωσία συμμετέχει με ένα Λόχο Ειδικών Αποστολών της 103ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας Καταδρομών που εδρεύει στο Βίτεφσκ.
Συνολικά υπολογίζεται ότι η δύναμη του ΟΣΣΑ που μεταφέρεται στην περιοχή είναι 4000 – 4200 άνδρες.
Ποια είναι τα σημεία στρατηγικού ενδιαφέροντος που θα κληθούν να προστατεύσουν οι ρωσικές δυνάμεις.
Υπάρχουν μια σειρά σημείων που για τη Ρωσία έχουν ιδιαίτερη στρατηγικής αξία.
Οι πρώτες δυνάμεις που προσγειώθηκαν στην Αλμα- Ατά, λογικά θα διασφαλίσουν το αεροδρόμιο.
Τμήμα τους φαίνεται να έχει ήδη μετακινηθεί στο αεροδρόμιο Κράινι που απέχει μόλις 6 χιλιόμετρα από το Κοσμοδρόμιο Μπαϊκανούρ, αλλά και βόρεια στο αεροδρόμιο Κοστανάε που χρησιμοποιείται από την Πολεμική Μεταφορική Αεροπορία της Ρωσίας και εκεί εδρεύει ανεξάρτητο σύνταγμα της Πολεμικής Μεταφορικής Αεροπορίας των Αεροδιαστημικών Δυνάμεων της Ρωσίας.
Το 5ο Κρατικό Κοσμοδρόμιο στο Μπαϊκονούρ είναι φυσικά ένα από τα κύρια σημεία ενδιαφέροντος για τους Ρώσους αλλά όχι μόνο αυτό.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το πεδίο δοκιμών του Σαρί Σαγκάν που χρησιμοποιείται για δοκιμές αντιπυραυλικών αντιβαλλιστικών όπλων.
Όχι τόσο ως πεδίο δοκιμών αλλά γιατί εκεί, στις όχθες της λίμνης Μπαλχάς εδρεύει το 10ο ανεξάρτητο ραδιοτεχνικό τμήμα το οποίο αποτελεί τμήμα του ρωσικού συστήματος προειδοποίησης για πυραυλική επίθεση και ελέγχει τον εναέριο και διαστημικό χώρο από την πλευρά του Πακιστάν, της Κεντρικής και Δυτικής Κίνας και μέχρι τον Ινδικό Ωκεανό.
Στο Σαρί Σαγκάν λειτουργεί επίσης το Κέντρο Μέτρησης του Κρατικού Πεδίου Δοκιμών Αντιαεροπορικών και Αντιπυραυλικών μέσων, που διασφαλίζει την διόρθωση των χαρακτηριστικών όλων των δοκιμαζόμενων πολεμικών συστημάτων που παράγονται στο Καπούστιν Γιαρ.
Λογικά οι Ρώσοι δεν θα επιτρέψουν να συμβεί κάτι ή να έχει κάποιος ξένος πρόσβαση σε αυτά τα σημεία.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν για τους Ρώσους και οι μονάδες παραγωγής Ουρανίου όπου η συμμετοχή τους είναι στο 40%.
Από εκεί και πέρα στα σημεία στρατηγικού ενδιαφέροντος περιλαμβάνονται η Πρεσβεία της Χώρας, οι ενεργειακές εγκαταστάσεις και οι αγωγοί προς Νοβορωσίσκ αλλά και οι μεταφορικές υποδομές που ενώνουν τη Ρωσία με το Καζακστάν.
Η αντίδραση της Κίνας
Η μέχρι στιγμής αντίδραση της Κίνας φαίνεται ήπια. Θεωρώ ότι από ρωσικής πλευράς δόθηκαν οι απαραίτητες εξηγήσεις για τη μορφή της ειρηνευτικής αποστολής αλλά και εγγυήσεις ότι δε θα θιχτούν συμφέροντα.
Η Κίνα διαβεβαιώνει ότι θα βρεθεί απέναντι σε οποιεσδήποτε δυνάμεις θελήσουν να θίξουν την σταθερότητα και την ασφάλεια του Καζακσταν.
Πρότεινε μάλιστα να στείλει και δική της δύναμη για να ενισχύσει την ασφάλεια.
Συμπερασματικά
Η εξέγερση καταστέλλεται αιματηρά και τίποτα δεν αλλάζει στην περιοχή. Άλλωστε οποιαδήποτε αλλαγή δε βολεύει κανέναν.