ΔΕΙΤΕ ΠΡΩΤΟΙ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ TRIBUNE ΣΤΟ GOOGLE NEWS 
Λίγες ώρες μετά το μπαράζ δημοσιευμάτων και την αιχμηρή δήλωση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, πως «η Κυπριακή Δημοκρατία δεν εκβιάζεται από κανέναν», το κλίμα γύρω από το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Great Sea Interconnector (GSI) φαίνεται να αλλάζει.
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται ο «Φιλελεύθερος», η κυπριακή κυβέρνηση δέχθηκε με ικανοποίηση τη σαφή διευκρίνιση από τον ΑΔΜΗΕ ότι αναγνωρίζει πλήρως το Πλαίσιο Συμφωνίας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και τις πρόνοιές του για την υλοποίηση του έργου.
Η διευκρίνιση αυτή ήρθε μετά τη διάψευση του Διαχειριστή σε σχέση με το αρχικό δημοσίευμα του κυπριακού Τύπου, που ανέφερε ότι ο ΑΔΜΗΕ ζήτησε «ανατροπή του πλάνου πληρωμών», καθώς και μετά την έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, όπου εξετάστηκε συνολικά η κατάσταση του έργου και τα επόμενα βήματα.
Στροφή σε ήπιους τόνους και επανεπιβεβαίωση σχέσεων
Η Λευκωσία επιχειρεί πλέον να χαμηλώσει τους τόνους και να αποκαταστήσει το θετικό κλίμα με την Αθήνα.
Όπως αναφέρει το Philenews [«Φιλελεύθερος»], η κυπριακή κυβέρνηση παραπέμπει στην κοινή δήλωση Μητσοτάκη-Χριστοδουλίδη που έγινε στη Νέα Υόρκη στις 23 Σεπτεμβρίου, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, όπου οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν την προσήλωσή τους στην υλοποίηση του έργου.
Η ίδια θέση επαναβεβαιώθηκε εκ νέου στην πρόσφατη συνάντησή τους στην Κοπεγχάγη, στο περιθώριο του άτυπου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σε δηλώσεις του, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έκανε λόγο για «συναντίληψη των δύο κυβερνήσεων» όσον αφορά την προώθηση του έργου, σηματοδοτώντας στροφή σε πιο ήπιους τόνους μετά την αρχική ένταση.
Κυβερνητικές πηγές της Λευκωσίας, τις οποίες επικαλείται ο «Φιλελεύθερος», σημειώνουν πως για την Κυπριακή Δημοκρατία δεν τίθεται κανένα ζήτημα διασάλευσης των σχέσεων με την Αθήνα.
«Οι σχέσεις Ελλάδας–Κύπρου είναι υπεράνω τεχνικών ζητημάτων που αφορούν το έργο ή οποιοδήποτε άλλο έργο συνεργασίας», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Με τον τρόπο αυτό, η κυπριακή πλευρά επιδιώκει να αποσυνδέσει τη ρητορική αντιπαράθεση από το ουσιαστικό έργο, στέλνοντας μήνυμα ότι η συνεργασία με την Αθήνα παραμένει αδιατάρακτη και ότι το GSI εξακολουθεί να αποτελεί έργο κοινού στρατηγικού ενδιαφέροντος.
Το παρασκήνιο της έντασης και η κινητοποίηση του Μαξίμου
Η ένταση πυροδοτήθηκε από το δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου», το οποίο έκανε λόγο για επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ), ζητώντας την άμεση καταβολή όλων των μέχρι σήμερα δαπανών ύψους 251 εκατ. ευρώ.
Ο ΑΔΜΗΕ, σε άμεση ανακοίνωση, διέψευσε κατηγορηματικά ότι προχώρησε σε τέτοια διεκδίκηση, διευκρινίζοντας ότι αναγνωρίζει και διεκδικεί μόνο τη συμφωνημένη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025 και ότι τα 251 εκατ. αφορούν βεβαιωμένες δαπάνες που θα ανακτηθούν σε βάθος 35 ετών, όπως προβλέπεται στο ρυθμιστικό πλαίσιο.
Η αρχική δήλωση Χριστοδουλίδη με το αιχμηρό μήνυμα ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία δεν εκβιάζεται» ανέβασε επικίνδυνα το θερμόμετρο, οδηγώντας την ελληνική κυβέρνηση σε έκτακτη κινητοποίηση.
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, από την Αμοργό όπου βρισκόταν, αποφάσισε να συγκαλέσει σύσκεψη στο Μαξίμου με τον υπουργό Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου και τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΑΔΜΗΕ, Μανώλη Μανουσάκη, με στόχο την εκτίμηση της κατάστασης και την αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης.
Μετά τη σύσκεψη, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι ο Πρωθυπουργός ενημερώθηκε αναλυτικά και ότι η γραμμή που διαμορφώθηκε είναι ψυχραιμία, συντονισμός και αποφυγή δημοσίων αντιπαραθέσεων.
Αντίστοιχο μήνυμα φάνηκε να στέλνει λίγες ώρες αργότερα και η κυπριακή πλευρά, επιβεβαιώνοντας τη συναντίληψη των δύο χωρών.
Το επεισόδιο θεωρείται λήξαν από κυβερνητικές πηγές στη Λευκωσία μετά τη διάψευση του ΑΔΜΗΕ και τη σύσκεψη στο Μαξίμου, ενώ οι διμερείς δίαυλοι παραμένουν ανοιχτοί για τη συνέχιση της συνεργασίας σε τεχνικό και ρυθμιστικό επίπεδο.
Το καθεστώς Μητσοτάκη φοβάται
Η ελληνική κυβέρνηση φοβάται πως αν προχωρήσει αποφασιστικά το έργο EuroAsia Interconnector, θα προκαλέσει την Άγκυρα και θα υπονομεύσει τη «νέα φάση ηρεμίας» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Προτίμησε λοιπόν να μεταθέσει το έργο στο μέλλον, με πρόσχημα τεχνικές μελέτες, ώστε να μην «κάψει» το χαρτί της ομαλότητας με τον Ερντογάν.
Στην πράξη όμως:
◾Η Κύπρος μένει ενεργειακά απομονωμένη.
◾Η Ελλάδα χάνει στρατηγικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο.
◾Η Τουρκία ενισχύει την επιρροή της, εμφανιζόμενη ως «απαραίτητος παίκτης» για κάθε ενεργειακή λύση.
Πίσω από τις «τεχνικές» δικαιολογίες, βρίσκεται ο φόβος της Αθήνας να προκαλέσει αντίδραση της Άγκυρας.
Η Τουρκία αντιτίθεται ρητά σε κάθε ενεργειακό σχέδιο στην Ανατολική Μεσόγειο που παρακάμπτει την ίδια.
Το ίδιο συνέβη και με τον EastMed αγωγό φυσικού αερίου, που επίσης «πάγωσε» υπό παρόμοιες συνθήκες.
Η Άγκυρα θεωρεί ότι:
Η Ελλάδα και η Κύπρος δεν μπορούν να οριοθετήσουν ΑΟΖ μεταξύ τους χωρίς τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων.
Οποιαδήποτε υποθαλάσσια υποδομή που διασχίζει «αμφισβητούμενες» θαλάσσιες ζώνες παραβιάζει τα τουρκικά συμφέροντα.
Η Αθήνα, γνωρίζοντας ότι η διαδρομή του καλωδίου θα περνούσε μέσα από τη διαφιλονικούμενη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κύπρου και Κρήτης, επέλεξε να μην επιμείνει ενεργά, ιδίως σε περίοδο όπου ο Μητσοτάκης επένδυσε στην «επαναπροσέγγιση» με τον Ερντογάν (2023–2025).
