


Σε μια φλογερή ομιλία την Τετάρτη 18/06, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση κατά του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατηγορώντας τον ότι ξεπέρασε τον Αδόλφο Χίτλερ σε πράξεις γενοκτονίας.
Παράλληλα, υπερασπίστηκε τις στρατιωτικές απαντήσεις του Ιράν στις πρόσφατες επιθέσεις του Ισραήλ, χαρακτηρίζοντάς τες «φυσικές, νόμιμες και δικαιολογημένες».
Οι δηλώσεις αυτές, που έγιναν στην Άγκυρα, εντάσσονται στην προσπάθεια της Τουρκίας να αναδειχθεί σε περιφερειακός μεσολαβητής, παρά τις εξαιρετικά τεταμένες σχέσεις της με το Ισραήλ, οι οποίες επιδεινώθηκαν με το εμπορικό εμπάργκο που επέβαλε τον Μάιο του 2024 λόγω της σύρραξης στη Γάζα.
Η ρητορική κλιμάκωση του Ερντογάν έρχεται εν μέσω εντεινόμενης έντασης, μετά τις εκτεταμένες αεροπορικές επιδρομές του Ισραήλ σε πυρηνικές και στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Ο Τούρκος ηγέτης καταδίκασε τις ισραηλινές ενέργειες σε Γάζα, Συρία, Λίβανο, Υεμένη και Ιράν, υποστηρίζοντας ότι η ηγεσία του Νετανιάχου έχει βυθίσει τη Μέση Ανατολή στο χάος με «απερίσκεπτες, παράνομες και επιθετικές» πολιτικές.
Ειδικότερα, επέκρινε την εκστρατεία βομβαρδισμών στο Ιράν, που ξεκίνησε πριν από έξι ημέρες και στόχευσε πυρηνικές υποδομές και ανώτερους Ιρανούς αξιωματούχους, χαρακτηρίζοντάς την απειλή για την παγκόσμια σταθερότητα.
«Το αίμα των σφαγιασμένων αμάχων», είπε, «λεκιάζει όχι μόνο τους υποστηρικτές του Ισραήλ, αλλά και όσους σιωπούν», καλώντας τη διεθνή κοινότητα να περιορίσει τις ενέργειες του Ισραήλ.
Υπερασπιζόμενος τις αντεπιθέσεις του Ιράν, ο Ερντογάν περιέγραψε τις πυραυλικές επιθέσεις και τις αμυντικές του κινήσεις ως δικαιολογημένη αντίδραση στην «τραμπούκικη συμπεριφορά και την κρατική τρομοκρατία» του Ισραήλ, ιδιαίτερα μετά τις επιδρομές της Ισραηλινής Αεροπορίας στην Τεχεράνη, στις οποίες συμμετείχαν 50 μαχητικά αεροσκάφη και πλήχθηκαν 1.100 στόχοι.
Οι δηλώσεις του έρχονται καθώς το Ιράν ζήτησε «αυστηρή τιμωρία» του Ισραήλ και επείγουσα συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η στάση του Ερντογάν εντάσσεται στο μοτίβο της συνεχούς κριτικής του κατά του Ισραήλ, ιδιαίτερα από την έναρξη του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023.
Έχει επανειλημμένα παρομοιάσει τον Νετανιάχου με τον Χίτλερ, κατηγορώντας το Ισραήλ ότι μετέτρεψε τη Γάζα σε «υπαίθρια φυλακή» και διέπραξε «συστηματικές μαζικές δολοφονίες».
Οι δηλώσεις αυτές έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από το Ισραήλ, με τον Νετανιάχου να κατηγορεί τον Ερντογάν για υποκρισία, επικαλούμενος το ιστορικό της Τουρκίας σε φερόμενες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά των Κούρδων και την καταστολή δημοσιογράφων.
Αναλυτές, όπως το American Enterprise Institute, υποστηρίζουν ότι οι κατηγορίες του Ερντογάν αποτελούν ηθική αντιστροφή, δεδομένου του ιστορικού της Τουρκίας σε εθνοκάθαρση και της υποστήριξής της σε ομάδες όπως η Χαμάς, την οποία ο Ερντογάν έχει χαρακτηρίσει «απελευθερωτική οργάνωση» αντί για τρομοκρατική.
Καθώς το Ισραήλ συνεχίζει τις επιχειρήσεις του κατά του Ιράν, με την υποστήριξη προηγμένων μαχητικών F-35I και αμερικανικών πληροφοριών, η προκλητική ρητορική του Ερντογάν κινδυνεύει να πολώσει περαιτέρω τη διεθνή αντίδραση στην κλιμακούμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Το εάν τα λόγια του θα μεταφραστούν σε συγκεκριμένες ενέργειες ή θα παραμείνουν διπλωματική στάση παραμένει ασαφές, αλλά υποδηλώνουν τη σταθερή αντίθεση της Τουρκίας στο Ισραήλ και τη στήριξή της στο Ιράν σε μια κρίσιμη καμπή.