ΔΕΙΤΕ ΠΡΩΤΟΙ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ TRIBUNE ΣΤΟ GOOGLE NEWS 
Με τους κορυφαίους στρατηγούς του νεκρούς, τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του πληγμένες και τη Μοσάντ να χτυπά ανενόχλητη, ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν αντιμετωπίζει τη σοβαρότερη απειλή για την εξουσία του εδώ και δεκαετίες, αναγκαζόμενος να επιλέξει ανάμεσα σε ολοκληρωτικό πόλεμο ή πολιτική κατάρρευση.
Οι καταστροφικές αεροπορικές επιθέσεις του Ισραήλ στο Ιράν, με στόχο πυρηνικές υποδομές και την εξολόθρευση κορυφαίων στρατιωτικών διοικητών, έχουν βυθίσει την Ισλαμική Δημοκρατία σε βαθιά κρίση, αποκαλύπτοντας κρίσιμες αδυναμίες στα συστήματα πληροφοριών και ασφάλειας που στηρίζουν την ηγεσία του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ από το 1989.
Οι επιθέσεις, μέρος μιας κλιμακούμενης σύγκρουσης που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 2023, έχουν αφήσει τον ιρανικό στρατό αποδυναμωμένο και την περιφερειακή επιρροή του μειωμένη, με τον Χαμενεΐ να αντιμετωπίζει περιορισμένες και δυσοίωνες επιλογές, σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο της Wall Street Journal.
Την Παρασκευή, το Ισραήλ εξαπέλυσε κύματα αεροπορικών επιθέσεων σε ολόκληρο το Ιράν, σκοτώνοντας βασικά πρόσωπα, όπως τον Υποστράτηγο Χοσεΐν Σαλαμί, διοικητή του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), τον αρχηγό του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων και τον επικεφαλής του προγράμματος βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν.
Οι επιθέσεις, που στόχευσαν επίσης πυρηνικές εγκαταστάσεις, εκτελέστηκαν εν μέρει με εκρηκτικά drones και κατευθυνόμενα όπλα που εισήγαγε λαθραία στο Ιράν η Μοσάντ, σύμφωνα με Ισραηλινό αξιωματούχο ασφαλείας.
Η ανταποδοτική εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων από το Ιράν στο Τελ Αβίβ αναχαιτίστηκε σε μεγάλο βαθμό ή προκάλεσε ελάχιστες ζημιές, αποδεικνύοντας την αποδυναμωμένη στρατιωτική ικανότητα του Ιράν.
Οι επιθέσεις αποτελούν το πιο βαρύ πλήγμα σε μια αντιπαράθεση που ξεκίνησε με την επίθεση της Χαμάς, συμμάχου του Ιράν, στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Από τότε, το Ισραήλ στοχεύει συστηματικά το δίκτυο του Ιράν, σκοτώνοντας σχεδόν δώδεκα ανώτερους διοικητές του IRGC, αποδυναμώνοντας συμμάχους όπως η Χαμάς και η Χεζμπολάχ, ενώ ο Σύρος Πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ ανατράπηκε τον Δεκέμβριο του 2024.
«Αν είναι ειλικρινής με τον εαυτό του, θα παραδεχτεί ότι έχει χάσει», δήλωσε ο Αφσόν Οστοβάρ, αναπληρωτής καθηγητής στο Naval Postgraduate School στο Μοντερέι της Καλιφόρνια. «Το πλοίο που οδηγούσε έχει προσαράξει».
Η Wall Street Journal ανέφερε ότι ο 86χρονος Χαμενεΐ έχει ενορχηστρώσει εδώ και καιρό την περιφερειακή κυριαρχία του Ιράν μέσω του IRGC και συμμάχων σιιτικών πολιτοφυλακών, διατηρώντας παράλληλα τον εσωτερικό έλεγχο μέσω ενός εκτεταμένου κράτους παρακολούθησης.
Ωστόσο, η ικανότητα του Ισραήλ να διεισδύει στις ιρανικές υπηρεσίες πληροφοριών και να στοχεύει την ελίτ του, όπως φαίνεται από προηγούμενες δολοφονίες, όπως του πυρηνικού επιστήμονα Μοχσέν Φαχριζαντέχ το 2020 και του ηγέτη της Χαμάς Ισμαΐλ Χανίγιε σε ξενοδοχείο της Τεχεράνης, έχει αφήσει τον Χαμενεΐ προσωπικά εκτεθειμένο.
«Οι περισσότεροι στοχεύτηκαν στα σπίτια τους», δήλωσε ο Χαμιντρεζά Αζίζι, επισκέπτης ερευνητής στο Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών και Ασφάλειας Υποθέσεων, επισημαίνοντας μια «ακατανόητη» υπερβολική αυτοπεποίθηση μεταξύ της ιρανικής ηγεσίας.
Ο στρατός του Ιράν, που επί μακρόν προβαλλόταν αλλά παρέμενε αδοκίμαστος μέχρι πρόσφατα, υποτίμησε την αποφασιστικότητα του Ισραήλ, πρόσθεσε ο Αζίζι.
Η αποχώρηση του διπλωματικού προσωπικού των ΗΠΑ από το Ιράκ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα υποδήλωσε αυξημένες εντάσεις, ωστόσο οι κορυφαίοι αξιωματούχοι του Ιράν παρέμειναν εκτεθειμένοι.
Οι επιθέσεις έχουν διαβρώσει την εικόνα του Χαμενεΐ ως εγγυητή της εθνικής ασφάλειας, έναν πυλώνα της εξουσίας του από την επιβίωσή του στον οκταετή πόλεμο με το Ιράκ.
Ενώ το Ιράν αντιμετώπισε λιγότερες επιθέσεις από ομάδες όπως το Ισλαμικό Κράτος σε σύγκριση με τους γείτονες, η αμείλικτη εκστρατεία του Ισραήλ αποκάλυψε την ευθραυστότητα του IRGC και των υπηρεσιών πληροφοριών που δημιουργήθηκαν μετά το 1979 για την προστασία του θεοκρατικού κράτους.
Ο Χαμενεΐ βρίσκεται τώρα μπροστά σε ένα δίλημμα. Περαιτέρω ανταποδοτικές ενέργειες κινδυνεύουν να αποβούν αναποτελεσματικές, προκαλώντας σκληρότερες ισραηλινές απαντήσεις.
Η στόχευση αμερικανικών συμφερόντων θα μπορούσε να πυροδοτήσει αμερικανικά αντίποινα, ένα σενάριο που ιστορικά έχει αποφύγει.
Μια πυρηνική συμφωνία με τις ΗΠΑ, που έχει προγραμματιστεί για τον έκτο γύρο συνομιλιών στις 15 Ιουνίου, θα περιόριζε το πρόγραμμα εμπλουτισμού του Ιράν, αλλά θα αποξένωνε τους σκληροπυρηνικούς υποστηρικτές του, μια επικίνδυνη κίνηση για έναν ηγέτη που εξαρτάται όλο και περισσότερο ίσως από την πίστη τους.
«Είναι μια επιλογή ανάμεσα στη συνέχιση αυτού του πολέμου, την πλήρη εμπλοκή ή την παράδοση», δήλωσε ο Αζίζι, σημειώνοντας ότι το Ισραήλ πιθανότατα θα συνεχίσει ανεξάρτητα από την απάντηση του Ιράν.
Εσωτερικές και περιφερειακές συνέπειες
Παρά τις εξωτερικές του αποτυχίες, το καθεστώς του Ιράν παραμένει εξοπλισμένο για να καταστείλει εσωτερικές αναταραχές, προειδοποίησε ο Οστοβάρ.
«Ακόμα κι αν το Ιράν έχει χάσει την ικανότητά του να διεξάγει σοβαρό πόλεμο εναντίον των αντιπάλων του, μπορεί ακόμα να διεξάγει σοβαρό πόλεμο εναντίον των πολιτών του», είπε, υποδηλώνοντας μια επικίνδυνη περίοδο για τους Ιρανούς.
Σε περιφερειακό επίπεδο, η αποτροπή του Ιράν, το δίκτυο των πολιτοφυλακών του, έχει αποδεκατιστεί, ενώ οι δύο επιθέσεις με πυραύλους στο Ισραήλ τον τελευταίο χρόνο αποδείχθηκαν σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικές.
Η εκστρατεία του Ισραήλ, αν στοχεύει στη διάλυση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και στην ανατροπή του καθεστώτος, «θα απαιτήσει πολύ περισσότερα», δήλωσε ο Ράσμους Κρίστιαν Έλλινγκ, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.
Καθώς ο Χαμενεΐ παλεύει να διασώσει τη φθίνουσα ισχύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας, οι επιθέσεις έχουν αποκαλύψει τις προκλήσεις της διατήρησης μιας περιφερειακής υπερδύναμης απέναντι στην αδυσώπητη επίθεση του Ισραήλ.
