Αραβικά Μέσα Ενημέρωσης: Οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα είναι μια νέα «Διακήρυξη Μπάλφουρ»

Οργισμένη ήταν η αντίδραση των αραβικών Μέσων Ενημέρωσης στη δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υπέρ της μετεγκατάστασης του εκτοπισμένου πληθυσμού της Γάζας σε άλλες χώρες.

Οι δηλώσεις του Τραμπ την Τρίτη 4/2, που υποστήριξαν τη μετακίνηση των πάνω από δύο εκατομμυρίων Παλαιστινίων προσφύγων, καθώς και η αναφορά του ότι η Γάζα «ανήκει» στις Ηνωμένες Πολιτείες, προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις και καταδίκες στον αραβικό Τύπο.

Ένας τίτλος εφημερίδας συνέκρινε τις δηλώσεις του Τραμπ με τη Διακήρυξη Μπάλφουρ του 1917, η οποία αναγνώριζε το εβραϊκό δικαίωμα σε μια πατρίδα στο σημερινό Ισραήλ:

«Η συνάντηση Νετανιάχου-Τραμπ συγκλονίζει τον κόσμο»

«Η Διακήρυξη Μπάλφουρ επαναλήφθηκε σήμερα μέσω της εθνοκάθαρσης για την εκδίωξη 2 εκατομμυρίων Παλαιστινίων από τη Γάζα».

Πολλά άλλα αραβικά Μέσα χρησιμοποίησαν επίσης τη Διακήρυξη Μπάλφουρ ως παράδειγμα μιας σημαντικής πολιτικής απόφασης που, κατά την άποψή τους, έβλαψε σοβαρά και εκδίωξε τους Παλαιστινίους προς όφελος των Εβραίων.

Η Σαουδική Αραβία απάντησε στη δήλωση του Τραμπ ότι θα συμφωνούσε στην ειρήνη και την εξομάλυνση των σχέσεών της με το Ισραήλ χωρίς παλαιστινιακό κράτος, εκδίδοντας ένα μανιφέστο τις πρώτες πρωινές ώρες, στο οποίο αναφέρει ότι «δεν έχει πάψει να εργάζεται για την ίδρυση ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ και ότι δεν θα διατηρήσει διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ χωρίς αυτό».

Η διατύπωση της ανακοίνωσης αφήνει περιθώρια ερμηνείας, καθώς το «αυτό» μπορεί να αναφέρεται είτε σε ένα παλαιστινιακό κράτος είτε σε μια γενικότερη δέσμευση για την προώθηση της ίδρυσής του.

Σαουδάραβες ηγέτες και αξιωματούχοι έχουν συχνά αφήσει να εννοηθεί ότι θα ικανοποιούνταν με τη δεύτερη επιλογή.

Ο εκπρόσωπος της Χαμάς απάντησε στο σχέδιο μετεγκατάστασης του Τραμπ, δηλώνοντας ότι «η ρατσιστική αμερικανική θέση ευθυγραμμίζεται με τις ακραίες θέσεις της ισραηλινής δεξιάς για την εκδίωξη του λαού μας και την εξάλειψη του παλαιστινιακού ζητήματος.

»Καλούμε όλες τις χώρες του κόσμου να απορρίψουν τις δηλώσεις του Τραμπ και να στηρίξουν τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού».

Το σχέδιο μετεγκατάστασης έχει λάβει την υποστήριξη του Ισραηλινού υπουργού Οικονομικών, Μπεζαλέλ Σμότριτς, ο οποίος ελπίζει να συνεργαστεί με την ισραηλινή κυβέρνηση για την υλοποίησή του, καθώς και του πρώην υπουργού Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ.

Η Διακήρυξη Μπάλφουρ

Η Διακήρυξη Μπάλφουρ ήταν μια δημόσια δήλωση της βρετανικής κυβέρνησης στις 2 Νοεμβρίου 1917, κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, με την οποία εξέφραζε την υποστήριξή της για την ίδρυση μιας «εθνικής εστίας για τον εβραϊκό λαό» στην Παλαιστίνη, η οποία τότε βρισκόταν υπό οθωμανική κυριαρχία.

Η διακήρυξη περιλαμβανόταν σε μια επιστολή του τότε υπουργού Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Άρθουρ Τζέιμς Μπάλφουρ, προς τον Λόρδο Ρότσιλντ, εξέχοντα μέλος της βρετανικής εβραϊκής κοινότητας, με την οποία η βρετανική κυβέρνηση υποσχόταν υποστήριξη στο σιωνιστικό κίνημα.

Κείμενο της Διακήρυξης Μπάλφουρ:

«Η Κυβέρνηση της Αυτού Μεγαλειότητος αντιμετωπίζει ευνοϊκά την ίδρυση στην Παλαιστίνη μιας εθνικής εστίας για τον εβραϊκό λαό και θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για τη διευκόλυνση της επίτευξης αυτού του στόχου, με την προϋπόθεση ότι δεν θα θιγούν τα αστικά και θρησκευτικά δικαιώματα των μη εβραϊκών κοινοτήτων που ήδη διαμένουν στην Παλαιστίνη, ούτε τα δικαιώματα και το πολιτικό καθεστώς των Εβραίων σε οποιαδήποτε άλλη χώρα».

Συνέπειες της Διακήρυξης Μπάλφουρ:

Η διακήρυξη θεωρείται το θεμέλιο για τη δημιουργία του Κράτους του Ισραήλ το 1948.

Προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από τον αραβικό κόσμο, καθώς οι Παλαιστίνιοι και άλλοι Άραβες την είδαν ως μια μορφή αποικιοκρατικής επιβολής και ως προδοσία των αραβικών ελπίδων για ανεξαρτησία μετά την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Αποτέλεσε αφορμή για δεκαετίες συγκρούσεων στην περιοχή μεταξύ Εβραίων και Αράβων.

Η Διακήρυξη Μπάλφουρ θεωρείται από πολλούς Παλαιστίνιους ως η αρχή της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης, ενώ για το Ισραήλ αποτελεί μια ιστορική στιγμή αναγνώρισης των εβραϊκών εθνικών δικαιωμάτων στην Παλαιστίνη.