Από την έναρξη των μαχών στη Λωρίδα της Γάζας, και ιδιαίτερα από την είσοδο σε αυτήν των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), η πίεση στους αμάχους της Λωρίδας της Γάζας έχει αυξηθεί σημαντικά.
Σημαντικό μέρος του πληθυσμού αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα σπίτια του αναζητώντας είτε καταφύγια είτε να μετακινηθεί στα νότια της Λωρίδας της Γάζας, ενώ ο αριθμός των θυμάτων αυξάνεται καθημερινά.
Μέχρι στιγμής, η πλειοψηφία των Γαζαίων δεν τολμάει να επικρίνει ανοιχτά την ηγεσία της Χαμάς.
Ωστόσο, έγινε πρόσφατα φανερό ότι οι Γαζαίοι συνειδητοποιούν σιγά σιγά ότι η ηγεσία της Χαμάς νοιάζεται αποκλειστικά για τον εαυτό της και την εικόνα της και δεν ενδιαφέρεται για την κατάσταση ή τη μοίρα του πληθυσμού της Λωρίδας.
Επιπλέον, ορισμένοι ανώτεροι τρομοκράτες έχουν κάνει δηλώσεις αρνούμενοι την ευθύνη για την κατάσταση του τοπικού πληθυσμού.
Το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος της ηγεσίας της Χαμάς δεν βρίσκεται στη Λωρίδα και δεν βιώνει τα γεγονότα βοηθά να καταλάβουν όλο και περισσότεροι πολιορκημένοι τον ρόλο της ηγεσίας της Χαμάς.
Υπάρχουν κάποιες ανεπίσημες διαμαρτυρίες, κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα, από πρόσωπα που μάλλον ταυτίζονται με τη [σοσιαλιστική] Φατάχ [που ίδρυσε ο Αραφάτ] στη Λωρίδα της Γάζας αν και ο βαθμός στον οποίο διαδίδονται ευρύτερα αυτές οι διαμαρτυρίες δεν είναι ξεκάθαρος.
Από την αρχή της εισβολής των IDF στη Γάζα και την είσοδο των δυνάμεων των IDF στα κέντρα των πόλεων στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας, αποκαλύφθηκαν ξανά οι γνωστές μέθοδοι της Χαμάς για τη χρήση του άμαχου πληθυσμού ως ανθρώπινων ασπίδων.
Η Χαμάς κάνει στρατιωτική-τρομοκρατική χρήση αστικών και ιατρικών εγκαταστάσεων όπως νοσοκομεία, σχολεία, εκκλησίες και τζαμιά ενώ θέτει σε κίνδυνο τις ζωές των πολιτών της Γάζας.
Επιπλέον, η Χαμάς προσπάθησε να αποτρέψει την εκκένωση των κατοίκων από τα βόρεια της Λωρίδας της Γάζας προς τα νότια, αρνήθηκε η Χαμάς να παραλάβει καύσιμα για να λειτουργήσει θαλάμους στο νοσοκομείο Σίφα και υπάρχουν φήμες ότι στελέχη της Χαμάς έκλεψαν καύσιμα από την UNRWA (ΟΗΕ) που προορίζονταν προς όφελος του λαού της Γάζας.
Επιπλέον, και σε αντίθεση με την κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, η κοινή γνώμη βλέπει τη πολυτελή ζωή της ηγεσίας της Χαμάς στο εξωτερικό, πολλοί από τους ηγέτες της ισλαμιστικής Χαμάς ζουν στο Κατάρ, τον Λίβανο και την Τουρκία, σε σύγκριση με το υψηλό τίμημα που αναγκάζονται οι Γαζαίοι να πληρώσουν στον πόλεμο.
Επιπλέον, η ηγεσία της Χαμάς έχει προβεί σε αρκετές δηλώσεις που ενισχύουν την αίσθηση ότι οι ηγέτες του τζιχαντιστικού κινήματος αποφεύγουν να ανάβουν τις ευθύνες τους για την ευημερία του πληθυσμού της Γάζας και ενδιαφέρονται μόνο για τη στρατιωτική εκστρατεία.
Όλα τα παραπάνω έχουν αποτέλεσμα να αυξήσουν τη δυσαρέσκεια του πληθυσμού και να ενισχύσουν την αίσθηση ότι έχει εγκαταλειφθεί.
Το επίπεδο της κριτικής και του θυμού προς τη Χαμάς συνεχώς αυξάνεται.
Σε συνέντευξη στο BBC στα αραβικά, ο Μούσα Αμπού Μαρζούκ, μέλος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς, κλήθηκε να σχολιάσει το γεγονός ότι ενώ η Χαμάς κατασκεύασε από ένα «τεράστιο και οχυρωμένο» δίκτυο σηράγγων, οι κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας έμειναν έξω, δεν τους προσφέρθηκε καταφύγιο μέσα σε αυτό.
Σε απάντηση, ο Αμπού Μαρζούκ δήλωσε ότι οι σήραγγες κατασκευάστηκαν για να πολεμήσουν το Ισραήλ και ρώτησε τον δημοσιογράφο: «Περιμένεις να στεγάσω 2,5 εκατομμύρια ανθρώπους μέσα στις σήραγγες;».
Σε συνέντευξη από το πρόγραμμα Newsmaker (ιστοσελίδα Russia Today), ρωτήθηκε εάν η Χαμάς δεν ήταν υπεύθυνη για την προστασία των αμάχων της Γάζας και γιατί όποιος έχτισε 150 χιλιόμετρα (περίπου 93 μίλια) τούνελ δεν έχτισε καταφύγια για τους αμάχους ώστε να μπορούν να κρυφτούν από επιθέσεις.
Ο Αμπού Μαρζούκ απάντησε ότι είχαν φτιάξει τις σήραγγες για να προστατευτούν από τις αεροπορικές επιθέσεις και για να πολεμήσουν από τις σήραγγες.
Ωστόσο, το 75% των κατοίκων της Λωρίδας της Γάζας είναι πρόσφυγες και την ευθύνη για την προστασία τους έχουν τα Ηνωμένα Έθνη.
Ο ίδιος επίσης ισχυρίστηκε ότι το Ισραήλ είναι υπεύθυνο για αυτούς, επειδή σύμφωνα με τις Συμβάσεις της Γενεύης, το Ισραήλ, ως «κατοχικό», έπρεπε να τους παρέχει υπηρεσίες.
Η ευθύνη της Χαμάς, ισχυρίστηκε, ήταν να εκπληρώσει τις επιθυμίες των Παλαιστινίων και να ανακτήσει τα δικαιώματά τους.
Δημόσια κριτική στη Χαμάς
Ο Ιγιάντ αλ Μπουζούμ, εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών στη Γάζα, ενώ έδινε συνέντευξη Τύπου στο νοσοκομείο Σίφα, ένας Παλαιστίνιος με δεμένο χέρι περπάτησε πίσω του και φώναξε «Ο Αλλάχ θα ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς με τη Χαμάς. Θα παραπονεθώ για σένα στον Αλλάχ, Χαμάς».
Κατά τη διάρκεια μιας κηδείας που έγινε στη Γάζα, η μητέρα του νεκρού κατηγόρησε τη Χαμάς για τον θάνατό του και φώναξε:
«Όλα αυτά εξαιτίας της Χαμάς, [που είναι] σκυλιά». Η εικόνα της γυναίκας ήταν θολή όταν αναρτήθηκε στο στο «X» (πρώην Twitter).
Σε ένα άλλο βίντεο που ανέβηκε στο δίκτυο «X», καταγράφηκαν κάτοικοι της Γάζας να μετακινούνται από τα βόρεια προς τα νότια.
Μια από τις γυναίκες είπε: «Γλιτώσαμε τον θάνατο, ευχαριστώ τον Αλλάχ».
Ένας άνδρας, που παρουσιάστηκε ως Αμπού Χαμζά από τον προσφυγικό καταυλισμό Αλ Σατί, ο οποίος περπάτησε με τους αμάχους που απομακρύνθηκαν, επέκρινε επίσης ανώτερα στελέχη της Χαμάς, λέγοντας ότι «ο Άμπου αλ Αμπντ [ο Ισμαήλ Χανίγιε] κατέστρεψε τη Γάζα.
»Είστε πράκτορας του εχθρού, εσείς και ο Μασάαλ είστε πράκτορες του εχθρού».
Μια κοπέλα από τη Λωρίδα της Γάζας έδωσε συνέντευξη στην τηλεόραση al-Mayadeen που συνδέεται με τη Χεζμπολάχ και ρωτήθηκε:
«Τι θέλετε να πείτε στην παλαιστινιακή “αντίσταση” [Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις στη Λωρίδα της Γάζας];».
Εκείνη απάντησε: «Είναι υπόγεια στα τούνελ και εμείς, οι πολίτες, είμαστε θύματα. Νέοι, παιδιά και γυναίκες».
Το απόσπασμα μεταδόθηκε ζωντανά, αλλά το al-Mayadeen δεν το δημοσίευσε στα κοινωνικά δίκτυα.
Στις 14 Νοεμβρίου 2023, το al-Jazeera TV έδειξε ένα βίντεο ενός από τους ανταποκριτές του να παίρνει συνέντευξη από μία Γαζαία στο νοσοκομείο Σουχάντα αλ Άκσα στο Ντέιρ αλ Μπαλά.
Η Γαζαία επέκρινε τη Χαμάς λέγοντας:
«Γιατί κρύβονται ανάμεσα σε αμάχους; Αφήστε τους να πάνε στην κόλαση και να κρυφτούν εκεί». Ο ανταποκριτής μάζεψε αμέσως το μικρόφωνο.
Μετά από μια ομιλία του Ισμαήλ Χανίγιε, ο Μουχάμαντ Γιαχία, ένας υποστηρικτής της Φατάχ από τη Ράφα, έγραψε ότι «υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να στέκεσαι σταθερός και να αναγκάζεσαι να ζεις σε μια τέτοια κατάσταση. Ο κόσμος φοβάται να μιλήσει, κύριε Ισμαήλ Χανίγιε…».
Αργότερα έγραψε: «Πόσο εύκολο είναι να μιλάς για υπομονή όταν η καταστροφή δεν είναι δική σου».
Μετά την ομιλία του Χανίγιε, κάποιος άλλος έγραψε: «Από την καρδιά της γενοκτονίας… Σκουπίδια και λάσπη σε όποιον θέλει να μιλήσει εκ μέρους μας και δεν ζει τη γενοκτονία μαζί μας, αυτός, τα παιδιά του και οι γυναίκες του».
Ένας λογαριασμός στο «Χ» που ταυτίζεται με τη Φάταχ δημοσίευσε ένα βίντεο που δείχνει ανθρώπους να κάνουν ουρές στο δρόμο για να γεμίσουν τα μπιτόνια με νερό.
Στο τέλος του βίντεο φαίνεται ένας άνδρας να κρατά ένα ραβδί ή ένα ρόπαλο και να απειλεί αρκετά αγόρια.
Ο λογαριασμός έγραψε: «Εκτός από το ότι είναι ο λόγος που σκοτώνονται άνθρωποι και η Λωρίδα της Γάζας καταστρέφεται, κουβαλούν μπαστούνια και χτυπούν ανθρώπους που ζητάνε μια σταγόνα νερό να πιουν!!».
Ένας άλλος λογαριασμός στο «X» που σχετίζεται με τη Φατάχ έγραψε για το ίδιο θέμα:
«Ακόμη και κατά τη διάρκεια καταστροφών και δολοφονιών, μέλη της Χαμάς επιτίθενται στους εκτοπισμένους με κλομπ ενώ προσπαθούν να μαζέψουν πόσιμο νερό».
Ο Μπασέλ αλ-Σαράφι, συντονιστής της φατρίας Σαμπίμπα της Φατάχ στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο στη Γάζα, είχε αρκετές χιλιάδες οπαδούς.
Πριν από το θάνατό του, στις 12 Νοεμβρίου, έγραψε στον λογαριασμό του στο «X»:
«Το τεράστιο έθνος μας είναι η πραγματική πλημμύρα που θα πνίξει τους πάντες.
»Όποιος το μετακίνησε και αγνόησε το δικαίωμά του στη ζωή, και το οδήγησε σε καταπίεση, ταπείνωση και θάνατο, δεν θα ξεχαστεί και δεν θα συγχωρεθεί.
»Θα υπολογίσουμε τους ανθρώπους που βρίσκονται κοντά [δηλαδή τη Χαμάς] πριν [υπολογίζουμε με] την κατοχή».
Την ημέρα που δολοφονήθηκε, εμφανίστηκε μια ανάρτηση στον λογαριασμό του στο «X» που έγραφε:
«Οι [Συμφωνίες του Όσλο]) επέστρεψαν 750.000 Παλαιστίνιους στην πατρίδα τους.
»Η Χαμάς σας τους εκτόπισε. Ο Αμπού Αμμάρ [Γιάσερ Αραφάτ] αποκατέστησε τη Γάζα.
»Η “αντίστασή” σας επανέφερε την κατοχή στη Γάζα.
»Καταδικάσατε τον εαυτό σας σε θάνατο επειδή ακολουθείτε τον Χαμενεΐ και τους διακινητές του λαού σας» (12 Νοεμβρίου 2023).
Αυτό το tweet, το τελευταίο πριν από το θάνατό του, δέχτηκε σημαντική κριτική από άτομα που προφανώς συνδέονται με τη Χαμάς, στα οποία απάντησαν ακτιβιστές της Φατάχ.
Ένα άλλο tweet έγραψε: «Δεν έχει σημασία αν ο Νετανιάχου λέει ψέματα ή λέει την αλήθεια, αυτό που έχει σημασία είναι ότι αυτός και οι υπουργοί του βγαίνουν καθημερινά για να απαντήσουν οι ίδιοι στις ερωτήσεις του κοινού.
»Γιατί; Γιατί πολύ απλά έχουν σεβασμό για τους ανθρώπους τους, ενώ αυτός που έκανε την [επίθεση] στις 7 Οκτωβρίου δεν ακούσαμε τη φωνή του από τότε και αυτός που αποκαλούσε τον εαυτό του αρχηγό της Γάζας σταμάτησε να μιλάει από τα ξενοδοχεία. [Αυτή είναι η οδυνηρή αλήθεια» (Λογαριασμός «X» του @Moraqeb2020, 11 Νοεμβρίου 2023).
«Ήλπιζα ότι ο Αμπού Ομπέιντα θα ζητούσε συγγνώμη από τα δύο εκατομμύρια ανθρώπους που βομβαρδίστηκαν, καταστράφηκαν, εκτοπίστηκαν και πεινάνε, ήλπιζα ότι θα ζητούσε συγγνώμη από μας και να μας παρηγορεί για ό,τι μας συνέβαινε, και ότι λυπόταν που μας έσυρε στον πόλεμο χωρίς να μας παρέχει τα βασικά είδη ζωής.
»Είμαι από τη Γάζα και δεν με νοιάζει η νίκη στο κόστος του αίματος, των σπιτιών, των χρημάτων και της ζωής μας. Ένα βίντεο [που τεκμηριώνει τις δραστηριότητες των Ταξιαρχιών Izz al-Din Qassam] δεν με καθησυχάζει» (ο λογαριασμός X του @Jo0Doha, 8 Νοεμβρίου 2023).
Ο Χάνι αλ-Χασάν δημοσίευσε ένα απόσπασμα από μια συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε από τον Οσάμα Χαμντάν στη Βηρυτό και έγραψε στο Twitter:
«Ο κόσμος καθησυχάζεται ότι η κατάσταση της “αντίστασης” είναι καλή.
»Ποιος όμως προστατεύει τους ανθρώπους και ποιος καλύπτει τις ανάγκες τους;
»Ποιος τους φροντίζει;» (Χ λογαριασμός του @Hanialhasn1999, 14 Νοεμβρίου 2023).
Ο Μπασέλ αλ-Σαράφι, συντονιστής της φατρίας Σαμπίμπα της Φατάχ στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο στη Γάζα, ο οποίος σκοτώθηκε στις 12 Νοεμβρίου, έγραψε:
«Ο λαός της Γάζας δεν είναι εμπόρευμα στα χέρια κανενός… και αν το θέμα είναι [σ.σ. να αποφυλακιστούν] φυλακισμένοι… Δεν θέλω φυλακισμένους…». (10 Νοεμβρίου 2023).
Ο Άμπου Καναάν έγραψε: «Λόγω 5.000 κρατουμένων, οι ζωές 2,3 εκατομμυρίων ανθρώπων στη Γάζα καταστράφηκαν!!! Δώστε τους πίσω τους [Ισραηλινούς] αιχμαλώτους και σταματήστε τον πόλεμο τώρα.
»Το [τζαμί] Αλ Άκσα δεν ανήκει μόνο στη Γάζα και 5.000 κρατούμενοι δεν αξίζουν πάνω από 2,3 εκατομμύρια ανθρώπους.
»Πεθαίνουμε και κανείς δεν νοιάζεται για εμάς.
»Ο Χανίγιε και ο Μασαάλ είναι σε ένα Κατάρ και τρώνε [λιχουδιές] και εγώ βγαίνω έξω το πρωί για να ψάξω να πιω νερό» (13 Νοεμβρίου 2023).
«Μια απλή Παλαιστίνια που μένει στο Νοσοκομείο Σίφα απευθύνει έκκληση στον Αμπού Ομπέιντα ζητώντας να απελευθερωθούν οι αιχμάλωτοι και να σταματήσουν οι μάχες.
»Έτσι αντιλαμβάνονται το θέμα οι αθώοι στη Γάζα. Όσο για τον απόντα, ο καλυμμένος Αμπού Ομπέιντα, ο οποίος επίσης φοβάται να αποκαλύψει το πρόσωπό του μετά τον θάνατο 13.000 αθώων, είναι ο άγιος των αγίων και μιλά για αυτό σαν να μην πιστεύει στον Αλλάχ και στην Ημέρα της Κρίσης» (11 Νοεμβρίου 2023).