Στόχος «ισραηλινής αεροπορικής επιδρομής» έγινε το βράδυ της Πέμπτης 19/10 η ελληνορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Πορφυρίου στη Γάζα, όπου είχαν καταφύγει πολλοί άμαχοι, ανακοίνωσε το υπουργείο Εσωτερικών της κυβέρνησης της Χαμάς στον παλαιστινιακό θύλακα.
Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του Al Jazeera στην πόλη της Γάζας, τουλάχιστον δύο άνθρωποι σκοτώθηκαν και πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν κατά την επίθεση.
Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι από την επιδρομή προκλήθηκαν ζημιές στην πρόσοψη του ναού και κατέρρευσε παρακείμενο οικοδόμημα.
Εκτίμησαν πως στόχος της επίθεσης ήταν χώρος κοντά στην ελληνορθόδοξη εκκλησία, όπου πολλοί άμαχοι είχαν αναζητήσει καταφύγιο εν μέσω του συνεχιζόμενου σφυροκοπήματος από τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις (IDF).
Σε ανακοίνωσή του το υπουργείο της Χαμάς αναφέρει ότι από την επιδρομή «προκλήθηκε μεγάλος αριθμός μαρτύρων και τραυματιών» στον χώρο της ελληνορθόδοξης εκκλησίας του Αγίου Πορφυρίου.
Τι λέει το Ισραήλ
Ο ισραηλινός στρατός παραδέχθηκε την Παρασκευή 20/10 ότι την Πέμπτη χθες διεξήγαγε αεροπορική επιδρομή στην περιοχή.
«Νωρίτερα σήμερα (σ.σ. χθες, Πέμπτη) μαχητικά αεροσκάφη του ισραηλινού στρατού επιτέθηκαν στο κέντρο διοίκησης και ελέγχου τρομοκράτη της Χαμάς που είχε εμπλακεί στην εκτόξευση ρουκετών και οβίδων εναντίον του Ισραήλ», δήλωσε εκπρόσωπος του στρατού.
Το κέντρο αυτό «χρησίμευε για να εξαπολύονται επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ και εκεί βρισκόταν τρομοκρατική υποδομή της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς», διευκρίνισε.
«Έπειτα από την επίθεση του ισραηλινού στρατού ο τοίχος μιας εκκλησίας που βρίσκεται στην περιοχή υπέστη ζημιές.
»Έχουμε ενημερωθεί ότι υπάρχουν πληροφορίες για θύματα και έχει ξεκινήσει η διαδικασία επιβεβαίωσης του συμβάντος», σημείωσε ο εκπρόσωπος.
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι «η Χαμάς τοποθετείται σκοπίμως σε κατοικημένες περιοχές με αμάχους και χρησιμοποιεί τους κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας σαν ανθρώπινες ασπίδες», ενώ επανέλαβε το αίτημα του ισραηλινού στρατού για εκκένωση του βόρειου τμήματος του θύλακα.
Η Εκκλησία του Αγίου Πορφυρίου στη Γάζα, πριν τον πόλεμο. Βλέπετε τον χαρακτηριστικό σταυρό της. Διακρίνεται και ο μιναρές από το παραπλήσιο τζαμί. Κάτω η φωτογραφία μετά το πλήγμα. Δεν χτυπήθηκε η εκκλησία αλλά κτίριο δίπλα σε αυτήν.
Καταδικάζει το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων
Σε μια δήλωση που εκφράζει την «εντονότερη καταδίκη» του, το Ορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων απέδωσε την έκρηξη σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή.
Πρόσθεσε ότι η στόχευση των εκκλησιών και των ιδρυμάτων τους, που χρησιμοποιούνται συχνά από πολίτες που αναζητούν καταφύγιο, «αποτελεί έγκλημα πολέμου που δεν μπορεί να αγνοηθεί».
Αναλυτικά η ανακοίνωση του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων
«Το Ορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων εκφράζει την πιο έντονη καταδίκη του για την ισραηλινή αεροπορική επιδρομή που έπληξε τον εκκλησιαστικό του χώρο στην πόλη της Γάζας.
»Το Πατριαρχείο τονίζει ότι η στόχευση των εκκλησιών και των ιδρυμάτων τους, μαζί με τα καταφύγια που αυτά παρέχουν για την προστασία αθώων πολιτών, ιδιαίτερα παιδιών και γυναικών που έχασαν τα σπίτια τους λόγω των ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών σε κατοικημένες περιοχές τις τελευταίες δεκατρείς ημέρες, συνιστά έγκλημα πολέμου που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
»Παρά την προφανή στόχευση των εγκαταστάσεων και των καταφυγίων του Ορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και άλλων εκκλησιών -συμπεριλαμβανομένης της Επισκοπικής Εκκλησίας της Ιερουσαλήμ, άλλων σχολείων και κοινωνικών ιδρυμάτων- το Πατριαρχείο, μαζί με τις άλλες εκκλησίες, παραμένει προσηλωμένο στην εκπλήρωση των θρησκευτικών και ηθικό καθήκον να παρέχει βοήθεια, υποστήριξη και καταφύγιο σε όσους έχουν ανάγκη, εν μέσω συνεχών ισραηλινών απαιτήσεων για εκκένωση αυτών των ιδρυμάτων αμάχων και των πιέσεων που ασκούνται στις εκκλησίες ως προς αυτό.
»Το Πατριαρχείο τονίζει ότι δεν θα εγκαταλείψει το θρησκευτικό και ανθρωπιστικό του καθήκον, που έχει τις ρίζες του στις χριστιανικές του αξίες, να παρέχει όλα όσα είναι απαραίτητα σε περιόδους πολέμου και ειρήνης.
»Η εκκλησία του Αγίου Πορφυρίου είναι η παλαιότερη χριστιανική εκκλησία στη Λωρίδα της Γάζας. Βρίσκεται κοντά σε τζαμί στην ιστορική συνοικία της πόλης της Γάζας και, σύμφωνα με την παράδοση, φιλοξενεί τα λείψανα του Αγίου Πορφυρίου, ο οποίος διετέλεσε επίσκοπος Γάζας τον 5ο αιώνα.
»Δεν απέχει πολύ από το νοσοκομείο Αλ Άχλι που επλήγη το βράδυ της Τρίτης.
»Ο αριθμός των χριστιανών στη Λωρίδα της Γάζας έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια.
»Υπολογίζεται ότι έχουν απομείνει λιγότεροι από χίλιοι (οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι ορθόδοξοι), ενώ προτού η Χαμάς αναλάβει την εξουσία στη Γάζα (2007), οι χριστιανοί ήταν περισσότεροι από επτά χιλιάδες».
Υπουργείο Εξωτερικών: «Εκφράζουμε τη βαθιά μας οδύνη»
Ανακοίνωση την Παρασκευή 20/10 του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών για την απώλεια ζωών που προκλήθηκε από χτύπημα σε κτήριο παρακείμενο στο μοναστήρι του Αγίου Πορφυρίου στη Γάζα:
«Εκφράζουμε τη βαθιά μας οδύνη για την απώλεια ζωών που προκλήθηκε από χτύπημα σε κτήριο παρακείμενο στο μοναστήρι του Αγίου Πορφυρίου στη Γάζα.
»Η προστασία των αμάχων και η ασφάλεια των τόπων λατρείας και των θρησκευτικών ιδρυμάτων θα πρέπει να διασφαλίζονται και να γίνονται σεβαστές από κάθε πλευρά».
Η Εκκλησία του Αγίου Πορφυρίου είναι ελληνορθόδοξη χριστιανική εκκλησία στην πόλη της Γάζας.
Πρόκειται για την παλαιότερη εν ενεργεία εκκλησία της πόλης.
Βρίσκεται στη συνοικία Zaytun της Παλαιάς Πόλης της Γάζας και πήρε το όνομά της από τον επίσκοπό της του 5ου αιώνα, Άγιο Πορφύριο, του οποίου ο τάφος βρίσκεται στη βορειοανατολική γωνία της εκκλησίας.
Προϋπήρχε ναός που είχε χτιστεί το 425 μ.Χ., ενώ η σημερινή εκκλησία κατασκευάστηκε μεταξύ 1150 και 1160 μ.Χ. από τους Σταυροφόρους.
Σύμφωνα με αναφορές από το 15ο αιώνα ο ναός ήταν αφιερωμένος και στην Παρθένο Μαρία.
Ανακαινίστηκε το 1856 και μολονότι έχουν διατηρηθεί κάποια γείσα και βάσεις κολόνων από την εποχή των Σταυροφόρων, τα περισσότερα αρχιτεκτονικά και διακοσμητικά στοιχεία καθώς και οι αγιογραφίες είναι μεταγενέστερα.
Ο ναός του Αγίου Πορφυρίου έχει αρχιτεκτονικές και κατασκευαστικές ομοιότητες με τον Καθεδρικό του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, που σήμερα είναι το Μεγάλο Τζαμί της Γάζας.
Είναι ορθογώνιος, έχει μήκος 22,9 μ. και πλάτος 8,9 μ. και το πάτωμά του βρίσκεται χαμηλότερα από το έδαφος και ειδικότερα 1,8 μ. στο νότιο τμήμα και τρία μέτρα στο βόρειο τμήμα. Στην είσοδο του ναού στη δυτική πλευρά υπάρχει ημιυπαίθριος στεγασμένος χώρος με τρεις μαρμάρινους κίονες, οι βάσεις των οποίων χρονολογούνται από την εποχή των Σταυροφόρων. Υπάρχουν επίσης άλλες δύο είσοδοι στο ναό.
Στη βορειοανατολική γωνία της εκκλησίας βρίσκεται ο τάφος του Αγίου Πορφύριου.
Καταφύγιο αμάχων. Βομβαρδισμός το 2023
Το 2014, περίπου 2.000 Παλαιστίνιοι που διέφυγαν από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς κατέφυγαν στην Εκκλησία του Αγίου Πορφυρίου.
Κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών, οικογένειες κοιμόντουσαν στους διαδρόμους και τα δωμάτια της εκκλησίας και των παρακείμενων κτιρίων, όπου τους παρείχε επίσης γεύματα και ιατρική περίθαλψη.
Η εκκλησία χρησιμοποιήθηκε και πάλι ως καταφύγιο από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς κατά τη διάρκεια του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς το 2023.
Στις 19 Οκτωβρίου 2023, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις στόχευσαν το συγκρότημα της εκκλησίας σε αεροπορική επιδρομή.