Οι ισλαμιστές της Χαμάς, που κυβερνάνε τη Λωρίδα της Γάζας, χτίζουν δεσμούς με μαχητικές ομάδες στη Δυτική Όχθη, επιδιώκοντας να προσελκύσουν υποστήριξη πέρα από τον θύλακα, υποστηρίζοντας Παλαιστίνιους που εμπλέκονται καθημερινά σχεδόν σε αναταραχές που η νέα κυβέρνηση του Νετανιάχου στο Ισραήλ έχει υποσχεθεί να συντρίψει.
Ο σχεδιασμός αυτός των ισλαμιστών αντικατοπτρίζει έναν βαθμό επιφυλακτικότητας από την πλευρά της Χαμάς, η οποία εξακολουθεί να ανοικοδομεί τη Λωρίδα της Γάζας μετά τον πόλεμο του 2021 και φαίνεται απρόθυμη να επιδιώξει μια μετωπική σύγκρουση από τη Γάζα με το Ισραήλ, ανέφεραν αναλυτές.
Η επιστροφή του Νετανιάχου στη διακυβέρνηση του Ισραήλ με μια συμμαχία δεξιών, θρησκευτικών και σκληρών κομμάτων που δηλώνουν υπέρ της επέκτασης των εποικισμών έχει προκαλέσει φόβους για νέα αντιπαράθεση με τους Παλαιστίνιους και ιδιαίτερα με τη Χαμάς, η οποία έχει κάνει πέντε πολέμους με το Ισραήλ από το 2009.
Για τη Χαμάς, η οποία εξακολουθεί να ανοικοδομεί στη Γάζα μετά από έναν δαπανηρό δεκαήμερο πόλεμο πριν από περισσότερους από 18 μήνες, το κύριο πεδίο μάχης είναι πιθανό να είναι στις πόλεις και τους προσφυγικούς καταυλισμούς της Δυτικής Όχθης, όπου η αντίπαλός της, η κοσμική Φατάχ, έχει αντιμετωπίσει αυξανόμενες προκλήσεις από νεότερους μαχητές.
«Βλέπουμε ότι η πρωταρχική αποστολή μας είναι να ενισχύσουμε την αντίσταση στη Δυτική Όχθη και να την υποστηρίξουμε με ό,τι χρειάζεται για να συνεχίσει το έργο της και να το επεκτείνει», δήλωσε ο Ζακαρία Άμπου Μάαμαρ, μέλος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς.
«Όσο περισσότερο δυσκολεύουμε την κατοχή, όσο περισσότερο την αντιμετωπίζουμε και την πληγώνουμε, τόσο περισσότερο μπορούμε να αποτρέψουμε τις πολιτικές της».
Πέρυσι σημειώθηκαν μερικές από τις χειρότερες βιαιοπραγίες για πάνω από μια δεκαετία στη Δυτική Όχθη, καθώς ο στρατός διεξήγαγε μια σχεδόν καθημερινή σειρά επιδρομών σε πόλεις όπως η Ναμπλούς και η Τζενίν μετά από μια σειρά θανατηφόρων επιθέσεων από Παλαιστίνιους στο Ισραήλ.
Περισσότεροι από 160 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν καθώς οι ισραηλινές δυνάμεις ενίσχυσαν τις επιχειρήσεις τους και νεαροί μαχητές, απογοητευμένοι από παλιού τύπου παλαιστινιακά κινήματα όπως η Φατάχ, σχημάτισαν νέες ομάδες όπως η οργάνωση «Λάκκος των Λεόντων» (ή «Φωλιά Λιονταριών») στη Ναμπλούς.
Ηρεμία στη Γάζα, κλιμάκωση στη Δυτική Όχθη
Πλάνα εφήβων ενόπλων με μαχητικό εξοπλισμό να πυροβολούν στον αέρα σε κηδείες ή να κραδαίνουν τα όπλα τους σε αυτοσχέδιες συγκεντρώσεις έγιναν οικείο θέαμα πέρυσι καθώς η μουσουλμανική αντίδραση στην ισραηλινή καταστολή κλιμακώθηκε.
Ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε μυριάδες ένοπλες παλαιστινιακές μαχητικές ομάδες δεν επιτρέπει τις ελπίδες των Παλαιστινίων να αναμετρηθούν με τον ισχυρό στρατό του Ισραήλ, αλλά έχουν γίνει πολλές προσπάθειες για να ξεπεραστούν οι διαφορές.
«Οι γιοι της Φατάχ, οι γιοι της Χαμάς, οι γιοι της Ισλαμικής Τζιχάντ και του Λαϊκού Μετώπου συνεργάζονται σε πρωτοφανείς σχηματισμούς αντίστασης», είπε ο Μάαμαρ.
«Ο Den of Lions, οι Ταξιαρχίες της Τζενίν, σχηματισμοί όπου άνθρωποι από όλες τις παλαιστινιακές φατρίες εργάζονται μαζί», είπε.
Πίσω από τέτοιες διακηρύξεις κρύβεται η πραγματικότητα ότι η στιγμή δεν είναι ιδανική για τη Χαμάς, η οποία σύμφωνα με τους αναλυτές είναι απασχολημένη με τις δύσκολες οικονομικές προκλήσεις στη Γάζα, έναν υπερπληθυσμένο παράκτιο θύλακα, αποκομμένο τόσο από το Ισραήλ όσο και από την Αίγυπτο, όπου η ανεργία ξεπερνά το 50%.
Σύμφωνα με τις ισραηλινές πολιτικές που έχουν σχεδιαστεί για τη δημιουργία κινήτρων οικονομικής ασφάλειας, επιτρέπεται σε 20.000 πολίτες της Γάζας να περνούν στο Ισραήλ για δουλειά.
«Αυτοί οι άνθρωποι δεν θα συγχωρήσουν τη Χαμάς αν χάσουν τη δουλειά τους», δήλωσε ο αναλυτής της Γάζας Ταλάλ Οκάλ.
«Η θεωρία της Χαμάς, πιστεύω, είναι να διατηρεί σχετικά ηρεμία στη Γάζα σε αντάλλαγμα (οικονομικές) βελτιώσεις, ενώ κλιμακώνει την αντίσταση κατά της ισραηλινής κατοχής στη Δυτική Όχθη», είπε, αναφερόμενος στην πιθανή βελτιωμένη πρόσβαση σε θέσεις εργασίας στο Ισραήλ και στη χαλάρωση από τον οικονομικό αποκλεισμό.
Με τον ηγέτη της Φατάχ και Πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς να έχει κλείσει τώρα τα 80 του, η Χαμάς έχει στραμμένο το βλέμμα στο μέλλον στη Δυτική Όχθη, στην οποία έχει αποκλειστεί σε μεγάλο βαθμό από έναν επίσημο πολιτικό ρόλο.
Γεννημένη από το κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων στα τέλη της δεκαετίας του 1980, η Χαμάς ανέλαβε την εξουσία στη Γάζα αφού νίκησε τη Φατάχ στις εκλογές του 2006.
Ένοπλοι πυρήνες
Ωστόσο, έμεινε έξω από μια σύντομη σύγκρουση πέρυσι, όταν ισραηλινά αεροπλάνα βομβάρδισαν τη Γάζα ένα Σαββατοκύριακο Αυγούστου, χτυπώντας τη μικρότερη οργάνωση Ισλαμική Τζιχάντ, αποφεύγοντας όμως χτυπήματα στη Χαμάς.
«Δεν αρνούμαστε ότι εργαζόμαστε σύμφωνα με ένα όραμα και υπολογισμούς που λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα του λαού μας και τα συμφέροντα της αντίστασης και αυτό δεν μας ντροπιάζει», είπε ο Μάαμαρ.
Από την πλευρά της, αξιωματούχοι της Παλαιστινιακής Αρχής λένε ότι η Χαμάς χρηματοδοτεί κάποιους ένοπλους πυρήνες στη Δυτική Όχθη, εν μέρει για να αποδυναμώσει την Παλαιστινιακή Αρχή, ενώ Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε ότι παρακολουθούν επίσης στενά τις κινήσεις της Χαμάς στη Δυτική Όχθη.
Ο Ραμ Μπεν-Μπαράκ, βουλευτής της αντιπολίτευσης, ο οποίος διηύθυνε πέρυσι την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας του ισραηλινού κοινοβουλίου, είπε ότι ο τελικός στόχος της Χαμάς ήταν να καταλάβει τον έλεγχο της Δυτικής Όχθης και να διεξαγάγει σύγκρουση από εκεί και τη Γάζα εναντίον του Ισραήλ.
Το Ισραήλ θα πρέπει «να αποδυναμώσει στρατιωτικά τη Χαμάς όσο το δυνατόν περισσότερο», ενώ θα βοηθήσει στη βελτίωση των συνθηκών για τους Παλαιστίνιους τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Όχθη, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα σύγκρουσης, είπε ο Μπεν-Μπαράκ.
Λάθος υπολογισμός ή πρόκληση από κάθε πλευρά θα μπορούσε να τερματίσει την εύθραυστη ηρεμία, με κίνδυνο ισραηλινο-παλαιστινιακής τριβής σε σημεία ανάφλεξης όπως το συγκρότημα του τζαμιού Άλ Άκσα στην Ιερουσαλήμ, μια τοποθεσία ιερή τόσο για τους μουσουλμάνους όσο και για τους Εβραίους που τη γνωρίζουν ως Όρος του Ναού.
«Εάν αντιμετωπίζουμε ένα καθήκον που πρέπει να κάνουμε και εάν είδαμε ότι το συμφέρον του λαού μας απαιτεί να δράσουμε, δεν θα διστάσουμε», είπε ο Αμπού Μάαμαρ.