«Είναι καιρός η Αυστραλία να γίνει μια χώρα “έξυπνης ισχύος”» – «It’s time for Australia to be a “smart power” country» τιτλοφορείται άρθρο – ανάλυσή του Τζον Μακάρθι, πρώην πρεσβευτή της Αυστραλίας στις ΗΠΑ, Ινδονησία και Ιαπωνία, αναφορικά με τη συμφωνία AUKUS. Ο Αυστραλός διπλωμάτης γράφει:
Η AUKUS δείχνει ότι η κυβέρνηση Μόρισον έχει πλαίσιο σκέψης «σκληρής ισχύος».
Αλλά το να θέσουμε σωστά την ισορροπία με την «ήπια ισχύ» είναι ουσιαστικό για να προωθήσουμε το εθνικό συμφέρον.
H συμφωνία AUKUS δείχνει ότι η κυβέρνηση Μόρισον λειτουργεί σε ένα πλαίσιο «σκληρής ισχύος».
Αλλά το να τεθεί σωστά η ισορροπία με την χρήση πόρων «ήπιας ισχύος» είναι ουσιαστικό ώστε να προωθεί περαιτέρω το εθνικό συμφέρον.
Για την Αυστραλία η προηγούμενη χρονιά υπήρξε χρονιά σκληρής ισχύος.
Η «σκληρή ισχύς» αφορά την στρατιωτική ικανότητα ή την απειλή να ασκηθεί.
Η οικονομική ισχύς που χρησιμοποιείται εξαναγκαστικά μπορεί επίσης να μπει στην κατηγορία.
Η «ήπια ισχύς» -ένας όρος που αναπτύχθηκε μία γενιά πριν από τον καθηγητή του Harvard, Joseph Nye, είναι η ισχύς να επηρεάζεται και να πείθεται κανείς χωρίς πίεση.
Αφορά την «εθνική φήμη» σε όρους διακυβέρνησης, τις αξίες, την αξιοπιστία και την ετοιμότητα -για να χρησιμοποιήσουμε έναν «παλαιομοδίτικο» όρο- ώστε να κάνει κανείς το σωστό.
Η οικονομική επίδοση, η τεχνολογική ικανότητα και η εκπαίδευση μπορεί επίσης να τεθούν στην κατηγορία της «ήπιας ισχύος», ιδιαίτερα καθώς σχετίζονται με την φήμη.
Οι δυτικές ήπιες δυνάμεις, όπως έχει στην απαρχή του συλληφθεί ο όρος από τον Nye, έχουν συνεισφέρει στην πτώση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας.
Έκτοτε ο όρος έχει δεχτεί το πλήγμα της εποχής Τραμπ και την παγκόσμια ανάπτυξη του αυταρχισμού και του ελλείμματος της δημοκρατίας.
Η θεωρία έχει πλέον γίνει αντικείμενο επεξεργασίας από συμβούλους και δεξαμενές σκέψης, που ανέπτυξαν έρευνες μετρώντας και βαθμολογώντας την ήπια ισχύ των εθνών.
Τα κριτήρια για αυτές τις έρευνες συμπεριελάμβαναν σχεδόν οτιδήποτε ελκυστικό για μία χώρα, ακόμα και την κουζίνα της.
Η μεθοδολογία σε αυτές τις έρευνες επίσης πριμοδοτούσε τις αναπτυγμένες δυτικές χώρες έναντι του αναπτυσσόμενου κόσμου.
(Με δεδομένη την διακυβέρνηση και τους φυσικούς πόρους, η Αυστραλία βρίσκεται περίπου στο μέσον των χωρών του ΟΟΣΑ, λίγο πίσω από τον Καναδά).
Με αυτά τα δεδομένα, ο όρος της ήπιας ισχύος παραμένει σημαντικός στις διεθνείς σχέσεις.
Η φήμη μετράει. Η φήμη των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ συμπεριλαμβανομένης της εσωτερικής πολιτικής είχε μία σημαντική επίδραση στον τρόπο που σκεφτόμαστε για την μακροχρόνια αξιοπιστία των ΗΠΑ.
Αξιοσημείωτο ότι στον εναρκτήριο λόγο του Προέδρου Μπάιντεν, η αμερικανική επιρροή θεωρήθηκε ότι εξαρτάται «από το να βάλει σε τάξη τα του οίκου του».
Η φήμη της Ιαπωνίας -μίας χώρας με περιορισμένους πόρους σκληρής ισχύος- ήταν υψηλή για χρόνια.
Σύμφωνα με μία δεξαμενή σκέψης της Σιγκαπούρης, ISEAS -Yusof Ishak Institute, η Ιαπωνία προσλαμβάνεται στην ΝΑ Ασία εύκολα ως ο πιο άξιος εμπιστοσύνης εταίρος της περιοχής.
Μία αποτελεσματική εξωτερική πολιτική πρέπει να αντλεί από όλους τους πόρους μίας χώρας.
Η αναγνώριση αυτής της πραγματικότητας, και από τον Nye, οδήγησε στη ανάπτυξη του όρου της «έξυπνης ισχύος», όπου η χρήση ταυτόχρονα της σκληρής και ήπιας ισχύος- εννοείται στις σωστές αναλογίες– ήταν απαραίτητη ώστε να προάγονται τα συμφέροντα μίας χώρας.
Η κυβέρνηση Μόρισον κατανοεί την σκληρή ισχύ.
Η λογική ανάπτυξη των στρατιωτικών μας πόρων μαρτυρά για αυτό.
Το απόθεμα που έχει εναποτεθεί στην Quad [περισσότερα: The Quad’s waging a soft-power battle for Asian hearts and minds], η επέκταση της εντολής της Five Eyes και τώρα η δημιουργία της AUKUS -χωρίς να αξιολογούμε αυτές τις εξελίξεις- όλα προτείνουν ένα, όχι εντελώς δικαιολογημένο, πλαίσιο σκέψης «σκληρής ισχύος».
Παρόλα αυτά, έχουμε δώσει λίγη προσοχή στην συσσώρευση και την άσκηση «ήπιας ισχύος».
Αυτό μπορεί εν μέρει να συμβαίνει διότι η πολιτική τάξη αντιλαμβάνεται τον όρο της ήπιας ισχύος, ως …κάτι «μαλακό» και άρα μη συμβατό με μία αυτοεικόνα «μυώδους εθνικισμού».
Επιπλέον, η ήπια ισχύς δεν έχει κατανοηθεί επαρκώς από την κοινότητα ενώ δεν υπάρχει πραγματική ομάδα πίεσης για αυτή.
Οι υπέρμαχοι της ήπιας ισχύος τείνουν να τη βλέπουν ως κάτι ασαφώς αλτρουϊστικό απλά με όρους επαφών λαών προς λαούς (people-to-people contacts) κυρίως μέσω της τέχνης και του αθλητισμού.
Η ομάδα πίεσης της εκπαίδευσης τείνει θεωρεί το προϊόν της περισσότερο με όρους οικονομικών εσόδων παρά με τους όρους της «ήπιας ισχύος».
Το προηγούμενο έτος, η κυβέρνηση εγκατέλειψε τη δημιουργία μίας ενημερωμένης έκθεσης για την ήπια ισχύ, την οποία η ίδια η Συμμαχία είχε αναθέσει δύο χρόνια νωρίτερα.
Πρόκειται για μία κακή απόφαση. Η αποτελεσματική χρήση της «ήπιας ισχύος» είναι ζήτημα εθνικού συμφέροντος. Πρέπει να εστιάσουμε σε διάφορα ζητήματα.
Ανεξάρτητα από τα ευεργετήματα της συμφωνίας AUKUS, ο τρόπος με τον οποίο υπογράφηκε ζημίωσε τον βαθμό στον οποίο θεωρούμαστε άξιοι εμπιστοσύνης: από τη Γαλλία, πιθανόν και από κάποιους Ευρωπαίους και κάποιους Ασιάτες της ΝΑ Ασίας.
Δεν έχουμε την πολυτέλεια να μας βλέπουν ως αναξιόπιστους στην άσκηση των εξωτερικών σχέσεων.
Στις διεθνείς σχέσεις, οι μεσαίες δυνάμεις χρειάζονται την εμπιστοσύνη περισσότερο από τις μεγάλες.
Έχουμε ένα πρόβλημα διεθνούς φήμης λόγω των πολιτικών μας στο κλίμα, τους πρόσφυγες και της μεταχείρισης των αυτοχθόνων Αυστραλών.
Η φήμη μας στο μέλλον θα εξαρτάται από την γνώση της περιοχής, η οποία έχει μειωθεί δραματικά από τη δεκαετία του ’80.
Το να κάνουμε κάτι για αυτές ανεπάρκειες είναι όλο και πιο σημαντικό διότι είμαστε βασικά μία αγγλο-κελτική χώρα με τον βασικό της προσανατολισμό σε μία περιοχή που τα μέλη της έχουν κυρίως πολύ διαφορετικές πολιτισμικές, ιστορικές και εθνοτικές αναφορές από τις δικές μας.
Πρέπει να αναγνωρίσουμε ποιοί από τους πόρους της ήπιας ισχύος μας μπορούν να ασκηθούν αποτελεσματικότερα στο εξωτερικό.
Εκτός από τις νόρμες και τις αξίες στις οποίες εγγραφόμαστε, αυτοί οι πόροι είναι η εκπαίδευση και η τεχνολογία-ιδιαίτερα στην γεωργία, η διαχείριση του νερού, η υγεία, η εξορύξεις και η ενέργεια.
Μικρότερης ίσως εμβέλειας είναι οι τέχνες (με την εξαίρεση της τέχνης των αυτοχθόνων, η οποία εγείρει το ενδιαφέρον, επειδή είναι διαφορετική) και του αθλητισμού (το κρίκετ δεν ήταν το κλειδί των σχέσεων μας με την Ινδία, ούτε το ποδόσφαιρο στις σχέσεις μας με την Αργεντινή ή την Βραζιλία). (Οι ολυμπιακοί Αγώνες ήταν περισσότερο ένα πεδίο περισσότερο διεθνούς αναστάτωσης παρά κατευνασμού).
Ένα μεγάλο μέρος της άσκησης ήπιας ισχύος συμβαίνει χωρίς την κυβερνητική ανάμειξη- μέσω των επιχειρήσεων, της ιδιωτικής εκπαίδευσης και του τουρισμού.
Αλλά οι κυβερνήσεις μπορούν να κάνουν την διαφορά. Για μία ακόμα φορά είμαστε πίσω στο παιχνίδι.