Η Αυστραλία ανακοίνωσε την Πέμπτη τον διορισμό ειδικού εισαγγελέα για να ερευνήσει τις πληροφορίες που γνωστοποιούν πιθανά εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν από τις αυστραλιανές ειδικές δυνάμεις κατά αμάχων και αιχμαλώτων στο Αφγανιστάν.
Ο Αυστραλός πρωθυπουργός Σκοτ Μόρισον, επικαλούμενος κατηγορίες για «σοβαρές και ίσως εγκληματικές ελλείψεις», έλαβε την απόφαση αυτή για να ρυθμιστεί η υπόθεση αυτή στην Αυστραλία ώστε να προληφθεί οποιαδήποτε ενδεχόμενη προσφυγή στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ).
Κομάντο των αυστραλιανών ειδικών δυνάμεων αναπτύχθηκαν στο Αφγανιστάν στο πλευρό των ΗΠΑ και των συμμάχων τους μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Έκτοτε τα αυστραλιανά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν έναν αριθμό πολύ σοβαρών κατηγοριών κατά των αυστραλιανών δυνάμεων, όπως για την περίπτωση ενός άνδρα, που φέρεται ότι θανατώθηκε για να υπάρξει χώρος σε ένα ελικόπτερο, ή για τον θάνατο ενός παιδιού ηλικίας 6 ετών κατά τη διάρκεια επιδρομής σε ένα σπίτι.
Η αυστραλιανή κυβέρνηση επεδίωξε αρχικά να κλείσει τους λογαριασμούς των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος που διατύπωναν τις κατηγορίες αυτές, ενώ η Αστυνομία είχε στραφεί κατά των ερευνητών δημοσιογράφων που τις αναμετέδιδαν.
Ωστόσο το 2016 η Αυστραλία ξεκίνησε έρευνα για τη συμπεριφορά των ειδικών της δυνάμεων μεταξύ του 2005 και του 2016 στο Αφγανιστάν μετά τις καταγγελίες από τοπικά μέσα ενημέρωσης για τον φόνο άοπλων ανδρών και παιδιών.
Ο γενικός επιθεωρητής των αυστραλιανών ενόπλων δυνάμεων διεξήγαγε για τέσσερα χρόνια έρευνα πάνω «στις φήμες και τις καταγγελίες» για «πιθανές παραβιάσεις του δικαίου του πολέμου».
Οι έρευνες αυτές επέτρεψαν να εντοπιστούν 55 ξεχωριστά περιστατικά που συνδέονται με τον παράνομο φόνο «ανθρώπων που δεν ήταν μαχητές ή δεν ήταν πλέον μαχητές», όπως και για περιπτώσεις «βάναυσης μεταχείρισης».
Ο Μόρισον δεν αποκάλυψε λεπτομέρειες της έκθεσης του γενικού επιθεωρητή και διευκρίνισε μόνον ότι μια συνταγμένη έκδοσή της θα δημοσιοποιηθεί εντός των προσεχών ημερών.
Ωστόσο σημείωσε ότι αυτή θα περιέχει «δύσκολες και σκληρές ειδήσεις για τους Αυστραλούς».
«Δεδομένων των πιθανών κατηγοριών για σοβαρή και πιθανώς εγκληματική ανάρμοστη συμπεριφορά, τα ζητήματα που εγείρονται στην έρευνα θα πρέπει να αποτιμηθούν, να ερευνηθούν και, όπου στοιχειοθετούνται κατηγορίες, να οδηγηθούν ενώπιον δικαστηρίων», σημείωσε ο Αυστραλός πρωθυπουργός.
Ο διορισμός εισαγγελέα αποτελεί ένα νέο στάδιο προς την εκδίκαση των υποθέσεων που αφορούν οι κατηγορίες αυτές και μπορεί να οδηγήσει κάποια στιγμή στην άσκηση δίωξης κατά μελών των ενόπλων δυνάμεων της Αυστραλίας.