Η κατάσταση της δημόσιας υγείας στη Ράκα της Συρίας, στη ντε φάκτο πρωτεύουσα της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ISIS), είναι τραγική.
Στην πόλη δεν δραστηριοποιείται καμία οργάνωση γιατρών. Όλες οι ΜΚΟ γιατρών και εθελοντών που υπήρχαν στην πόλη έφυγαν όταν πέρασε στον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους στις 13 Ιανουαρίου 2014.
Η τελευταία οργάνωση γιατρών που είχε μείνει στα εδάφη που ελέγχει το Ισλαμικό Κράτος ήταν ο Οργανισμός Καταπολέμησης Λεϊσμανίασης, ο οποίος προσπαθούσε να αναχαιτίσει τη νόσο.
Η λεϊσμανίαση είναι λοιμώδης νόσος η οποία οφείλεται στα πρωτόζωα παράσιτα του γένους λεϊσμάνια.
Οι λεϊσμάνιες είναι ενδοκυττάρια παράσιτα τα οποία μεταδίδονται μέσω των σκνιπών. Το θηλυκό μολυσμένο έντομο μπορεί να μεταδώσει τη νόσο από άνθρωπο σε άνθρωπο ή από ζώο στον άνθρωπο μέσω του τσιμπήματος (δήγμα).
Η λεϊσμανίαση μπορεί να έχει ένα εύρος διαφορετικών εκφάνσεων, δερματικές, βλεννοδερματικές και σπλαχνικές. Η δερματική λεϊσμανίαση είναι η πιο κοινή μορφή λεϊσμανίασης, ενώ η σπλαχνική λεϊσμανίαση ή καλά-αζάρ είναι σοβαρή νόσος η οποία προκαλείται όταν το παράσιτο μεταναστεύσει στα όργανα.
Η δερματική λεϊσμανίαση είναι η πιο κοινή μορφή της νόσου.
Στο σημείο όπου η σκνίπα τσίμπησε το άτομο θα εμφανιστεί σε λίγες εβδομάδες μια ή περισσότερες ερυθρές βλαττίδες οι οποίες στη συνέχεια θα μεγαλώσουν και θα μετατραπούν σε έλκος το οποίο θα σκληρύνει.
Στο έλκος θα σχηματιστεί μια εσχάρα και εκκρίνει ένα λεπτό, ορώδες υλικό.
Το έλκος μπορεί να αυτοϊαθεί μέσα σε ένα μήνα, αλλά αφήνει μια παραμορφωμένη ουλή.
Αυτή η μορφή προκαλείται από τα L. major και L. tropica και απαντάται κυρίως στη Μέση Ανατολή (σπυρί της Βαγδάτης), στη Μεσόγειο (χανιώτικο σπυρί) και στις Ινδίες (σπυρί του Δελχί).
Στη διάχυτη μορφή της νόσου εμφανίζονται πολλαπλές βλαττίδες οι οποίες δεν γίνονται έλκη, αλλά σχηματίζουν βλάβες που μοιάζουν με λέπρα.
Αρχικά το Ισλαμικό Κράτος είχε επιτρέψει σε γιατρούς να αντιμετωπίσουν τη φοβερή νόσο αλλά όταν ανέλαβε κυβερνήτης της Ράκα από τους τζιχαντιστές ο Αμπού Λούκμαν τους έδιωξε.
Από τότε μέχρι σήμερα το “σύστημα υγείας” της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος έχει καταρρεύσει.
Κάτοικοι της Ράκα που διέφυγαν πρόσφατα από αυτή λένε ότι το Ισλαμικό Κράτος διαδίδει ψέμματα ότι δήθεν έχει κάποιο σύστημα υγείας για να προσελκύει ανθρώπους στα εδάφη του από άλλες περιοχές της Συρίας.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τίποτα. Τα περισσότερα νοσοκομεία και ιατρικά κέντρα στη Ράκα έχουν καταστραφεί από αεροπορικούς βομβαρδισμούς.
Το Ισλαμικό Κράτος στην προσπάθειά του να κρατήσει γιατρούς στη Ράκα απειλεί ότι όποιος καταφέρει και διαφύγει, η οργάνωση θα του κατασχέσει την ακίνητη περιουσία και θα τη λεηλατήσει. Στην περίπτωση που ο φυγάδας πιαστεί, η ποινή είναι μία: θάνατος.
Ένας γυναικολόγος που δεν άντεξε να ζει υπό το Ισλαμικό Κράτος και διέφυγε στην Τουρκία είπε μιλώντας στην ιστοσελίδα “Η Ράκα Σφαγιάζεται Σιωπηλά”:
“Είμαι γυναικολόγος και εξαιτίας της ειδικότητάς μου υπέφερα πολλά από τις απαγορεύσεις της οργάνωσης”. Το Ισλαμικό Κράτος απαγορεύει σε άνδρες γιατρούς να εξετάζουν γυναίκες.
“Αναγκάστηκα λοιπόν να φύγω από την πόλη και να καταφύγω στην Τουρκία. Αφού έφτασα εδώ, το Ισλαμικό Κράτος κατάσχεσε το σπίτι και το ιατρείο μου”.
Το Ισλαμικό Κράτος επίσης δεν επιτρέπει σε ασθενείς να φύγουν από την πόλη για να γιατρευτούν αλλού.
Παραδόξως το επιτρέπει μόνο στους καρκινοπαθείς.
Στη Ράκα υπάρχει τεράστια έλλειψη φαρμάκων. Μέχρι πριν μερικούς μήνες όλα τα φάρμακα στην πόλη έρχονταν από την Τουρκία. Τώρα όμως οι οδοί ανεφοδιασμού της Ράκα από την Τουρκία έχουν σχεδόν κλείσει εξαιτίας της προέλασης των Κούρδων δυτικά του Ευφράτη.
Αλλά και όσα φάρμακα καταφέρνουν και φτάνουν στην πόλη, μέλη της οργάνωσης τα πουλάνε στη μαύρη αγορά.
Το Ισλαμικό Κράτος για να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, βρήκε όσους γιατρούς έχουν απομείνει και δημιούργησε μια “ιατρική σχολή” όπου εκπαιδεύει τζιχαντιστές και εθελοντές.