Την απελευθέρωση των θεωρήσεων για Τούρκους πολίτες που θέλουν να κινηθούν προσωρινά στη Ζώνη Σένγκεν θα συστήσει επίσημα την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διευκρινίζοντας όμως πως η Άγκυρα δεν θα έχει υλοποιήσει όλα τα 72 προαπαιτούμενα, όπως μεταδίδουν οι «Financial Times».
Το κενό στην εφαρμογή των προαπαιτούμενων σημαίνει πως η Τουρκία θα πρέπει να σπεύσει να υλοποιήσει τις εναπομένουσες εκκρεμότητες έως το τέλος Ιουνίου, όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη-μέλη θα κληθούν να δώσουν το οριστικό «πράσινο φως» στην άρση των θεωρήσεων.
Το ζήτημα των θεωρήσεων μπορεί να αποδειχτεί καθοριστικής σημασίας για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης αλλά και για την πορεία των σχέσεων μεταξύ της Ε.Ε. και της Τουρκίας. Η τουρκική κυβέρνηση έχει προειδοποιήσει πως θα σταματήσει να δέχεται επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών από την Ελλάδα αν δεν κλείσει επιτυχώς το θέμα των visas.
«Πρόκειται για ένα εφιάλτη», δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα ένας διπλωμάτης που εμπλέκεται στις διαβουλεύσεις. Δεύτερη πηγή περιέγραψε τη συμφωνία μεταξύ της Ε.Ε. και της Τουρκίας για το προσφυγικό ως συμφωνία που κουβαλά «τους σπόρους της αυτοκαταστροφής της».
Σύμφωνα με πηγές των FT, η γνωμοδότηση της Κομισιόν την Πέμπτη θα επισημαίνει ότι ως και εννέα από τα 72 προαπαιτούμενα δεν έχουν ακόμα τηρηθεί. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επισήμαναν στην εφημερίδα ότι αν η Άγκυρα επιχειρήσει να πιέσει ώστε να παραβλεφθούν τα κενά, τότε η Ευρωβουλή και χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία ή η Ολλανδία μπορεί να σκληρύνουν τη στάση τους, οδηγώντας τη διαπραγμάτευση σε αδιέξοδο.
Κενά υπάρχουν σε τεχνικά ζητήματα, όπως η μη ύπαρξη τουρκικών βιομετρικών διαβατηρίων, αλλά και σε σημαντικά πολιτικά θέματα, όπως η προστασία προσωπικών δεδομένων, η αντιτρομοκρατική νομοθεσία της Τουρκίας και η ασυμφωνία των δύο πλευρών σε μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς – ειδικά σε ό,τι αφορά τη διαφάνεια στη χρηματοδότηση κομμάτων.
Επιπλέον, σε ένα ακόμα δύσκολο πολιτικό ζήτημα, η Τουρκία θα πρέπει σε κάποιο σημείο να σταματήσει την ειδική μεταχείριση που επιφυλάσσει στους πολίτες της Κύπρου, με δεδομένο ότι δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό αναμένεται να γίνει με διάταγμα που θα υπογράφει μετά την επικύρωση της συμφωνίας για τις θεωρήσεις.
Η απελευθέρωση των θεωρήσεων για την Τουρκία θα επιτρέπει μεν σε 80 εκατομμύρια Τούρκους την ελεύθερη είσοδο στη Ζώνη Σένγκεν, αλλά μόνο για διάστημα έως 90 ημερών.
Παρά ταύτα, σε μία ένδειξη των πολιτικών δυσκολιών που υπάρχουν, Γερμανία και Γαλλία έχουν προτείνει την υιοθέτηση αυστηρότερων δικλείδων ασφαλείας που θα επιτρέπουν την ταχεία αναστολή της απελευθέρωσης θεωρήσεων για σειρά πιθανών λόγων, όπως η αύξηση του αριθμού των Τούρκων που θα παραμένουν στην Ευρώπη πέρα από το όριο των 90 ημερών.