Το 2012 οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Σαουδάραβες έδιωξαν από την Υεμένη τον πρώτο Πρόεδρο της ενωμένης χώρας Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ, ο οποίος κυβέρνησε από τις 22 Μαΐου 1990 ως τις 27 Φεβρουαρίου 2012.
Ο Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ ήταν Πρόεδρος της Βόρειας Υεμένης από το 1978 μέχρι το 1990 και έγινε Πρόεδρος του ενιαίου κράτους στις 22 Μαΐου του 1990.
Το έδαφος της σημερινής Υεμένης ήταν μοιρασμένο αρχικά μεταξύ των βασιλείων Σάμπα, Μάιν, Κουαταμπάν και Χαντραμάουτ.
Το 628 εισήχθη η ισλαμική θρησκεία και το 16ο αιώνα πέφτει στην κυριαρχία των Οθωμανών. Το 1838 οι ζώνες του Άντεν και Χαντραμάουτ ήταν χωρισμένες από το σύνολο της ευρύτερης περιοχής και υπάγονταν στην αποικιακή κατοχή της Μεγάλης Βρετανίας.
Το 1904 οι βόρειες περιοχές ανεξαρτητοποιήθηκαν από την οθωμανική αυτοκρατορία υπό την βασιλεία του Ιμάν Γιάχουα.
Το 1962 ένα πραξικόπημα οδήγησε στην Αραβική Δημοκρατία της Υεμένης (ή Υεμένη του βορρά).
Ο μακροχρόνιος εμφύλιος μεταξύ των μοναρχικών και των ρεπουμπλικάνων στη βόρεια Υεμένη κατέληξε σε στρατιωτική δικτατορία από το 1978 υπό την ηγεσία του Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ.
Ταυτόχρονα τα εδάφη που βρίσκονταν υπό την βρετανική κυριαρχία, ενώθηκαν μεταξύ του 1959 και 1963 με τη νότια αραβική ομοσπονδία, πετυχαίνοντας το 1967 την ανεξαρτησία τους και το 1970 ονομάστηκαν Λαϊκή Δημοκρατία της Υεμένης (ή Υεμένη του Νότου), με πολίτευμα μαρξιστικό (το μοναδικό μεταξύ των Αραβικών κρατών) και προφανώς φιλοσοβιετικών τάσεων.
Οι δύο Υεμένες. Η βόρεια με πορτοκαλί χρώμα και η μαρξιστική νότια Υεμένη με μπλε χρώμα
Η διαφορά των πολιτευμάτων οδήγησε σε συνεχείς αντιπαραθέσεις και σε ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ των δύο κρατών.
Ωστόσο, με την ύφεση των σχέσεων ΗΠΑ -ΕΣΣΔ, το καθεστώς της νοτίου Υεμένης το 1990 ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τη βόρεια Υεμένη, αντιμετωπίζοντας ωστόσο μεγάλες δυσκολίες, μεταξύ των οποίων σοβαρότερη ήταν η επίτευξη συμφιλίωσης μεταξύ των συντηρητικών ισλαμικών φυλών και των ελεύθερων κατοίκων του νότου.
Οι συντηρητικοί κέρδισαν τις εκλογές το 1993, αλλά ταυτόχρονα ξέσπασε μια διαμάχη μεταξύ βορρά – νότου που διασπάστηκαν ξανά. Μετά από μήνες βομβαρδισμού των αντίστοιχων πρωτευουσών, ο πόλεμος έπαψε τον Ιούλιο του 1994 όταν τα στρατεύματα του βορρά κατέλαβαν το Άντεν. Κάπου εκεί η Υεμένη πλέον γίνεται πραγματικά ενιαίο κράτος υπό τον Σαλέχ.
Όταν εκδιώχθηκε το 2012 από την Υεμένη ο σχεδόν… ισόβιος Πρόεδρος της χώρας Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ τον διαδέχτηκε ο μέχρι τότε αντιπρόεδρός του Αμπντ Ράμπο Μανσούρ Χάντι.
Ωστόσο, μην καταφέρνοντας να ανακάμψει την οικονομία της χώρας, αναγκάστηκε να ικετεύσει τους Σαουδάραβες να τον χρηματοδοτήσουν με αντάλλαγμα να ικανοποιεί τις πολιτικές απαιτήσεις της Σαουδικής Αραβίας. Αυτό το διάστημα άρχισε να εμφανίζεται και η Αλ Κάιντα στην Υεμένη, η οποία γινόταν συνεχώς και πιο ισχυρή.
Οι ΗΠΑ, για να αντιμετωπίσουν την ισχυροποίηση της Αλ Κάιντα, άρχισαν να εξαπολύουν επιδρομές με ντρον (τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη) και να σκοτώνουν όλο και περισσότερους τζιχαντιστές μεταξύ των μελών των σουνιτικών φυλών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να εμφανιστούν στον σουνιτικό νότο κινήματα που ήθελαν ξανά την ανεξαρτησία τους, ενώ παράλληλα άρχισε και η άνοδος του κινήματος των Σιιτών Χούτι στον βορρά.
Με σκούρο πράσινο είναι οι περιοχές της Υεμένης που κατοικούνται από Σιίτες, κυρίως στα εδάφη της παλιάς βόρειας Υεμένης, και με ανοιχτό πράσινο οι Σουνίτες, στα εδάφη της παλιάς νότιας Υεμένης. Εκεί που δεν υπάρχει πράσινο είναι έρημος.
Οι Χούτις δεν άργησαν να συμμαχήσουν με τον πρώην πρόεδρο της Υεμένης, Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ, και στο πλευρό τους βρέθηκε και ένα μέρος του στρατού. Στη συνέχεια αποφάσισαν να καταλάβουν την εξουσία στη χώρα.
Το 2014 κατέλαβαν περιοχές της πρωτεύουσας Σανάα και επέκτειναν τα εδάφη πους στον βορρά. Η κατάσταση στην Υεμένη είχε διαμορφωθεί μέχρι τα τέλη Μαρτίου του 2015 όπως φαίνεται στον ακόλουθο χάρτη.
Με πορτοκαλί χρώμα είναι τα εδάφη που ελέγχουν οι Σιίτες Χούτι. Με κόκκινο χρώμα τα εδάφη που ελέγχει η Αλ Κάιντα. Ο φυγάς πρόεδρος της χώρας, που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία, Αμπντ Ράμπο Μανσούρ Χάντι, ελέγχει κάποιες περιοχές ανάμεσα στους Χούτι και την Αλ Κάιντα, αυτές που έχουν μια γκρίζα απόχρωση.
Οι γαλάζιες περιοχές είναι των αυτονομιστών του νότου, ενώ τα εδάφη στο χρώμα της ερήμου, είναι έρημος, εκεί δεν υπάρχει κανείς.
Οι Χούτι αν και Σιίτες έχουν πολλές διαφορές στις πεποιθήσεις τους από το “επίσημο” σιιτικό Ισλάμ όπως αυτό εκπροσωπείται από το Ιράν (Περσία). Οι θρησκευτικές τελετές των Σιιτών στην Υεμένη μοιάζουν με των Σουνιτών, ενώ οι Υεμενίτες, Σιίτες και Σουνίτες, σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούν και τα ίδια τζαμιά, πράγμα που δεν συμβαίνει πουθενά αλλού στον ισλαμικό κόσμο.
Οι Χούτι, όπως και πολλοί άλλοι Υεμενίτες, απεχθάνονται τους Σαουδάραβες και το ακραία θεοκρατικό τους Ισλάμ, τον λεγόμενο Ουαχαμπισμό.
Ο Ουαχαμπισμός, επίσης Σαλαφισμός, είναι ένα σουνιτικό κίνημα ευαγγελιζόμενο την επιστροφή στο αυθεντικό Ισλάμ, θεμελιωμένο στο Κοράνι και τη Σούνα. Σήμερα, ο όρος περιγράφει ένα κίνημα σύνθετο ριζοσπαστικό, συγκροτούμενο συγκεκριμένα από ένα κίνημα παραδοσιακό και ένα κίνημα τζιχαντιστών. Όλα αυτά τα κινήματα δίνουν έμφαση στην αδιάλειπτη, χωρίς αλλαγές, συνέχεια του Ισλάμ των πρώτων αιώνων.
Αυτός είναι και ο λόγος που οι Χούτι είναι θανάσιμοι εχθροί με τους τζιχαντιστές. Οι Χούτι μάχονται με λύσσα τόσο την Αλ Κάιντα όσο και το Ισλαμικό Κράτος. Και θα ήταν “υπέροχοι” σύμμαχοι της Δύσης, εάν δεν είχε προλάβει το Ιράν να κερδίσει τη φιλία των Χούτι. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι οι Χούτι χρηματοδοτούνται και εξοπλίζονται από το Ιράν.
Η Σαουδική Αραβία όμως έχει πείσει τις ΗΠΑ ότι οι Χούτι είναι σύμμαχοι του Ιράν. Για αυτό και συμβαίνει το “παράδοξο” στην Υεμένη, η Δύση να στρέφεται ενάντια στους Χούτι που πολεμάνε το Ισλαμικό Κράτος και την Αλ Κάιντα. Τις ίδιες δύο τζιχαντιστικές οργανώσεις που η Σαουδική Αραβία έχει κατηγορηθεί ότι χρηματοδοτεί και στηρίζει αν και υποτίθεται ότι είναι σύμμαχος των ΗΠΑ και της Δύσης. Το μόνο βέβαιο είναι ότι τα πράγματα στη Μέση Ανατολή δεν είναι απλά. Ή μάλλον είναι απλά, οι Σαουδάραβες παρέα με τους Τούρκους “έντεχνα” τα μπερδεύουν…
Αυτή τη στιγμή στην Υεμένη οι Χούτι αποτελούν τη μόνη μη θεοκρατική (για τα αραβικά μέτρα) δύναμη στην περιοχή.
Ο πρόεδρος Χάντι εγκατέλειψε τη χώρα και ζήτησε από τη Σαουδική Αραβία να τον βοηθήσει ώστε να επιστρέψει και να πάρει πίσω την εξουσία του. Για αυτό και ξεκίνησε ο πόλεμος της Σαουδικής Αραβίας ενάντια στους Χούτι την Πέμπτη, πόλεμο στον οποίο οι Σαουδάραβες έχουν και την υποστήριξη της Δύσης.
Ξαναλέμε: Οι Χούτι είναι ορκισμένοι εχθροί των τζιχαντιστών. Η Σαουδική Αραβία είναι η μήτρα που γεννά τζιχαντιστές. Οι ΗΠΑ και η Δύση, που μάχονται τους τζιχαντιστές, εν προκειμένω στηρίζουν τη Σαουδική Αραβία επειδή θεωρούν ότι οι Χούτι είναι “όργανα” του Ιράν.
Ο φυγάς πρόεδρος Χάντι, ο εκλεκτός της Σαουδικής Αραβίας, κάλεσε τα Ηνωμένα Έθνη, την Αίγυπτο και τα κράτη του Περσικού Κόλπου να στείλουν στρατεύματα στην Υεμένη για να τον βοηθήσουν να πάρει πίσω την εξουσία του, αφού θεωρεί τον εαυτό του νόμιμο πρόεδρο της χώρας, μιας χώρας που υπό την προεδρία του η μισή έπεσε υπό τον έλεγχο της Αλ Κάιντα.
Η Αίγυπτος, που αποδέχθηκε την έκκληση του Χάντι, έχει και στο παρελθόν εμπλακεί στα εσωτερικά της Υεμένης. Είχε στείλει στρατό στον εμφύλιο πόλεμο της βορείου Υεμένης μεταξύ 1962 και 1970, εκστρατεία που της στοίχισε 26.000 νεκρούς Αιγύπτιους στρατιώτες.
Το 2009 η Σαουδική Αραβία πολέμησε με τις σιιτικές φυλές της βορείου Υεμένης σε μια περιορισμένη σύγκρουση στα σύνορα, με αφορμή το λαθρεμπόριο όπλων, ναρκωτικών και τη λαθρομετανάστευση. Μέσα σε τρεις μήνες οι Σαουδάραβες έχασαν 133 άνδρες.
Στην παρούσα φάση μπορεί η Σαουδική Αραβία να στέλνει στρατεύματα στα σύνορά της με την Υεμένη αλλά ούτε ο στρατός της Σαουδικής Αραβίας, ούτε ο αιγυπτιακός στρατός, θα ήθελαν να εμπλακούν σε έναν πόλεμο με τις φυλές της βόρειας Υεμένης που είναι πολύ πιθανό να τον χάσουν, όπως και στο παρελθόν.
Εάν το Πακιστάν δεν αποφασίσει να στείλει στρατεύματα στην Υεμένη, για να κάνει τη δουλειά που δεν είναι πρόθυμοι να ολοκληρώσουν Σαουδάραβες και Αιγύπτιοι, τότε το πιο πιθανό είναι ότι κανείς άλλος δεν θα διακινδυνεύσει να εισβάλει στην Υεμένη και οι Χούτι θα παραμείνουν η κυρίαρχη δύναμη. Και οι Σαουδάραβες θα αναγκαστούν να πληρώσουν πολλά χρήματα στους Χούτι, όχι για να κάνουν κουμάντο στην Υεμένη, αλλά για να έχουν ησυχία στα νότια σύνορά τους.
Η Υεμένη θεωρείται ότι μετά από αυτές τις αστοχίες της Δύσης, που συνεχίζει να “παρασύρεται” από το θεοκρατικό καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας, θα ενταχθεί υπό τη διοίκηση των Χούτι στον άξονα που έχει δημιουργήσει το Ιράν, στον οποίο συμμετέχει το Ιράκ (το οποίο καταφέρνει να είναι και σύμμαχος των ΗΠΑ), η Συρία (τουλάχιστον η Συρία που ελέγχει ο Άσαντ) και η Χεζμπολάχ στον Λίβανο.
Οι ΗΠΑ, που το σημαντικό τους πρόβλημα είναι το Ισλαμικό Κράτος, που το δημιούργησαν οι “σύμμαχοι” Σαουδική Αραβία, Τουρκία και Κατάρ, θα αναγκαστούν όπως και στην περίπτωση του Ιράκ, όπου έχουν κοινό μέτωπο με το Ιράν ενάντια στους τζιχαντιστές, και στη Συρία που “ανέχονται” τη Χεζμπολάχ επειδή ακριβώς πολεμά το Ισλαμικό Κράτος, θα αναγκαστούν να τα βρουν και με τους Χούτι, τους οποίους τις τελευταίες ώρες επισήμως “μάχονται”, επειδή μόνο οι Χούτι μπορούν να σταματήσουν το Ισλαμικό Κράτος και την Αλ Κάιντα.
Τελικά (αυτό είναι το εντυπωσιακό) οι ΗΠΑ έχουν ουσιαστικούς και μάχιμους “συμμάχους” ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος αυτούς που θεωρούν αντιπάλους, δηλαδή το Ιράν και τους Σιίτες, ενώ οι επίσημοι σύμμαχοι, δηλαδή οι σαλαφιστές Σουνίτες με ηγέτιδα τη Σαουδική Αραβία και υποκινήτρια την Τουρκία του Ερντογάν, “γεννάνε” όλη την τζιχαντιστική τρομοκρατία που απειλεί Ευρώπη και ΗΠΑ.
Βεβαίως, για να περιγράψουμε όλη την εικόνα, ΗΠΑ, Άραβες (Σουνίτες) και Τούρκοι έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν βλέποντας τη ραγδαία άνοδο του Ιράν, το οποίο πλέον δεν κρύβει ότι επιθυμεί να ανασυστήσει την αρχαία περσική αυτοκρατορία.