Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν απέσπασε περισσότερα χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε αντάλλαγμα για την αποτροπή μιας νέας προσφυγικής κρίσης στην Ευρώπη, σημειώνει η ανταπόκριση στην εφημερίδα Times του Λονδίνου, (κείμενο Hannah Lucinda Smith).
Αναφέρεται ότι η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, πέρασαν τρεις ώρες «ειλικρινών συνομιλιών» με τον Τούρκο Πρόεδρο κατά τη χθεσινή τους επίσκεψη στην Άγκυρα.
Συμφώνησαν στην παράταση της συμφωνίας που μετράει ήδη πέντε χρόνια, και σύμφωνα με την οποία, η Τουρκία έλαβε €6 δισ. για την ανάσχεση του μεταναστευτικού κύματος προς την Ελλάδα, καθώς επίσης και στην επιπλέον χρηματοδότηση της Τουρκίας.
Οι ακριβείς πληροφορίες δεν δημοσιοποιήθηκαν, αλλά σύντομα θα ανακοινωθεί ένα πακέτο οικονομικής ενίσχυσης από την ΕΕ που θα βοηθήσει την Τουρκία, τον Λίβανο και την Ιορδανία να παρέχουν φροντίδα σε πρόσφυγες.
Η ανταποκρίτρια σημειώνει ότι οι δύο αξιωματούχοι της Ε.Ε. πρόσφεραν κλάδο ελαίας στον Ερντογάν μετά από χρόνια τεταμένων σχέσεων που σημαδεύτηκαν από προσβολές και θαλάσσιες διαμάχες με την Ελλάδα και την Κύπρο, που λίγο έλειψε να κλιμακωθούν σε πλήρη σύρραξη πέρυσι το καλοκαίρι.
Ο Μισέλ δήλωσε ότι η κατάσταση έχει αποκλιμακωθεί τους τελευταίους μήνες και η Φον Ντερ Λάιεν πρόσθεσε ότι η Τουρκία έχει «δείξει ενδιαφέρον να συνεργαστεί εκ νέου με έναν εποικοδομητικό τρόπο». Ο Ερντογάν δεν συμμετείχε στις δηλώσεις.
Οι αναφορές των Ευρωπαίων αξιωματούχων στα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κράτους δικαίου στην Τουρκία, φαίνεται να είναι, σύμφωνα με την ανταποκρίτρια, κάτι λίγο περισσότερο από μία φραστική πλειοδοσία: μαζί με την ανανέωση της συμφωνίας για το μεταναστευτικό, θα επανεκκινήσει ο διάλογος υψηλού επιπέδου μεταξύ των δύο πλευρών, που είχε ανασταλεί το 2018, και θα καταρτιστεί μία πρόταση για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης.
Δόθηκε η υπόσχεση ότι οι Τούρκοι πολίτες θα μπορούν να ταξιδέψουν χωρίς βίζα στη ζώνη Σένγκεν, και ότι θα πραγματοποιηθούν νέες συνομιλίες για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ.
Για κάθε Σύρο που επιστρέφεται από την Ελλάδα στην Τουρκία, ένας θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στην ΕΕ.
Η συμφωνία του 2016 χαρακτηρίζεται ως επιτυχής σε ένα επίπεδο, καθώς έχει μειώσει δραματικά τον αριθμό των μεταναστών που φτάνουν στα ελληνικά νησιά.
Σε όλα τα άλλα μέτωπα, ωστόσο, η συμφωνία έχει δεχτεί επικρίσεις.
Σημειώνεται ότι ένα «παραθυράκι» άνοιξε σχεδόν άμεσα, καθώς μετανάστες άρχισαν να υποβάλουν αιτήσεις για άσυλο όταν έφταναν στην Ελλάδα, που σημαίνει ότι οι αιτήσεις τους έπρεπε να εξεταστούν πρoτού αυτοί επιστραφούν. Μία διαδικασία που μπορεί να πάρει χρόνια.
Έξι κέντρα (hot spots) που δημιουργήθηκαν στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου για τη διαχείριση των αφίξεων και την επιστροφή τους στην Τουρκία έχουν μετατραπεί σε άθλιους, υπερφορτωμένους καταυλισμούς.
Λιγότεροι από 3 χιλιάδες άνθρωποι έχουν επιστραφεί στην Τουρκία από το 2016.
Ο Ερντογάν έχει επανειλημμένα ισχυριστεί ότι η ΕΕ δεν έχει εκπληρώσει τις υποσχέσεις της για την οικονομική βοήθεια.
Άλλα τμήματα της συμφωνίας γρήγορα κατέρρευσαν.
Μέσα σε δύο μήνες, ο Αχμέτ Νταβούτογλου, ο πρωθυπουργός που συνήψε τη συμφωνία με την Άνγκελα Μέρκελ, αποπέμφθηκε από τον Ερντογάν, και στη συνέχεια μέρος του στρατεύματος έκανε απόπειρα πραξικοπήματος.
Ο Ερντογάν κατηγόρησε τις Βρυξέλλες ότι δεν τον υποστήριξαν αρκετά γρήγορα και ανέβασε τους επιθετικούς τόνους στη ρητορική του.
Το Νοέμβριο του 2016 η ΕΕ πάγωσε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις για την Τουρκία, και τα ταξίδια χωρίς βίζα δεν εισήχθησαν ποτέ.
ΠΗΓΗ: Times, (Hannah Lucinda Smith. Ανταπόκριση από την Κωνσταντινούπολη) – EU offers Erdogan more money to halt migrant surge from Turkey
Για το ίδιο θέμα:
Στη συνάντησή τους με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, οι δύο κορυφαίοι αξιωματούχοι της ΕΕ επέμειναν ότι οποιαδήποτε κίνηση από την πλευρά της Ένωσης για την προαγωγή των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας εξαρτάται από τη βελτίωση των επιδόσεων της Τουρκίας στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο κράτος δικαίου.
Κατέστησαν επίσης σαφές ότι ένα «σταθερό και ασφαλές περιβάλλον» για τα μέλη της ΕΕ Κύπρο και Ελλάδα είναι ακόμη ένα προαπαιτούμενο για στενότερες σχέσεις με την Τουρκία.
Σημειώνεται ότι η συνάντηση πραγματοποιήθηκε εβδομάδες μετά τα βήματα συμφιλίωσης που έκανε ο Τούρκος ηγέτης προς την ΕΕ και τη συμφωνία των Ευρωπαίων ηγετών να αυξήσουν το εμπόριο και να βελτιώσουν τη συνεργασία με την Τουρκία για τη μετανάστευση.
Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να προσφέρουν στην Τουρκία νέα κίνητρα παρά τις συνεχιζόμενες ανησυχίες για την παλινδρόμηση της χώρας στα δημοκρατικά και ανθρώπινα δικαιώματα, και τις ενεργειακές της φιλοδοξίες στη Μεσόγειο Θάλασσα.
Οι προσπάθειες συμφιλίωσης από τον Ερντογάν ακολούθησαν την αναζωπύρωση των εντάσεων πέρυσι για την απόφαση της Τουρκίας να σταματήσει να αποτρέπει μετανάστες να διασχίζουν τα σύνορά της προς την Ελλάδα, καθώς και για την αποστολή τουρκικών ερευνητικών πλοίων σε ύδατα στα οποία έχουν δικαιώματα η Ελλάδα και η Κύπρος.
Μετά τη συνάντηση της Τρίτης, ο Μισέλ δήλωσε ότι «το στρατηγικό συμφέρον της ΕΕ παραμένει ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και μία αμοιβαία επωφελής και θετική σχέση με την Τουρκία».
Αυτός και η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν είπαν ότι προέτρεψαν την Τουρκία να συνεχίσει τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης.
«Η βιωσιμότητα αυτών που έχουμε παρατηρήσει τις τελευταίες εβδομάδες πρέπει να αποδειχθεί», είπε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
«Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σημαντικό για εμάς ότι υπάρχει ειλικρινής στάση απέναντι στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον σεβασμό στο κράτος δικαίου και για κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση».
Στο δημοσίευμα γίνεται αναφορά σε πρόσφατες κινήσεις του Ερντογάν που ήγειραν ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία, όπως η αποχώρηση από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, η εισαγγελική κίνηση για την απαγόρευση του Κουρδικού κόμματος HDP και η στέρηση της έδρας και φυλάκιση ενός εξέχοντος βουλευτή του κόμματος για ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης.
Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν έκανε έκκληση για ανάκληση από τον Ερντογάν της απόφασης αποχώρησης από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο μήνα οι ηγέτες των 27 χωρών της ΕΕ ανέθεσαν στην εκτελεστική επιτροπή του μπλοκ την προσπάθεια ενίσχυσης της συμφωνίας ΕΕ- Τουρκίας του 2016, η οποία προβλέπει ότι η Τουρκία θα αποτρέπει πρόσφυγες και μετανάστες να φτάνουν στην Ευρώπη.
Η συμφωνία μείωσε σε μεγάλο βαθμό τον αριθμό των αιτούντων άσυλο που φτάνουν στα ελληνικά νησιά, που γειτνιάζουν με τα δυτικά παράλια της Τουρκίας.
Οι ηγέτες της ΕΕ ζήτησαν επίσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διερευνήσει τρόπους για τη συνέχιση της οικονομικής βοήθειας στα περίπου τέσσερα εκατομμύρια Σύρων προσφύγων στην Τουρκία, καθώς και σε εκείνους που βρίσκονται στην Ιορδανία και στον Λίβανο.
Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να βοηθά την Τουρκία στην υποστήριξη των Σύρων προσφύγων, αλλά είπε ότι η Τουρκία πρέπει να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της και να αποτρέπει τις αναχωρήσεις ανθρώπων που ελπίζουν να εισέλθουν στην Ελλάδα χωρίς άδεια.
«Αυτό είναι, για εμάς, μία κρίσιμη δέσμευση και θα ήταν μία σημαντική επίδειξη καλής θέλησης», είπε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
Οι ηγέτες των χωρών της ΕΕ είναι προγραμματισμένο να αξιολογήσουν ξανά την πρόοδο στις σχέσεις ΕΕ- Τουρκίας σε συνάντησή τους τον Ιούνιο.