Στρατηγική σημασίας το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όπως έγραψε το κυριακάτικο ΒΗΜΑ, οι Αμερικανοί θα αναλάβουν το κόστος ανέλκυσης βυθισμένου πλοίου στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, που θα διευκολύνει τον ελλιμενισμό μεγαλύτερων πολεμικών σκαφών και τη διοχέτευση δυνάμεων προς Βορρά και Μαύρη Θάλασσα.
Όπως έγραψε ο Άγγελος Αθανασόπουλος στο ΒΗΜΑ, αποφασισμένοι να κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους ώστε να εκμεταλλευθούν πλήρως το δυναμικό της Αλεξανδρούπολης ως στρατηγικού κόμβου σε στρατιωτικό και όχι μόνο επίπεδο εμφανίζονται οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Βήματος, οι Αμερικανοί είναι έτοιμοι να αναλάβουν καθ’ ολοκληρίαν το κόστος της ανάσυρσης μιας βυθοκόρου από το λιμάνι της πόλης, ώστε να μπορεί να υπάρξει εκμετάλλευση του κρηπιδώματος σε όλο του το μήκος και να διασφαλιστεί ο ανετότερος ελλιμενισμός αμερικανικών πολεμικών πλοίων.
Στην πόλη βρέθηκαν Αμερικανοί δύτες οι οποίοι, σε συνεργασία με Έλληνες, έκαναν αυτοψία στην περιοχή και αναμένεται μέχρι τα τέλη του Ιουνίου να συντάξουν ειδική έκθεση που θα περιγράφει τις λεπτομέρειες της επιχείρησης ανέλκυσης, το χρονικό διάστημα που θα απαιτηθεί, αλλά και το εκτιμώμενο κόστος.
Τα κονδύλια για την εκτέλεση της επιχείρησης θα καλυφθούν από τον αμερικανικό στρατό, ενώ τον συντονισμό των κινήσεων από ελληνικής πλευράς θα αναλάβει το υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Τα οφέλη
Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι τα τελευταία τρία τέσσερα χρόνια οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εκτιμήσει ιδιαίτερα τα οφέλη που προσφέρει η αξιοποίηση της Αλεξανδρούπολης για τις κινήσεις των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Αυτό έχει καταστεί σαφές από τις επανειλημμένες δηλώσεις του Αμερικανού πρεσβευτή Τζέφρι Πάιατ, αλλά και του Αμερικανού γενικού προξένου στη Θεσσαλονίκη Γκρέγκορι Φλένκερ.
Μόλις πρόσφατα, κατά το τελευταίο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, περίπου 2.500 Αμερικανοί στρατιώτες, μαζί με μεγάλο εξοπλισμό (περισσότερο από 400 οχήματα και 140 κοντέινερς, καθώς και περίπου 200 ρυμουλκούμενα) αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της ακριτικής πόλης με τελικό προορισμό τη Ρουμανία, όπου και θα συμμετείχαν στη μεγάλη πολυεθνική άσκηση Saber Guardian 2019 στη Μαύρη θάλασσα.
Εκτιμάται ότι περίπου 400 εκ των στρατιωτών παραμένουν στην Αλεξανδρούπολη.
Καθώς δε το NATO έχει αναθεωρήσει πλήρως τη στρατηγική του στην ευρύτερη περιοχή μετά τα γεγονότα του 2014 και την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, οι Αμερικανοί εκτιμούν ιδιαίτερα τέτοιους διαύλους που παρακάμπτουν την εξάρτηση από τα Στενά του Βοσπόρου για τη μεταφορά δυνάμεων στη Μαύρη θάλασσα.
Η λέξη κλειδί είναι η ευελιξία υπογραμμίζει πηγή που γνωρίζει τις λεπτομέρειες των σχεδιασμών.
Το άριστο οδικό δίκτυο της περιοχής, και ιδιαίτερα η Εγνατία οδός, αλλά και οι σιδηροδρομικές συνδέσεις καθιστούν την Αλεξανδρούπολη πολύ ελκυστική για τους αμερικανικούς στρατιωτικούς σχεδιασμούς, καθώς διαμορφώνουν έναν κάθετο άξονα που επιτρέπει την ταχεία μεταφορά δυνάμεων από Νότο προς Βορρά, και πιο συγκεκριμένα προς τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία ή τη νεοεισελθείσα στο NATO Βόρεια Μακεδονία.
Όπως σημείωναν αμερικανικές διπλωματικές πηγές, πιστεύουμε ότι η προώθηση του έργου της ανάσυρσης θα ενισχύσει την περιφερειακή σταθερότητα, θα βελτιώσει την οικονομική βιωσιμότητα του λιμανιού και θα είναι αμοιβαία επωφελής.
Η ανάσυρση του βυθισθέντος πλοίου θα τονώσει ακόμα περισσότερο τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης του λιμανιού, την οποία προωθεί το ΤΑΙΠΕΔ, καθώς θα απελευθερωθεί το κρηπίδωμα.
Η αρχική ιδέα για την ανάσυρση της βυθοκόρου Ολγας άρχισε να διαμορφώνεται στο μυαλό των Αμερικανών πριν από περίπου δύο χρόνια.
To πλοίο αυτό, μήκους περίπου 90 μέτρων, βυθίστηκε το 2009 και έκτοτε συνιστά πρόβλημα για την πλήρη αξιοποίηση του λιμανιού, καθώς έχει βυθιστεί σχεδόν στο μέσον του μήκους περίπου 500 μέτρων κρηπιδώματος.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το καθαρό μήκος να περιορίζεται σε περίπου 200 μέτρα και να μην επιτρέπει τον άνετο ελλιμενισμό πλοίων μεγάλου μεγέθους, όπως το αμερικανικό πλοίο το οποίο μετέφερε πρόσφατα στρατιωτικές δυνάμεις και εξοπλισμό των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η Αλεξανδρούπολη αποτελεί αυτό που οι Αμερικανοί ονομάζουν deep sea ροή και ο ελλιμενισμός αμερικανικών πολεμικών πλοίων διευκολύνει τη μετακίνηση δυνάμεων.
Παράλληλα, ελληνικές στρατιωτικές πηγές τονίζουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιθυμούσαν να έχουν διασφαλισμένη πρόσβαση στο λιμάνι, και μάλιστα κατόπιν ταχείας ειδοποίησης.
Η αμερικανική πλευρά έχει ξεκινήσει επαφές με τον Οργανισμό Λιμένος Αλεξανδρούπολης, αλλά απαιτείται συντονισμός με τα υπουργεία Ναυτιλίας, Εξωτερικών και το ΤΑΙΠΕΔ.
Η επιτάχυνση της διαδικασίας εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί καλύτερα κατόπιν της ανάληψης του συντονιστικού ρόλου από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, με το οποίο αναμένεται να υπογραφεί ένα μνημόνιο κατανόησης, αφού οι Αμερικανοί δύτες ολοκληρώσουν το έργο τους.
Στην αυτοψία έλαβαν μέρος και Έλληνες δύτες, καθώς το έργο, εφόσον όλα προχωρήσουν ομαλά, θα το αναλάβουν από κοινού μία αμερικανική και μία ελληνική εταιρεία.
Η ενεργειακή και η νατοϊκή διάσταση
Υψηλόβαθμες πηγές και από τις δύο πλευρές υπογραμμίζουν τα οφέλη από την προώθηση της ανέλκυσης και της ευκολότερης πρόσβασης των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή, καθώς, πέρα από τη στρατιωτική πτυχή του εγχειρήματος, επεκτείνονται σε τομείς όπως ο ενεργειακός.
Η κατασκευή του κάθετου διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας Βουλγαρίας (IGB), η εγκατάσταση του πλωτού τερματικού σταθμού επαναεριοποίησης αερίου (FSRU) στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης και η μελλοντική είσοδος από το σημείο αυτό αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στοιχειοθετούν την κρίσιμη τριάδα.
Επιπλέον, υπάρχει η νατοϊκή διάσταση. Έμπειροι παρατηρητές σημειώνουν ότι η ελληνοαμερικανική συνέργεια στην Αλεξανδρούπολη ξεπερνά τον διαχωρισμό μεταξύ ανατολικής και νότιας πτέρυγας της Συμμαχίας, αφού τις θεωρεί ολιστικά ενιαία περιοχή.
Σε αστό το πλαίσιο, η διευκόλυνση της πρόσβασης θα ενισχύσει την αποτελεσματικότητα των Σχεδίων Επιχειρήσεων Κλιμακούμενης Αντίδρασης τα οποία συντάχθηκαν μετά τα γεγονότα της Κριμαίας με σκοπό την ταχεία ανάπτυξη της Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης.
Σε αυτή θα πρέπει να προστεθεί η προσπάθεια ενίσχυσης της περιοχής ευθύνης του Ανώτατου Συμμαχικού Διοικητή για την Ευρώπη (SACEUR), με σκοπό να έχει τη δυνατότητα να κινεί τις δυνάμεις του σε όλη την Ευρώπη χωρίς εμπόδια, μέσω π.χ. της ύπαρξης των κατάλληλων υποδομών, όπως λιμάνια, οδικοί άξονες ή αεροδρόμια, καταλήγει το δημοσίευμα του ΒΗΜΑτος.