Από τα βέλη του Νίκου Κοτζιά, στη Διάσκεψη της Ρόδου για την Ασφάλεια και τη Σταθερότητα, δεν εξαιρέθηκαν οι “εξωτερικές παρεμβάσεις”, τις οποίες ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε για τους πολέμους που μαίνονται στην περιοχή μας.
Όταν οι κοινωνίες νιώθουν ότι κάποιοι αποφασίζουν για αυτές χωρίς αυτές, ανέφερε ο Νίκος Κοτζιάς, τότε είναι σχετικά πιο «εύκολο» να εκδηλωθούν φαινόμενα όπως η τρομοκρατία, ο αυταρχισμός στις σχέσεις μεταξύ κρατών, ο ιδεολογικός, θρησκευτικός και κοσμοθεωρητικός φανατισμός.
“Γνωρίζετε όλοι σας”, είπε ο Νίκος Κοτζιάς απευθυνόμενος στους συνομιλητές του, “ότι συχνά υπογραμμίζω ότι ένα θεμελιακό πρόβλημα στην περιοχή μας είναι ότι άλλοι είναι εκείνοι που αποφασίζουν τους πολέμους και άλλοι τους πληρώνουν, ή τουλάχιστον, υφίστανται με διαφορετικό τρόπο τις αρνητικές επιπτώσεις τους”.
Ο Νίκος Κοτζιάς δεν δίστασε να αναφερθεί σε “ισχυρές δυνάμεις, μεγάλες και περιφερειακές”, που υπάρχουν έξω από την περιοχή μας και είναι εκείνες “που τροφοδοτούν αυτές τις εντάσεις και πολέμους” με συνέπεια “να μην διαφαίνεται ο τερματισμός τους”.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών υπενθύμισε ότι η περιοχή μας, κι όταν αναφέρεται στην περιοχή μας εννοεί από τον Δούναβη μέχρι τον Τίγρη και τον Περσικό Κόλπο, ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και τη βόρεια Αφρική, “ήταν μια περιοχή στην οποία συνυπήρξαν, συχνά πολυπολιτισμικές ή και πολυθρησκευτικές κοινωνίες, αυτές ήταν πραγματικότητα στην περιοχή μας, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή. Και σίγουρα θα επιβίωναν, αν δεν υπήρχε παρέμβαση και επεμβάσεις από τις χώρες που τώρα κουνάνε το δάκτυλό τους σε πολλά κράτη της περιοχής”.
“Διότι ακόμα και στις περιπτώσεις που δεν υπήρχαν δημοκρατικοί θεσμοί ανάλογοι σε πληρότητα με εκείνους στη Δύση”, είπε με νόημα ο Νίκος Κοτζιάς, “οι κοινωνίες αυτές ήταν ανοικτές κοινωνίες με σεβασμό στη διαφορετικότητα. Και αυτό δεν πρέπει να χαθεί. Η περιοχή μας είχε και έχει μεγάλη προσφορά ως κοιτίδα ανάπτυξης πολιτισμών, γέννησης των μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών, μήτρα της δημοκρατίας”.
“Τα προβλήματα της περιοχής δεν μπορούν να λυθούν από έξω”, είπε στους υπουργούς και εκπροσώπους 20 κρατών ο Έλληνας ΥΠΕΞ και όλοι έδειξαν να γνέφουν καταφατικά, γιατί όπως πρόσθεσε “τέτοιου είδους προσπάθειες πάντα αποτυγχάνουν”.
Αντίθετα, όπως σημείωσε, επιτυχία γνώρισαν πολιτικές που την κυριότητά τους είχαν οι ίδιοι οι πολίτες και οι θεσμοί των χωρών μας.
“Οι δικοί μας πολίτες και θεσμοί πρέπει να οργανώσουν τη συνεργασία, το διάλογο, την σύμπραξη. Δικές τους πρέπει να είναι οι επιλογές. Επιλογές των οποίων η υλοποίηση και η προώθηση μπορούν να διευκολυνθούν από τρίτους. Επιλογές που μπορούν να υποστηριχθούν υλικά και πνευματικά από τρίτους. Δεν μπορεί όμως να γίνει το αντίστροφο.
»Για αυτό λέμε: όχι παρεμβάσεις στις εσωτερικές υποθέσεις οποιουδήποτε κράτους που οδηγούν συχνά σε εντάσεις.
»Προώθηση κουλτούρας συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα. Αν αυτό δεν είναι άμεσα δυνατό, διαμόρφωση δικτύων συνεργασίας και άμεσων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης σε πολλαπλούς τομείς.
»Οι δράσεις μας και η περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας μας στηρίζονται στο διεθνές δίκαιο, στον ΟΗΕ, στην ΕΕ και στη συνεργασία που διατηρούν μεταξύ τους οι αραβικές χώρες, στους θεσμούς αυτής της συνεργασίας.
»Κινητήρια δύναμή μας είναι το όραμα που μπορούμε να διαμορφώσουμε από κοινού για μια Ανατολική Μεσόγειο ασφαλή και σταθερή. Περιοχή ανάπτυξης συνεργειών και ειρήνης».
Σε αυτό το σημείο της ομιλίας του ο Νίκος Κοτζιάς δεν παρέλειψε να προσκαλέσει και τα 20 κράτη στη δεύτερη διάσκεψη για τη Θρησκευτική και Πολιτιστική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή, που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, στις 1-2 Νοεμβρίου 2017.