Ένα χρηστικό οδηγό ερωτήσεων και απαντήσεων που εξηγούν τα νέα δεδομένα που έρχονται από τις αρχές του 2024 για τα τιμολόγια ρεύματος, εξέδωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από τις αρχές του έτους, οι καταναλωτές θα κληθούν να επιλέξουν ανάμεσα σε τέσσερα καινούργια τιμολόγια τα οποία αφενός θα ξεχωρίζουν από το χρώμα, αλλά φυσικά και από το προϊόν που θα αντιπροσωπεύουν.
Όσοι καταναλωτές μέχρι το τέλος του έτους δεν επιλέξουν ανάμεσα σε μπλε, πράσινο, κίτρινο ή πορτοκαλί, από τη νέα χρόνια θα μεταπέσουν στο πράσινο που είναι το «ειδικό κοινό τιμολόγιο» στο οποίο ο προμηθευτής θα ανακοινώνει την τιμή χρέωσης έως την πρώτη ημέρα του μήνα εφαρμογής, πράγμα που σημαίνει ότι θα γνωρίζουν κάθε 1η του μήνα την τιμή που θα πληρώνουν.
Το ΥΠΕΝ δίνει παράλληλα χρηστικές διευκρινίσεις για το νέο τιμολόγιο που έρχεται για τους πολύτεκνους, εξηγώντας όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες που μπορούν να ενταχθούν, ενώ διευκρινίζει τη διαδικασία της έκτακτης ενίσχυσης των ενεργειακά ευάλωτων. Τι πρέπει να ξέρουν οι πολίτες για τα τιμολόγια ρεύματος στη χαμηλή τάση:
1 Τί αλλάζει στα τιμολόγια ρεύματος από 1.1.2024 και για ποιο λόγο;
Από 1ης Ιανουαρίου 2024 θα εφαρμοστούν τα νέα τιμολόγια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για τους καταναλωτές χαμηλής τάσης.
Μεταξύ αυτών θεσπίζεται ειδικό κοινό τιμολόγιο, στο οποίο θα μεταπέσουν, αυτομάτως, την 1η Ιανουαρίου 2024 όσοι δεν επιλέξουν διαφορετικό τιμολόγιο έως την 31η Δεκεμβρίου 2023.
Επίσης, στο ειδικό κοινό τιμολόγιο δεν μεταπίπτουν αυτόματα όσοι καταναλωτές έχουν συνάψει σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για προϊόν σταθερής τιμολόγησης ορισμένου χρόνου, για όσο χρονικό διάστημα ισχύει η σύμβαση αυτή.
2 Ποια είναι η υποχρέωση των προμηθευτών για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τα νέα τιμολόγια;
Οι προμηθευτές, το αργότερο την 1η Δεκεμβρίου 2023, οφείλουν να ενημερώσουν τους καταναλωτές για τα νέα τιμολόγια που θα εφαρμοστούν από την 1η Ιανουαρίου του 2024.
3 Πώς καταλαβαίνει ο καταναλωτής σε ποια κατηγορία τιμολογίου βρίσκεται;
Οι προμηθευτές οφείλουν να επισημαίνουν κάθε τιμολόγιο προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με τις νέες «σημάνσεις διαφάνειας», προκειμένου οι καταναλωτές να κατανοούν άμεσα και ευχερώς το πλέον σημαντικό χαρακτηριστικό του τιμολογίου που τους προσφέρεται, δηλαδή αν η χρέωση προμήθειας είναι σταθερή ή κυμαινόμενη ή δυναμική.
4 Ποιες είναι οι τέσσερις «σημάνσεις διαφάνειας» των νέων τιμολογίων από 1ης Ιανουαρίου 2024;
Θεσπίζονται τέσσερις διακριτές κατηγορίες τιμολογίων, οι οποίες θα προσφέρονται από όλους τους προμηθευτές ανεξαιρέτως.
* Το σταθερό τιμολόγιο, με μπλε σήμανση και σταθερή τιμή προμήθειας (€/kWh) για όλη την περίοδο της σύμβασης.
* Το ειδικό κοινό τιμολόγιο, με πράσινη σήμανση, στο οποίο ο προμηθευτής θα ανακοινώνει την τιμή χρέωσης έως την πρώτη ημέρα του μήνα εφαρμογής, δηλαδή οι καταναλωτές θα γνωρίζουν κάθε 1η του μηνός την τιμή που θα πληρώνουν.
* Τα λοιπά κυμαινόμενα τιμολόγια, με κίτρινη σήμανση, στα οποία περιλαμβάνονται τα τιμολόγια με κυμαινόμενη χρέωση προμήθειας (€/kWh), όπου η τιμή μεταβάλλεται, σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
* Στα δυναμικά τιμολόγια, με πορτοκαλί σήμανση, περιλαμβάνονται τα τιμολόγια των οποίων η τιμή μεταβάλλεται, με βάση τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντός της ημέρας. Προϋπόθεση για να προσφερθούν τα συγκεκριμένα τιμολόγια είναι η ύπαρξη ευφυούς μετρητή.
5 Ποιο είναι το βασικό όφελος του ειδικού τιμολογίου που θεσπίζεται από την Πολιτεία;
Το ειδικό κοινό τιμολόγιο με πράσινη σήμανση παρέχει το πλεονέκτημα στους καταναλωτές να γνωρίζουν εκ των προτέρων, την 1η ημέρα του μήνα κατανάλωσης, την τιμή χρέωσης του μήνα.
Ο καταναλωτής θα έχει τη δυνατότητα να αξιολογεί σε μηνιαία βάση τις χρεώσεις του τιμολογίου του, και να τις συγκρίνει με ευχέρεια ιδίως με τα κοινά τιμολόγια που θα προσφέρονται στην αγορά.
Η διαφάνεια και η ευκολία της σύγκρισης θα ενισχύεται από το γεγονός ότι η ΡΑΑΕΥ θα δημοσιεύει, μηνιαίως, στην ιστοσελίδα της, τις χρεώσεις προμήθειας, οι οποίες θα εφαρμόζονται στο ειδικό κοινό τιμολόγιο.
6 Γιατί να επιλέξω τιμολόγιο και να μη μείνω στο ειδικό τιμολόγιο;
Η κατηγορία του ειδικού κοινού τιμολογίου, με πράσινη σήμανση, αναμένεται ότι θα έχει ανταγωνιστικές τιμές, με τις προσφορές των προμηθευτών να είναι άμεσα συγκρίσιμες.
Σε κάθε περίπτωση, ο καταναλωτής έχει τη δυνατότητα οποτεδήποτε το επιθυμεί να επιλέξει οποιοδήποτε προσφερόμενο τιμολόγιο, υπογράφοντας νέα σύμβαση με τον προμηθευτή της επιλογής του.
7 Πώς θα αποτυπώνεται η χρέωση προμήθειας στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας του ειδικού κοινού τιμολογίου;
Στους λογαριασμούς κατανάλωσης που αφορούν στο ειδικό κοινό τιμολόγιο, οι προμηθευτές υποχρεούνται να αποτυπώνουν ενιαία την τελική τιμή προμήθειας, ανά μήνα τιμολόγησης.
8 Μέχρι πότε θα εφαρμόζεται το ειδικό κοινό τιμολόγιο;
Οι προμηθευτές έχουν την υποχρέωση διατήρησης του ειδικού κοινού τιμολογίου τουλάχιστον μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2024.
Η παραμονή των καταναλωτών σε αυτό το τιμολόγιο θα είναι δυνατή έως τότε, εφόσον δεν έχουν επιλέξει άλλο προϊόν προμήθειας της επιλογής τους.
Οι καταναλωτές θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν το ειδικό κοινό τιμολόγιο και μετά την 1η Ιανουαρίου του 2025, καθώς θα μπορεί να προσφέρεται και στη συνέχεια από όλους τους προμηθευτές.
9 Μπορώ να αλλάξω άμεσα και χωρίς κυρώσεις τιμολόγιο ή προμηθευτή;
Η αλλαγή προμηθευτή ή τιμολογίου προμήθειας γίνεται οποτεδήποτε και δεν συνεπάγεται δικαίωμα αποζημίωσης του προμηθευτή λόγω της πρόωρης αποχώρησης του πελάτη, εκτός των περιπτώσεων διακοπής σύμβασης τιμολογίου σταθερής τιμής.
10 Θα είναι διαθέσιμο κάποιο εργαλείο επαλήθευσης και σύγκρισης τιμών;
Στους λογαριασμούς ρεύματος και στα άλλα μηνύματα των προμηθευτών (sms και e-mail) εισάγεται κωδικός QR (και link) με παραπομπή στον ιστότοπο δημοσίευσης του εργαλείου σύγκρισης τιμών της ΡΑΑΕΥ, ώστε οι καταναλωτές να έχουν τη δυνατότητα να επαληθεύουν την τιμή του κάθε μήνα για το ειδικό κοινό τιμολόγιο και να συγκρίνουν με το σύνολο των προσφερόμενων τιμολογίων των προμηθευτών.
Επίδομα έως 480€ για θέρμανση με ρεύμα
11 Ποιοι/ποιες είναι οι δικαιούχοι της έκτακτης ενίσχυσης;
Οι δικαιούχοι εκτιμώνται περίπου σε 1,2 εκατ. και είναι όσοι/όσες πληρούν, σωρευτικά, τα παρακάτω εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια:
α) οικογενειακό εισόδημα για τους άγαμους 16.000 ευρώ, τους έγγαμους 24.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο,
β) κύκλο εργασιών από επιχειρηματική δραστηριότητα έως 80.000 ευρώ (μόνο για ελεύθερους επαγγελματίες) και
γ) αξία ακίνητης περιουσίας έως 200.000 ευρώ για τους άγαμους και έως 300.000 ευρώ για τους έγγαμους και τις μονογονεϊκές οικογένειες.
12 Ποιο είναι το ύψος της έκτακτης ενίσχυσης και πώς υπολογίζεται;
Το ύψος της έκτακτης ενίσχυσης για κάθε μήνα θα ανέλθει σε 60 ευρώ επί τις βαθμοημέρες του κάθε οικισμού.
Λόγω των αυξημένων ενεργειακών αναγκών σε οικισμούς με δριμύ ψύχος (συντελεστής βαθμοημερών άνω του ένα), το υπολογιζόμενο ύψος της ενίσχυσης προσαυξάνεται κατά 25% για τους δικαιούχους που διαμένουν σε αυτούς και δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 160 ευρώ ανά μήνα και αντιστοίχως τα 480 ευρώ σε τριμηνιαία βάση κατ’ ανώτατο όριο. Με βάση τα παραπάνω, το εύρος της τρίμηνης ενίσχυσης κυμαίνεται από 45 έως 480 ευρώ.
Τι ισχύει για τις χρεώσεις πολυτέκνων
13 Ποιους αφορά το νέο τιμολόγιο πολυτέκνων ΚΟΤ Γ;
Δικαιούχοι του νέου τιμολογίου ΚΟΤ Γ είναι οι πολύτεκνες οικογένειες, δηλαδή οικογένειες με τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα και άνω, μέσω της ένταξής τους στη νέα διακριτή κατηγορία δικαιούχων ΚΟΤ, ξεχωριστά από άλλες οικονομικά ή κοινωνικά ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
14 Ποια είναι τα κριτήρια ένταξης στο νέο τιμολόγιο πολυτέκνων ΚΟΤ Γ;
Εφαρμόζονται διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια για την ένταξη των πολυτέκνων οικογενειών στο τιμολόγιο ΚΟΤ Γ.
Για οικογένεια με τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα, το ετήσιο εισοδηματικό όριο φθάνει τις 50.000 ευρώ, ενώ για κάθε επιπλέον εξαρτώμενο τέκνο προστίθεται επιπλέον το ποσό των 2.500 ευρώ, μέχρι του συνολικού ορίου των 70.000 ευρώ, ανεξαρτήτως του αριθμού των εξαρτώμενων τέκνων της οικογένειας.
Επίσης, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες κατηγορίες ΚΟΤ, στο νέο τιμολόγιο πολυτέκνων δεν εφαρμόζονται περιουσιακά κριτήρια για την ένταξη των δικαιούχων. Εκτιμάται ότι περίπου το 95% των πολύτεκνων οικογενειών καθίστανται δικαιούχοι.
15 Ποιο είναι το όφελος για τις πολύτεκνες οικογένειες που εντάσσονται στο νέο τιμολόγιο πολυτέκνων ΚΟΤ Γ;
Το νέο τιμολόγιο πολυτέκνων μειώνει, δραστικά, το ενεργειακό κόστος των δικαιούχων, καθώς η βασική έκπτωση στις χρεώσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας ανέρχεται σε 100€/MWh, που σημαίνει, για παράδειγμα, ότι για μία οικογένεια με τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα και τετραμηνιαία κατανάλωση της τάξεως των 2.000 kWh, η έκπτωση υπολογίζεται σε 200 ευρώ.
Οι 4 αποχρώσεις
* Μπλε: Το σταθερό τιμολόγιο, με σταθερή τιμή προμήθειας (€/kWh) για όλη την περίοδο της σύμβασης.
* Πράσινο: Το ειδικό κοινό τιμολόγιο στο οποίο ο προμηθευτής θα ανακοινώνει την τιμή χρέωσης έως την πρώτη ημέρα του μήνα εφαρμογής, δηλαδή οι καταναλωτές θα γνωρίζουν κάθε 1η του μηνός την τιμή που θα πληρώνουν.
* Κίτρινο: Τα λοιπά κυμαινόμενα τιμολόγια στα οποία περιλαμβάνονται τα τιμολόγια με κυμαινόμενη χρέωση προμήθειας (€/kWh), όπου η τιμή μεταβάλλεται, σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
* Πορτοκαλί: Στα δυναμικά τιμολόγια περιλαμβάνονται τα τιμολόγια των οποίων η τιμή μεταβάλλεται, με βάση τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντός της ημέρας. Προϋπόθεση για να προσφερθούν τα συγκεκριμένα τιμολόγια είναι η ύπαρξη ευφυούς μετρητή.