Να έχεις το όνομα και την χάρι, να σε λένε Ιθάκη, χιλιάδες χρόνια τώρα, από Ομήρου και βάλε… να έχεις στην γη σου όλα τα απαραίτητα αποδεικτικά για την αυτοχθονία των Ελλήνων (και στα Επτάνησα), για την σημαντικότατη συνεισφορά τους στον ελληνικό πολιτισμό, για την εξάπλωσή τους στα πέρατα της Οικουμένης, να μπορείς να θρέψεις, να αναθρέψεις και εν τέλει να μορφώσεις πτυχιούχους αταξείδευτους φιλολόγους, ιστορικούς, αρχαιολόγους, αρχαιοφίλους, ομηροφίλους, οδυσσειομανείς… και να είσαι σε μια… δυσμένεια και μια πολεμική εκ μέρους του ίδιου σου του νεοκράτους, στο οποίο με την θέλησή σου εισήλθες, και εκ μέρους του υπουργείου που έχει ορισθεί να διαφυλάττει τον πολιτισμό σου!..
Αυτά μόνον στην Ελλάδα μπορεί να συμβαίνουν…
Πολυπαθούσα η Ιθάκη. Η ανακτορική Ιθάκη που μετά από 10 χρόνια ανασκαφικών ερευνών, από το Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων, ανακοίνωσε πως έχει στα σπλάχνα της το ζητούμενο ανάκτορο του Οδυσσέως!
Σε μια περιοχή, που από παλαιοτάτων χρόνων διατήρησε την μαρτυριάρα μνήμη ως «Σχολή Ομήρου»! Κάτω από ένα μοναστήρι τ’ Άη Θανάσ’, που διατήρησε την μαρτυριάρα ονοματοδοσία της Αθανάς, θεάς προστάτιδος, φίλης και συγχωριανής του Οδυσσέως!
Με την τυκτή κρήνη, τις αποθήκες κάτω από τον βράχο, την αυλή, τις μικρές και μεγάλες κλίμακες, τα δώματα, τον χάλκειο δώμο, τα βασιλικά λουτρά, τα τεράστια αλώνια, το περίφημο κυκλοτερές που έγινε η τιμωρία των μη πιστών υπηρετριών της άνασσας, την θέα σε τρεις θάλασσες…
Η έγγραφη Ιθάκη με τις επιγραφές για τον ναό του Απόλλωνος, κάτω από το σκιερόν άλσος του, και την Μελάνυδρο πηγή του, που ακόμη ρέει ιαματικό νερό, αλλά και την Μεγάνυδρο πηγή στον Κάλαμο, ακόμη αειρρέουσα, που δύναται να ποτίζει ανάκτορο…
Η βιασμένη Ιθάκη με τις μεγάλες της αρχαιολογικές ανακαλύψεις του παρελθόντος της, που καταχώθηκαν, και το χειρότερο εδόθησαν άδειες να κτιστούν βίλλες επάνω τους, στα Πηλικάτα, κ.α.
Η στριμωγμένη Ιθάκη με δυο αρχαιολογικά μουσεία (σαν στενοπάπουτσα), που βρίθουν οδυσσειακών και ομηρικών μαρτυριών, όσο κανένα άλλο μουσείο στην Ελλάδα (“Ευχήν Οδυσσεί”)…
Η παλαίχθονα Ιθάκη με την παλαιολιθική της κατοίκηση (περίπου 14.000 χρόνια πριν από σήμερα)…
Η γεωλογικά ενδιαφέρουσα Ιθάκη με τα μεγαλιθικά της μνημεία (τα μενίρ στην Εξωγή)…
Η πνευματική Ιθάκη με το αρχαίο της θέατρο, που ακόμη κοιμάται, στο Πόλι…
Η σπηλαιο-Ιθάκη με τα σπήλαια του Πανός και των Νυμφών στο Πόλι, αλλά και των Νυμφών που περιμάζεψαν τον Οδυσσέα, ψηλά πάνω απ’ το Βαθύ…
Η πολιτισμική Ιθάκη με το άστυ των Αλάλκομενών, τείχη του οποίου σώζονται (έως και 3 μ.) με ένα τεράστιο ανάγλυφο «ΟΔ», που παραπέμπει στον Οδυσσέα, και έχουν αναδειχθεί από ξένους αρχαιολόγους…
Η νωπή Ιθάκη με την κρήνη της Αρέθουσας, σε μαγευτική τοποθεσία… Με το Κορακόφρυδο, τους συκούς του Ευμαίου, τις πεταμένες λάρνακες στο έλεος των θεών…
Η φιλολογική Ιθάκη, που έκατσε εν τέλει και έγραψε ο Όμηρος τα έπη του, μαθαίνοντας από τον Μέντορά του την ιστορία του παππού του, Οδυσσέα, και έκτοτε κάθε εμπνευστή του, κάθε πνευματικός άνδρας στον κόσμο τον λέει «μέντορά του»…
Η επικοινωνιακή Ιθάκη με τις πυραμίδες[1] της, αρχαίες φρυκτωρίες, που μετέδιδαν μηνύματα, και που τώρα η μαρτυριάρα μνήμη διατήρησε την θέση ως… Μνήματα…
Η κηπιανή Ιθάκη με τα λιόδενδρα του Λαέρτη, στο πιο στενό σημείο της… Η ελληνιστική Ιθάκη που έχει αποδείξεις για την συνεχή κατοίκησή της έως τα ρωμαϊκά χρόνια, ασχέτως εάν αυτές καταχώθηκαν κάτω από τόνους τσιμέντων για να γίνουν… parking και σούπερ μάρκετ στο Βαθύ…
Η λόγια Ιθάκη του λόρδου Βύρωνα, του ελ Γκρέκο και των Καθαρών…
Η ξενητεμένη Ιθάκη των μεγάλων ποταμιάνων της στον Δούναβη, των πνευματικών και στρατιωτικών της ανδρών στην Βλαχία και την τσαρική Ρωσία…
Η πολεμική Ιθάκη των Ελλήνων αγωνιστών του 1821, αλλά και των φιλοξενούμενών της και των γεννημάτων της, που έπαιρναν ένεκα τούτου το όνομα του βασιλιά της, Οδυσσέας (όπως ο Ανδρούτσος!)…
Η πολιτική Ιθάκη του πρώτου θεωρητικού σωσιαλιστή, Πλάτωνος Δρακούλη, όταν η Ευρώπη δεν ήξερε τι σημαίνει «σοσιαλισμός» και τον αντέγραφε λάθος με «ο»…
Η Ιθάκη αυτή, είναι σε πλήρη εγκατάλειψη, αντί να είναι το κέντρο προσκυνηματικής εκδρομής κάθε πνευματικού ανθρώπου στον πλανήτη, κάθε σχολείου και κάθε σχολής…
Αντί να αρχίζει από εδώ κάθε ταξείδι κάθε ενήλικα του πλανήτη, που θέλει να κατακτήσει τον κόσμο μέσα του…
Αντί να είναι το Πανεπιστήμιο των ομηρικών σπουδών, μαζί με τις άλλες «αδελφές ομηρικές νήσους», Χίο και Ίο – οι οποίες βέβαια απαξιώνουν το ίδιο τον πνευματικό παππού των Ελλήνων, τον θείο Όμηρο…
Όλα αυτά έγραφα, σκεπτόμενος δυνατά, και συγχωρείστε μου το συναίσθημα, αλλά είναι αδύνατον να μην εκραγεί, όταν βλέπεις παντού την αντι-ομηρική (που σημαίνει ανθελληνική) στάση του υπουργείου Πολιτισμού – ειρήσω εν παρόδω με Επτανησία υφυπουργό Πολιτισμού!
Και με Μεσσήνιο πρωθυπουργό, το ανάκτορο του ομηρικού Νέστορος στην Πύλο να είναι κλειστό για τα επόμενα τρία χρόνια!!!..
Παρ’ όλη την επιχειρούμενη, με νύχια και με δόντια, υποβάθμιση του ομηρο-ελληνικού παρελθόντος μας, που στενοχωρεί πολλούς, που πρσπαθούν με το ζόρι να μας πείσουν πως έχουμε αλλοεθνείς προπάτορες, έρχονται ακόμη κάποιοι από τα πέρατα της οικουμένης, σκύβουν ευλάβικά στα χώματα του πάτησε ο Οδυσσέας, ο Όμηρος, η Πηνελόπη, ο Λαέρτης, ο Τηλέμαχος, και παίρνουν λίγη γεύση από το γρασίδι, που κρατά ακόμη την υγρασία του ιδρώτα τους…
Και σκεφτόμενος αυτά όλα, μου ήρθε και η παρακάτω ανακοίνωση του Συλλόγου Φιλομήρων, σαν γραμματόσημο στην επιχειρόυμενη να αποσταλεί επιστολή μου, προς εσάς, τους ευαίσθητους χρόνια τώρα αναγνώστες μου:
«Εικόνες ντροπής για την ελληνική πολιτεία σε όλες τις εκφράσεις της, αντίκρυσε κινεζική αντιπροσωπεία που ήρθε στην Ιθάκη με την ευκαιρία της έκδοσης και στα ελληνικά του βιβλίου του σπουδαίου Κινέζου συγγραφέα J. Lee με τον τίτλο «ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΟΙΑ ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ», το οποίο κάνει πωλήσεις πολλών χιλιάδων αντιτύπων στην Κίνα.
Ο Σύλλογός μας, ο οποίος έχει σταθεί αρωγός και οικονομικά (με 85.000 ευρώ) και ηθικά στην ανασκαφική έρευνα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων επί 18 ολόκληρα χρόνια, διαμαρτύρεται έντονα για την «κατάντια» του αρχαιολογικού χώρου στην περιοχή Αγ. Αθανάσιος (Σχολή Ομήρου), στο βόρειο τμήμα του νησιού μας.
Πριν τρία χρόνια οι αρχαιολόγοι ανασκαφείς του πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Αθανάσιος Παπαδόπουλος, ομότιμος καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας και η αρχαιολόγος κα Σπυριδούλα Κοντορλή ανακοίνωσαν σε επίσημη αρχαιολογική ημερίδα στην Ιθάκη τον εντοπισμό του οδυσσειακού ανακτόρου σε αυτήν την περιοχή με πειστικά ευρήματα και επιχειρήματα.
Η είδηση αυτή έγινε γνωστή σε όλον τον κόσμο, με αποτέλεσμα εκατοντάδες τουρίστες να την επισκέπτονται καθημερινά σ’ αυτό το χάλι το οποίο καθιστά την επίσκεψή τους επικίνδυνη για ατυχήματα. Η εγκεκριμένη πίστωση των 120.000 ευρώ, με την προγραμματική σύμβαση που υπέγραψαν το υπ. Πολιτισμού, η περιφέρεια Ιωνίων Νήσων και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων δεν ενεργοποιήθηκε μέχρι σήμερα, εδώ και τέσσερα χρόνια, με αίολες δικαιολογίες.
Γιατί άραγε μιας και θα βοηθούσε η προγραμματισμένη έρευνα στην εξέλιξη της αρχαιολογικής ανασκαφής; Έκτοτε οι ανασκαφές σταμάτησαν, ο χώρος των 26 στρεμμάτων είναι ξέφραγο αμπέλι, ένα βομβαρδισμένο τοπίο και ελεύθερο για κάθε αρχαιοκάπηλο.
Μάλιστα αμερικάνικη ιστοσελίδα προτρέπει τους τουρίστες που πρόκειται να επισκεφθούν την Ιθάκη, «να μην παραλείψουν να εφοδιαστούν με όποιο αντικείμενο θεωρήσουν αρχαιολογικής σημασίας από την περιοχή της Σχολής Ομήρου εφ’ όσον δεν υπάρχει κανένας έλεγχος».
Και συνεχίζει η ανακοίνωση:
«Από την πλευρά της η ΛΕ’ Εφορεία Αρχαιοτήτων του νομού σταμάτησε την περίφραξη του χώρου εδώ και τρία χρόνια μέχρι να ερευνηθεί ένα νέο τμήμα αρχαίου τείχους που τέμνει κάθετα τον κύριο χώρο του περιβόλου του ανακτόρου.
Η έρευνα αυτή δεν έγινε έως σήμερα και όλα αυτά θέτουν σε όλους διάφορους προβληματισμούς ως προς τη στάση της ΛΕ΄ Εφορείας που τήρησε μέχρι και η προηγούμενη διεύθυνσή της.
Αυτά είδαν και φωτογράφισαν οι Κινέζοι επισκέπτες που κατά τα άλλα έμειναν ενθουσιασμένοι από το νησί και την φιλοξενία τους εδώ και συμφώνησαν μάλιστα η παρουσίαση της ελληνικής έκδοσης του βιβλίου τους, στο οποίο προαναφερθήκαμε, να γίνει στην Ιθάκη.
Επίσης εξέφρασαν τη διάθεσή τους να υπάρξει πολιτιστική συνεργασία μεταξύ φορέων Πεκίνου και Ιθάκης. Ο Σύλλογός μας κάνει έκκληση στην πολιτική και πνευματική ηγεσία της χώρας για την ΑΜΕΣΗ αποκατάσταση του σπουδαίου αυτού αρχαιολογικού χώρου του Αγ. Αθανασίου που περικλείει κατά τους Έλληνες αρχαιολόγους το ανάκτορο του Οδυσσέα και της Πηνελόπης».
“Ευχήν Οδυσσεί” Έλληνα, κι είναι όντως “μακρύς ο δρόμος”… Για περισσότερα: ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΙΛΟΜΗΡΩΝ ΙΘΑΚΗΣ «ΕΥΧΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙ», www.friendsofhomer.gr, τηλ. 6982 475129 και 26740-33143, Βαθύ Ιθάκης, ΤΚ 28300.
[1] βλ. Γ. Λεκάκης «Υπηρχαν πυραμίδες στην Ιθάκη;», άρθρο στην εφημ. “Λαζαρέττο” Ιθάκης, φ. 12, Δεκ. 2013.
Γιώργος Λεκάκης στην εφημερίδα Χρόνος της Θράκης