Απαγόρευση πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας από το Δημόσιο για οφειλές κάτω των 50.000€, αντί του σήμερα ισχύοντος ορίου των 500 ευρώ, ζήτησε με κατεπείγον υπόμνημά της η ΠΟΜΙΔΑ από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου των Οικονομικών.
Με αφορμή την τροπολογία περί ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ακινήτων για οφειλές προς το Δημόσιο που κατατέθηκε χθες, η ΠΟΜΙΔΑ υπενθυμίζει ότι, σε αντίθεση με τις οφειλές προς τις τράπεζες, για τα χρέη προς το Δημόσιο δεν υπάρχει προστασία της πρώτης κατοικίας των οφειλετών από κατασχέσεις και πλειστηριασμούς.
Ζητά επίσης να καθοριστούν νέα αυξημένα ελάχιστα όρια οφειλών πάνω από τα οποία το Δημόσιο θα μπορεί να ξεκινά διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης.
Ακολουθεί το κείμενο του υπομνήματος και ο ισχύων «Οδηγός» της ΑΑΔΕ για τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης οφειλών προς το Δημόσιο άνω των 500 ευρώ.
ΤΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΠΟΜΙΔΑ
Αξιότιμοι κ.κ. Υπουργοί,
Με τροπολογία που καταθέσατε χθες στη Βουλή ορίζεται ότι οι πλειστηριασμοί ακινήτων για οφειλές προς το Δημόσιο θα διεξάγονται πλέον ηλεκτρονικά, και με μειωμένη δαπάνη για το Δημόσιο. Με δεδομένα πλέον ότι:
*H ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει τη δυνατότητα διενέργειάς τους για οφειλές από 500 €,
*Σημαντικό τμήμα των οφειλών αυτών αφορούν φόρους ακινήτων, κυρίως δε ΕΝΦΙΑ,
*Σε αντίθεση με τις οφειλές προς Τράπεζες, για οφειλές προς το Δημόσιο ουδεμία προστασία πρώτης κατοικίας υπάρχει,
τίθεται πλέον άμεσο θέμα επανακαθορισμού του ύψους των οφειλών για τις οποίες το Δημόσιο θα μπορεί πλέον να κινεί την ευχερέστατη και ανέξοδη γι΄αυτό διαδικασία, κατ΄αρχάς της κατάσχεσης κάθε είδους ακινήτων, συμπεριλαμβανομένης και της πρώτης κατοικίας των φορολογουμένων, και εν συνεχεία του εκπλειστηριασμού τους με «εμπορικές» αξίες, αλλά και τη διαδικασία κίνησης της ποινικής δίωξης εναντίον τους για το «αδίκημα» της «μη εξόφλησης ληξιπροθέσμων χρεών προς το Δημόσιο» άνω των 100.000€.
Επειδή το όριο των 500 ευρώ είναι ανήθικο να υφίσταται πλέον, έστω και ως θεωρητική απειλή, κατά των υπερφορολογούμενων πολιτών, προτείνουμε με την ίδια τροπολογία να καθοριστούν νέα αυξημένα ελάχιστα όρια οφειλών για τα διάφορα στάδια της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί ιδιωτικών ακίνητων περιουσιακών στοιχείων, και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για πρώτη κατοικία των φορολογουμένων, ως εξής:
· Για κατάσχεση ακινήτου: γενικά το ποσό των 10.000€ και ειδικά για πρώτη κατοικία το ποσό των 20.000€.
· Για έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού ακινήτου: γενικά το ποσό των 20.000€ και ειδικά για πρώτη κατοικία το ποσό των 30.000€.
· Για διενέργεια ηλεκτρονικού εκπλειστηριασμού ακινήτου: γενικά το ποσό των 40.000€ και ειδικά για πρώτη κατοικία το ποσό των 50.000€.
· Για άσκηση ποινικής δίωξης λόγω οφειλών αποκλειστικά από φόρους ακινήτων (ΕΝΦΙΑ, φόρο κληρονομιάς κλπ.) το ποσό των 200.000€.
· H τιμή εκκίνησης (εμπορική αξία) για τον εκπλειστηριασμό οποιουδήποτε ακινήτου να μην μπορεί να καθοριστεί κατώτερη του 50% της αντικειμενικής αξίας του.
Ο ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΑΑΔΕ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΟΦΕΙΛΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΑΝΩ ΤΩΝ 500€
Oδηγό με 17 ερωτήσεις – απαντήσεις εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων όπου αναφέρονται αναλυτικά όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογικές αρχές αλλά και οι φορολογούμενοι στα θέματα είσπραξης δημοσίων εσόδων και κατασχέσεις για χρέη άνω των 500€.
1.Ποιά μέτρα εκτέλεσης λαμβάνονται για το μη ρυθμισμένο χρέος;
Για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο που δεν έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση μπορεί να ληφθούν, κατά την κρίση του Προϊσταμένου της αρμόδιας για την επιδίωξη της οφειλής Υπηρεσίας, τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 9 του ΚΕΔΕ και είναι:
α) κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη, είτε κινητών και απαιτήσεων, γενικώς, του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου, β) κατάσχεση ακινήτων. Εκτός των ανωτέρω είναι δυνατή, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία η λήψη σε βάρος του οφειλέτη του Δημοσίου, διοικητικών, ασφαλιστικών και δικαστικών μέτρων.
2.Ποιά είναι η προδικασία πριν από τη λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης;
Για οφειλές για τις οποίες αποκτάται εκτελεστός τίτλος από 1/1/2014 και εξής και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ), καθώς και του ν.δ. 356/1974 (Α’ 90) (ΚΕΔΕ), πριν από τη διενέργεια οποιασδήποτε πράξης εκτέλεσης καθίσταται υποχρεωτική η κοινοποίηση από τη φορολογική διοίκηση ατομικής ειδοποίησης καταβολής οφειλής/υπερημερίας κατ΄ άρθρο 47 και 7 των ανωτέρω νόμων, αντίστοιχα, με εξαίρεση την κατάσχεση χρηματικών απαιτήσεων στα χέρια του φορολογουμένου ή τρίτου.
3. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις που τίθεται σε κίνδυνο η είσπραξη της οφειλής, η Φορολογική Διοίκηση δύναται να παρακάμψει την τήρηση της ανωτέρω προδιαδικασίας;
Nαι, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του επείγοντος και σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατ΄ άρθρο 49 του ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ) και κατ’ άρθρο 8 του ν.δ. 356/1974 (ΚΕΔΕ).
4. Ποιες είναι οι συνέπειες της κατάσχεσης ακινήτου;
Από την ημέρα επίδοσης στον οφειλέτη αντιγράφου της έκθεσης κατάσχεσης, αυτός στερείται του δικαιώματος ελεύθερης διάθεσης του ακινήτου και των συστατικών στοιχείων του ακινήτου ακόμη και εάν αυτά δεν περιγράφονται στην έκθεση κατάσχεσης ή αν ήταν παρών ο οφειλέτης κατά την κατάσχεση, από τότε.
5.Η έκθεση κατάσχεσης σημαίνει και πλειστηριασμό;
Όχι.
6.Πότε υποχρεούται ο Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. να εκδώσει πρόγραμμα πλειστηριασμού;
Εφόσον ο οφειλέτης δεν έχει εντάξει τις οφειλές του σε πρόγραμμα ρύθμισης, μετά από την παρέλευση σαράντα (40) ημερών και το αργότερο σε τέσσερις (4) μήνες από την κατάσχεση ορίζει ημερομηνία πλειστηριασμού το αργότερο σε πέντε (5) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης του προγράμματος.
Εάν δεν διενεργηθεί ο πλειστηριασμός την ορισθείσα με το πρόγραμμα ημέρα, εκδίδει νέο πρόγραμμα το αργότερο εντός έτους από την ημέρα που ο πλειστηριασμός δεν διενεργήθηκε ή ανεστάλη και ορίζει νέα ημερομηνία κατά τα ανωτέρω. Οι ως άνω προθεσμίες δεν τηρούνται εφόσον συντρέχει σπουδαίος λόγος που αναφέρεται σε αιτιολογημένη έκθεση του Προϊσταμένου Δ.Ο.Υ.
7.Η έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού μετά από την πάροδο των νόμιμων προθεσμιών επιφέρει ακυρότητα αυτού;
Όχι.
8.Με ποιο τρόπο επιτυγχάνεται η αναστολή εκτέλεσης του εκδοθέντος προγράμματος πλειστηριασμού;
Με την ένταξη του οφειλέτη σε πρόγραμμα ρύθμισης των οφειλών του σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές ρυθμίσεις ή με την έκδοση δικαστικής απόφασης περί αναστολής του.
9.Πότε μεταβιβάζεται η κυριότητα πλειστηριασθέντος ακινήτου στον υπερθεματιστή;
Μετά από την μεταγραφή της περίληψης κατακυρωτικής έκθεσης στο οικείο Υποθηκοφυλακείο ή Κτηματολογικό Γραφείο. Μέχρι τότε η κυριότητα παραμένει στον κύριο του ακινήτου.
10.Υποβάλλεται αίτηση ποινικής δίωξης για μη καταβολή χρεών προς το Δημόσιο και από ποιόν;
Ναι, υποβάλλεται υποχρεωτικά από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης, που έχει την αρμοδιότητα για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας του, εφόσον δεν καταβάλλονται τα βεβαιωμένα στη Φορολογική Διοίκηση χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τεσσάρων μηνών και υπερβαίνουν το συνολικό ποσόν των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ, προερχομένων από κάθε αιτία στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι κάθε είδους τόκοι, προσαυξήσεις και πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής μέχρι την ημερομηνία σύνταξης του πίνακα χρεών.
11.Πότε αναστέλλεται η εκτέλεση της επιβληθείσας ποινής;
Στην περίπτωση που ο οφειλέτης εντάξει τις οφειλές του σε πρόγραμμα ρύθμισης και για όσο χρονικό διάστημα τηρούνται οι όροι αυτής, μέχρι την εξόφληση της οφειλής για την οποία εκδόθηκε η καταδικαστική απόφαση.
12.Μπορεί να κριθεί ατιμώρητη από την αρμόδια Εισαγγελική Αρχή η πράξη της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο;
Ναι, εάν το ποσό που οφείλεται εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε οποιονδήποτε βαθμό.
13.Μετά από την επιβολή από το Δημόσιο ή από οποιονδήποτε τρίτο κατάσχεσης σε περιουσιακό στοιχείο του οφειλέτη, μπορεί να επιβληθεί άλλη κατάσχεση για άλλες οφειλές προς το Δημόσιο στο ίδιο περιουσιακό στοιχείο;
Ναι.
14.Είναι δυνατή η άρση κατάσχεσης και η εξάλειψη υποθήκης επί ακινήτου για χρέη προς το Δημόσιο;
Ναι, μετά από την εξόφληση ή τη διαγραφή του χρέους για το οποίο επιβλήθηκε το μέτρο ή μετά από την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο όργανο με συγκεκριμένους, κατά περίπτωση, όρους αποδέσμευσης.
15. Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό οφειλής προς το Δημόσιο, νομικά πρόσωπα και τρίτους για το οποίο δεν λαμβάνονται αναγκαστικά μέτρα κατά των οφειλετών;
Δεν επιβάλλεται κατάσχεση ακινήτων, καθώς και κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη, κατά των οφειλετών που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από κάθε αιτία (για την καταβολή των οποίων ευθύνεται ως πρωτοφειλέτης, συνυπόχρεος, εγγυητής κλπ) συνολικού ποσού 500 ευρώ, πλην του μέτρου της κατάσχεσης στα χέρια τρίτων.
Στο ανωτέρω ποσό δεν περιλαμβάνονται οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, οι τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής ή και πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής του άρθρου 6 του ΚΕΔΕ, καθώς και των άρθρων 53 και 57 του ν. 4174/2013.
Αναγκαστικά μέτρα που έχουν επιβληθεί μέχρι και 6/4/2014 (προηγούμενη ημέρα ισχύος των διατάξεων αυτών) για ληξιπρόθεσμες οφειλές κατά το χρόνο επιβολής τους, μικρότερες του ανωτέρω ποσού των πεντακοσίων (500) ευρώ, αίρονται μόνο εφόσον υποβληθεί αίτηση από τον οφειλέτη.
16.Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό για το οποίο δεν επιτρέπεται η επιβολή κατάσχεσης επί μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών βοηθημάτων οφειλετών του Δημοσίου;
Δεν χωρεί κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το συνολικό ποσό αυτών, μηνιαίως, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών είναι μικρότερο των χιλίων (1.000) ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του ½ του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ και μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ.
17.Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό κατάθεσης σε πιστωτικό ίδρυμα, το οποίο είναι ακατάσχετο;
Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ένα και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των χιλίων διακοσίων πενήντα (1.250) ευρώ, μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης, με την οποία γνωστοποιείται από το φυσικό πρόσωπο ένας μοναδικός λογαριασμός.
Στην περίπτωση που υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων γνωστοποιείται αποκλειστικά και μόνο ο λογαριασμός αυτός.