Αντιδράσεις έχει προκαλέσει ένας κόκκινος ακέφαλος “άγγελος” που τοποθετήθηκε στην παραλιακή στο Παλαιό Φάληρο.
Το γλυπτό PHYLAX που παραδόθηκε και εγκαταστάθηκε με μελέτη της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Παλαιού Φαλήρου την Τρίτη 5 Δεκεμβρίου 2017 «αναπαριστά και συμβολίζει το Φύλακα – Άγγελο της πόλης».
Από τότε έχει φέρει αντιδράσεις καθώς προκάλεσε συνειρμούς με αξίες και έννοιες της Χριστιανικής Πίστης και ειδικότερα με τους Αγγέλους, ενώ άγνωστοι πέταξαν λευκές μπογιές στο γλυπτό.
Το γλυπτό τοποθετήθηκε στην είσοδο της πόλης, μεταξύ των εκκλησιών Αγίας Σκέπης και Αγίου Γεωργίου, επί της παλαιάς λεωφόρου Ποσειδώνος.
Ο γλύπτης Κωστής Γεωργίου δημιούργησε το γλυπτό αρχικά σε πηλό και στη συνέχεια έγινε εκμαγείο το οποίο χρησίμευσε για τη διαδικασία της χύτευσης σε μπρούντζο.
Όπως ανέφερε τότε σε δελτίο τύπου ο Δήμος, ο γλύπτης φρόντισε για την άψογη καλλιτεχνική και αισθητική εικόνα του έργου και τον χρωματισμό του σε κόκκινο χρώμα, όπως είχε προτείνει και έγινε αποδεκτό από το δήμαρχο Διονύση Χατζηδάκη.
Ωστόσο οι αντιδράσεις έφεραν νέα ανακοίνωση από το Δήμο.
Όπως σημειώνεται ο Δήμαρχος του Παλαιού Φαλήρου, Διονύσης Χατζηδάκης δήλωσε ότι:
«Η ονομασία του γλυπτού “PHYLAX” ουδεμία σχέση έχει και ασφαλώς δεν αποδίδει την ιδιότητα του “Φύλακα Αγγέλου” κατά την χριστιανική παράδοση.
Η επαφή του θεατή με το έργο τέχνης καθορίζεται ανάλογα με τους κώδικες που διαθέτει έκαστος περί ζωής, την ευαισθησία του, τις γνώσεις του περί τέχνης καθώς και από πάρα πολλούς άλλους υποκειμενικούς παράγοντες.
Το κάθε έργο από μόνο του είναι αυτόνομο, έχει το δικό του λόγο και μπορεί να ερμηνευτεί όπως ο καθένας το αντιλαμβάνεται. Αυτή είναι άλλωστε και η αποστολή ενός έργου τέχνης , να διαθέτει πολλές πύλες προσέγγισης και όχι μία και μοναδική.
Ο καλλιτέχνης επιβάλλεται να είναι αποστασιοποιημένος από πολιτικά, οικονομικά ή θρησκευτικά σχήματα. Θα μπορούσε λοιπόν κάποιος να ανατρέξει στην Ελληνική Μυθολογία, όπου σε αυτήν απαντώνται πολλών ειδών “φύλακες”.
Οι φύλακες αυτοί είχαν την ιδιότητα να προφυλάσσουν από το άγνωστο και από λοιπές τρομακτικές και υποχθόνιες δυνάμεις. Ένας πολύ γνωστός φύλακας της αρχαιότητας ήταν ο ΤΑΛΩΣ, μυθικός φύλακας της Κρήτης, ο οποίος αναφέρεται στον Πλάτωνα, ενώ ανάλογο παράδειγμα αποτελούν οι σφίγγες οι οποίες ως σιωπηλοί φύλακες τοποθετούνταν προκειμένου να προστατεύσουν από το κακό, φυλάσσοντας κάποιον τόπο ή κάποιο μνημείο.
Ας σημειωθεί δε ότι στην ελληνική αγιογραφία συχνότατα απεικονίζονται φύλακες άγγελοι με κατακόκκινα φτερά και κώμη.
Σύμφωνα με το Δήμαρχο: «Η τοποθέτηση στο συγκεκριμένο σημείο έγινε με αυτή την έννοια. Αφενός για να φυλάσσεται (συμβολικά) η Πόλη, αφετέρου γιατί στο συγκεκριμένο σημείο υπήρχε κατά την αρχαιότητα ο λιμένας του Φαλήρου απ΄ όπου σύμφωνα με την παράδοση και σημαντικούς αρχαίους αθηναϊκούς μύθους ξεκίνησαν ο Φάληρος για την Κολχίδα, ο Μενεσθέας με τους Αθηναίους για την Τροία και ο Θησέας για την Κρήτη προκειμένου να σκοτώσει τον Μινώταυρο και να απαλλάξει τους Αθηναίους από τον βαρύ αιματηρό φόρο.
Επισημαίνεται δε, ότι στο αρχικό Δελτίο Τύπου σχετικά με το άγαλμα, αναφέρθηκε ο χαρακτηρισμός “Άγγελος- Φύλακας” (αντί του ορθού “PHYLAX”) , κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν συνειρμοί και παρανοήσεις και γι΄αυτό και διορθώθηκε το σχετικό Δελτίο Τύπου στην συνέχεια.
Το έργο τέχνης, κατά τον δημιουργό, οφείλει να αναδιαπραγματεύεται συνεχώς τα δεδομένα και μέσω της εκφραστικής ελευθερίας να προτείνει νέους κώδικες, έξω από στενούς συμβολισμούς και εσωστρεφείς προσεγγίσεις.
Μετά από τις παραπάνω διευκρινήσεις, κάθε συνειρμός με αξίες και έννοιες της Χριστιανικής Πίστης και ειδικότερα με τους Αγγέλους, δεν δικαιολογείται, είναι πλέον αυθαίρετος και αδικεί και τον Δημιουργό και τον Δωρητή αλλά και την Δημοτική Αρχή της Πόλης.
Άλλωστε, η τοποθέτηση έργων τέχνης σε δημόσιους χώρους, με τις ευγενικές μάλιστα χορηγίες δωρητών και καλλιτεχνών, μόνο θετικές επιδράσεις μπορεί να επιφέρει, καθώς αφυπνίζει και καλλιεργεί το αισθητικό πνεύμα των κατοίκων και τους εξοικειώνει με την τέχνη, ακόμη και μέσα από εντάσεις και ενστάσεις που μπορεί να προκαλεί».
Το γλυπτό: