Συμπληρώθηκαν 3 χρόνια εξαρτημένης σχέσης των ελληνικών τραπεζών με τον ELA, τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας, στο άρμα του οποίου αναγκαστικά δέθηκαν οι ελληνικές τράπεζες, προσπαθώντας να βρουν ρευστότητα, σε μια συγκυρία όπου οι διεθνείς χρηματαγορές τους έκλεισαν την πόρτα και οι καταθέτες, έφυγαν μαζικά προς διάφορες κατευθύνσεις.
Σήμερα, χωρίς ακόμη να έχουν επανέλθει οι καταθέσεις στα προ κρίσης επίπεδα – έχουμε ακόμη πολύ δρόμο γι’ αυτό – η κατάσταση είναι σαφώς πιο ευνοϊκή, όπως αναφέρει σε εκτενές ρεπορτάζ του το news247.
Τα μηνύματα από το βαθμό δανεισμού των ελληνικών τραπεζών, μέσω του καναλιού αυτού, είναι παραπάνω από ενθαρρυντικά. Ήδη, η Εθνική Τράπεζα, ήταν η πρώτη συστημική τράπεζα της χώρας, που γύρισε σελίδα, δηλώνοντας επισήμως από το Νοέμβριο του 2017, την απεξάρτησή της από τον πανάκριβο δανεισμό του ELA.
Τη σκυτάλη αναμένεται να λάβει άμεσα η Τράπεζα Πειραιώς, καθώς όπως δήλωσαν τα στελέχη της στο πλαίσιο του χθεσινού teleconference , στους ξένους θεσμικούς επενδυτές, στόχος είναι η Τράπεζα να απεξαρτητοποιηθεί πλήρως το πρώτο τρίμηνο του έτους. Πράγμα που σημαίνει ότι στα αποτελέσματα εξαμήνου το αργότερο, θα έχει φανεί η απομάκρυνση από τον θεσμό του ELA – αν όχι νωρίτερα.
Προφανώς και τον ίδιο στόχο διατηρούν για το τρέχον έτος, οι συστημικές Eurobank και Alpha Bank, που ήδη «τρέχουν» προς αυτή την κατεύθυνση. Ηδη, η Eurobank πέτυχε τη μείωση κατά 4 δις ευρώ το 2017 και η Alpha Bank κατά 1,4 δις ευρώ αντίστοιχα.
Ο λόγος που οι ελληνικές τράπεζες δρομολογούν, επιταχύνουν και δεσμεύονται για την πλήρη απεξάρτησή τους από τον ΕLA είναι τόσο η αρχόμενη και ανοδική επάνοδος των καταθέσων, όσο οι βελτιωμένες συνθήκες πρόσβασης στις διεθνείς χρηματαγορές.
Να σημειωθεί πάντως ότι η στις 8 Μαρτίου το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ δεν διατύπωσε αντίρρηση στον καθορισμό του ανώτατου ορίου παροχής έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (ELA) προς τις ελληνικές τράπεζες στο ποσό των 16,6 δισ. ευρώ έως και την Τετάρτη 11 Απριλίου 2018, μετά από αίτημα της Τράπεζας της Ελλάδος.
Η μείωση του ανώτατου ορίου κατά 3,2 δισ. ευρώ αντανακλά τη βελτίωση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών, λαμβανομένων υπόψη των ροών που προέρχονται από καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα και από την πρόσβαση των τραπεζών στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Σε πραγματικές τιμές, οι ελληνικές τράπεζες μείωσαν το συνολικό δανεισμό τους από τον ELA στο τέλος Φεβρουαρίου σε 15,05 δις ευρώ ( έναντι 17,04 στο τέλος Ιανουαρίου 2018).
Αναλυτικότερα, το προφίλ της κάθε τράπεζας και η έκθεσή της στον ELA είναι η ακόλουθη:
Εθνική Τράπεζα: Μηδέν εις το πηλίκον!
Η Εθνική Τράπεζα είναι η πρώτη ελληνική τράπεζα που αποδεσμεύτηκε από τον ELA στα τέλη Νοεμβρίου, αντανακλώντας την παραδοσιακά ισχυρή καταθετική βάση της Τράπεζας, κυρίως στις καταθέσεις χαμηλού κόστους, καθώς και τη ρευστότητα προερχόμενη από τις αποεπενδύσεις. Μάλιστα η Τράπεζα έχει ήδη δημιουργήσει σημαντικό απόθεμα ρευστότητας, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στην ΕΤΕ να αυξήσει τις χρηματοδοτήσεις κατά τη διάρκεια του 2018.
Όπως αναφέρεται σχετικώς, η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα μειώθηκε σε μόλις €2,8 δισ. το Μάρτιο από €12,3 δισ. το τέλος του Δ’ τριμήνου του 2016, με μηδενική εξάρτηση από τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας της Τράπεζας της Ελλάδος (ELA) από το τέλος Νοεμβρίου 2017, εν μέρει λόγω των ενεργειών κεφαλαιακής ενίσχυσης.
Η διοίκηση της Τράπεζας εκτιμά ότι η πλήρης απεξάρτηση από τον ELA συνιστά σαφή πιστωτική διαφοροποίηση σε σχέση με τις υπόλοιπες συστημικές τράπεζες. Επί του παρόντος, η Τράπεζα έχει δημιουργήσει ένα απόθεμα ρευστότητας, το οποίο στοχεύει να εκταμιεύσει ως χορηγήσεις σε υγιείς επιχειρήσεις, εκμεταλλευόμενη το χαμηλό κόστος χρηματοδότησής της. Αξίζει να σημειωθεί ότι εμφανίστηκαν πρώιμες ενδείξεις ανάκαμψης της ζήτησης επιχειρηματικών δανείων κατά το Δ’ τρίμηνο του 2017, με τις επιχειρηματικές εκταμιεύσεις να υπερβαίνουν το μισό δισ. Ευρώ, ξεπερνώντας ιστορικά υψηλά μετά την κρίση.
Εurobank : Μείον 4 δισ ευρώ πέρυσι
Η εξάρτηση από τον Έκτακτο Μηχανισμό Χορήγησης Ρευστότητας (ELA) μειώθηκε κατά €4 δισ. το 2017, κυρίως χάρη στην αύξηση των καταθέσεων, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, και στη βελτίωση της πρόσβασης στις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Παρά τη διατήρηση των συνθηκών περιορισμένης ρευστότητας, η καθαρή αύξηση των χορηγήσεων έφτασε τα €400 εκ.
Η τρέχουσα χρηματοδότηση από τον έκτακτο μηχανισμό ELA ανέρχεται σε €5,3δισ. και είναι χαμηλότερη κατά €7,2δισ. από τα υψηλά του 2017. Οι καταθέσεις πελατών αυξήθηκαν κατά €1,2δισ. στην Ελλάδα και €1,8δισ. σε επίπεδο Ομίλου το 2017. Οι χορηγήσεις (προ προβλέψεων, διαγραφών, συναλλαγματικών διαφορών και πωλήσεων) αυξήθηκαν κατά €0,4δισ. την ίδια περίοδο. Ο δείκτης χορηγήσεων προς καταθέσεις βελτιώθηκε σε 109,6%, από 117,6%
Alpha Bank : Νέα μείωση 5 δισ ευρώ τον Μάρτιο
Η χρηματοδότηση από τις Κεντρικές Τράπεζες μειώθηκε κατά 1,4 δισ. Ευρώ το Δ΄ τρίμηνο 2017 και ανήλθε σε 10,2 δισ. ευρώ, κυρίως ως αποτέλεσμα των εισροών καταθέσεων και της περαιτέρω μειώσεως του επενδυτικού χαρτοφυλακίου κατά 0,9 δισ. ευρώ.
Στο τέλος Δεκεμβρίου 2017, η χρηματοδότηση από τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας της Τραπέζης της Ελλάδος (ELA) διαμορφώθηκε σε 7 δισ. ευρώ, μειωμένη κατά 1,4 δισ. ευρώ, ενώ η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παρέμεινε σταθερή, σε 3,2 δις.
Τον Μάρτιο 2018, η χρηματοδότηση της Τραπέζης μέσω του ELA, μειώθηκε περαιτέρω σε 5 δισ ευρώ.
Τράπεζα Πειραιώς: Τέλος στον ELA μέχρι το τέλος του γ’ τριμήνου
Η Τράπεζα είναι ήδη σε τροχιά απεξάρτησης και η χρηματοδότησή της από τον ELA μειώθηκε σήμερα στα 2 δις ευρώ.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς, κατά τη διάρκεια της χθεσινής τηλεδιάσκεψης με τους ξένους θεσμικούς, στόχος είναι να απεξαρτηθεί πλήρως από τον Μηχανισμό ELA μέχρι το τέλος του γ΄ τριμήνου του τρέχοντος έτους.
Επίσης, η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα μειώθηκε κατά το ήμισυ στη διάρκεια του 2017, υποχωρώντας στα 9,7 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2017 από 20,9 δισ. ευρώ στο τέλος του 2016.
Ειδικότερα, η χρηματοδότηση από τον μηχανισμό ELA μειώθηκε στα 5,7 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2017 από 11,9 δισ. ευρώ στα τέλη του 2016, ενώ από την ΕΚΤ στα 4 δισ. ευρώ από 9 δις ευρώ αντίστοιχα.
Ειδικότερα, στα τέλη Μαρτίου του 2018, η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα υποχώρησε περαιτέρω περί τα τέλη, με την χρηματοδότηση από τον ELA κάτω από τα 2 δισ. ευρώ.
H χρηματοδότηση από διατραπεζικά repos διαμορφώθηκε στα 1,5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2017 έναντι 6 δισ ευρώ . στα τέλη του 2016, αντικατοπτρίζοντας τα χαμηλότερα υπόλοιπα ομολόγων EFSF/ESM λόγω της συνεχιζόμενης ανταλλαγής στο πλαίσιο των βραχυπρόθεσμων μέτρων για την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους: από 13,2 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2016 τα ομόλογα EFSF/ESM μηδενίσθηκαν στο τέλος Ιανουαρίου 2018.