ΔΕΙΤΕ ΠΡΩΤΟΙ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ TRIBUNE ΣΤΟ GOOGLE NEWS 
Το σιιτικό ισλαμιστικό καθεστώς του Ιράν «πρέπει να πέσει». Αυτή είναι η ειλημμένη απόφαση του Λευκού Οίκου.
Στο πλευρό της αμερικανικής κυβέρνησης συντάχθηκαν από την πρώτη στιγμή Ισραήλ και Σαουδική Αραβία ενώ άλλες δυνάμεις, παγκόσμιες ή περιφερειακές, αντιτίθενται έντονα, είτε γιατί πλήττονται τα οικονομικά ή γεωπολιτικά τους συμφέροντα, είτε γιατί όντως ανησυχούν για ένα μεγαλύτερο πόλεμο στη Μέση Ανατολή με απρόβλεπτες προεκτάσεις και συνέπειες.
Παράλληλα το Ισραήλ κλιμάκωσε τα αεροπορικά του πλήγματα σε ιρανικούς στρατιωτικούς στόχους στη Συρία.
Στόχος της Ουάσιγκτον δεν είναι να επιτεθεί στρατιωτικά στο Ιράν, υποστηρίζουν διεθνείς πηγές, αλλά να ασκηθεί μια αφόρητη πίεση στο καθεστώς των «μουλάδων» για να καταρρεύσει από μέσα.
Το Ιράν μέσα «βράζει»
Το Ιράν είναι μια χώρα που βράζει. Κάποτε δυτικότροπη και σύμμαχος των ΗΠΑ, μετά την ανατροπή του σάχη το 1979 μετατράπηκε σε ισλαμική δημοκρατία.
Σήμερα το σιιτικό θεοκρατικό καθεστώς έχει φτάσει σε αδιέξοδο. Η νέα γενιά διεκδικεί μια δυτική ζωή ενώ μαστίζεται από την ανεργία.
Οι πρόσφατες ταραχώδεις διαδηλώσεις ενάντια στη φτώχεια και οι δημόσιες διαμαρτυρίες γυναικών που πέταγαν τις μαντίλες, είναι κινήματα που η Δύση αντιλαμβάνεται ως μια δυτικόφιλη «αντιπολίτευση», την οποία θέλει να βοηθήσει να «ανέβει στα πράγματα».
Στο πολυεθνικό Ιράν, όπου κυριαρχούν οι Πέρσες (61%), άλλα έθνη όπως οι Αζέροι (16%), οι Κούρδοι (10%) και οκτώ ακόμα μικρότερες εθνικές μειονότητες, καταγγέλλουν ότι καταπιέζονται από τον «πανιρανισμό».
Το μόνο που κρατά το Ιράν ενωμένο -εκτός από το σκληρό καθεστώς- είναι η σιιτική μουσουλμανική θρησκεία, που ασπάζεται το 95% του πληθυσμού του.
Το Ιράν επίσης χρησιμοποιεί τον σιιτισμό ως μέσο ιμπεριαλιστικής επέκτασης σε Ιράκ, Συρία, Λίβανο, Υεμένη και Περσικό Κόλπο, «πατώντας» πάνω στους αραβικούς σιιτικούς πληθυσμούς.
Νέα περσική αυτοκρατορία
Ο Αλί Γιουνεσί, σύμβουλος του Χασάν Ροχανί, δήλωνε πριν τρία χρόνια ότι το Ιράν «σήμερα έγινε ξανά μια αυτοκρατορία όπως ήταν κατά τη διάρκεια της ιστορίας του και η πρωτεύουσά του τώρα είναι η Βαγδάτη, η οποία είναι το κέντρο του πολιτισμού, της κουλτούρας και της ταυτότητάς μας, όπως ήταν και στο παρελθόν».
Επίσης, ο Ιρανός βουλευτής Αλί Ρεζά Ζακανί είχε υποστηρίξει ότι το Ιράν κυριαρχεί σε Βαγδάτη (Ιράκ), Δαμασκό (Συρία), Βηρυτό (Λίβανο) και Σανάα (Υεμένη).
Η απροκάλυπτη στόχευση του Ιράν για μια νέα περσική αυτοκρατορία, που θα εκτείνεται μέχρι τη Μεσόγειο, συνιστά κοινή απειλή για τους Άραβες σουνίτες και το κράτος του Ισραήλ.
Η ιρανική κυριαρχία στο Ιράκ είναι δεδομένη, μέσω της σιιτικής κυβέρνησης και το ίδιο ισχύει και για τη Συρία όσο παραμένει πρόεδρος ο αλαουίτης Μπασάρ Αλ Άσαντ.
Η πρόσφατη εκλογική νίκη της σιιτικής παραστρατιωτικής οργάνωσης και κόμμα Χεζμπολάχ στον Λίβανο προκαλεί ανησυχία ότι το Ιράν απέκτησε ακόμα ένα «προτεκτοράτο».
Πώς «ανέβηκε» το Ιράν
Η ραγδαία επέκταση της Τεχεράνης τα τελευταία τρία χρόνια συνέβη μετά τη συμφωνία για τα πυρηνικά του 2015, όπου έπαψαν να ισχύουν πολλές δυσβάσταχτες οικονομικές κυρώσεις στη χώρα και παράλληλα εξαιτίας της στρατιωτικής συμμετοχής της στον πόλεμο κατά των τζιχαντιστών σε Ιράκ και Συρία.
Απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις ήταν αναμενόμενο να συμπαραταχθούν Ουάσιγκτον, Ιεροσόλυμα και Ριάντ με στόχο να αναχαιτίσουν την ιρανική επέκταση.
Θεωρώντας ότι η συμφωνία για τα πυρηνικά ευνοεί το Ιράν, αποφάσισαν να την ακυρώσουν με την αποχώρηση των ΗΠΑ και επαναφορά των προ του 2015 αμερικανικών κυρώσεων όχι μόνο κατά του Ιράν αλλά και των ξένων εταιρειών που συνεργάζονται μαζί του.
Ο στόχος είναι να καταρρεύσει η ιρανική οικονομία, να προκληθεί κοινωνική εξέγερση -με την υποστήριξη της Δύσης- και να ανατραπεί η θεοκρατική ισλαμιστική κυβέρνηση.
Οι Ευρωπαίοι αντιδρούν
Η ανακοίνωση της αποχώρησης των ΗΠΑ από την «P5+1» -όπως ονομάζεται η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν ανάμεσα στα πέντε μόνιμα μέλη του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ (Μεγάλη Βρετανία, ΗΠΑ, Γαλλία, Ρωσία, Κίνα) και της Γερμανίας- η οποία συνοδεύεται με την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων εις βάρος όχι μόνο της ισλαμικής δημοκρατίας αλλά και όσων συνεργάζονται μαζί της, έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση σε Γαλλία και Γερμανία, που τα συμφέροντα τους δεν συνάδουν με εκείνα των ΗΠΑ, του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας, ή δεν αντιλαμβάνονται τι πραγματικά επιδιώκει η αμερικανική κυβέρνηση.
Οι Αμερικανοί επιβάλλουν στις ξένες εταιρείες σε μια περίοδο τριών ως έξι μηνών να αποσυρθούν από το Ιράν και να διακόψουν κάθε σχέση μαζί του.
Σε μια σαφέστατη επιβολή ισχύος, ο Αμερικανός πρέσβης στο Βερολίνο, Ρίτσαρντ Γκρένελ, διέταξε τις γερμανικές εταιρείες να σταματήσουν αμέσως να δραστηριοποιούνται στο Ιράν:
«Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι κυρώσεις θα στοχεύουν κρίσιμης σημασίας τομείς της ιρανικής οικονομίας και οι γερμανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο Ιράν θα πρέπει να σταματήσουν άμεσα τις δραστηριότητές τους», είπε, στέλνοντας τελεσίγραφο όχι μόνο στην καγκελάριο Μέρκελ αλλά και στους υπόλοιπους δυτικούς ηγέτες για το «ποιος είναι το αφεντικό».
Η αντίδραση της Γερμανίδας καγκελαρίου απέναντι στην αμερικανική ηγεμονία ήταν μάλλον αμήχανη:
«Οι καιροί κατά τους οποίους μπορούσαμε να υπολογίζουμε στις ΗΠΑ για την προστασία μας έχουν παρέλθει», διαπίστωσε η Άνγκελα Μέρκελ, κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής του βραβείου του Καρλομάγνου στον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν στο Άαχεν, προσθέτοντας ότι «η Ευρώπη πρέπει να πάρει την τύχη της στα χέρια της».
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Αμερικανοί δεν επέλεξαν να την «πέσουν» με αντίστοιχη ρητορική στο Παρίσι, το οποίο επίσης έχει ανοίξει δουλειές πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ με την Τεχεράνη.
Ωστόσο, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών δεν έκρυψε την ανησυχία της κυβέρνησής του χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτες» τις κυρώσεις εναντίον των ξένων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο Ιράν.
«Λέμε στους Αμερικανούς ότι οι κυρώσεις που θέλουν να επιβάλλουν αφορούν εκείνους. Αλλά θεωρούμε πως το γεγονός ότι επιβάλλουν κυρώσεις σε εταιρείες εκτός της δικής τους δικαιοδοσίας είναι απαράδεκτο», τόνισε σε συνέντευξή του στη Le Parisien.
Οι Ευρωπαίοι φαίνεται να μην αντιλαμβάνονται το μεγάλο και σκληρό γεωπολιτικό παιχνίδι κυριαρχίας που ξεκίνησε, κατανοούν μέχρι εκεί που πλήττονται τα συμφέροντα των εταιρειών τους.
Το Ισραήλ σε «δαγκάνα»
Το Ισραήλ βρίσκεται μετά από πολλές δεκαετίες σε πραγματικά δεινή θέση.
Η Λωρίδα της Γάζας, στα νοτιοδυτικά σύνορά του, ελέγχεται από την ισλαμιστική Χαμάς, το παλαιστινιακό παρακλάδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, δηλαδή από τον ίδιο τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η Γάζα είναι στις μέρες μας ένα τουρκικό προτεκτοράτο, όπου κυματίζουν περισσότερες τουρκικές από παλαιστινιακές σημαίες.
Στα βορειοανατολικά σύνορά του, στα Υψίπεδα του Γκολάν, το Ιράν συγκεντρώνει στο έδαφος της Συρίας μισθοφορικά παραστρατιωτικά στρατεύματα.
Πρόκειται για τη Δύναμη Κουντς, μια λεγεώνα από ξένους -σιίτες στο θρήσκευμα- που τελεί υπό τις διαταγές αξιωματικών των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης.
Μέσος μηνιαίος μισθός στους εθελοντές τα 500 δολάρια.
Οι άνδρες αυτοί εκτός από χρηματική αμοιβή λαμβάνουν και την ιρανική υπηκοότητα μετά από δύο μήνες θητεία στην πρώτη γραμμή.
Πληροφορίες ανέφεραν ότι στη Συρία μισθοδοτούνταν από το Ιράν περίπου 250.000 παραστρατιωτικοί και πράκτορες.
Ο αριθμός είναι προφανώς υπερβολικός, οι μισθοφόροι του Ιράν δεν πρέπει να ξεπερνάνε τους 50.000 άνδρες.
Στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, δηλαδή στον νότιο Λίβανο, η σιιτική φιλοϊρανική Χεζμπολάχ έχει μετεξελιχθεί σε κανονικό στρατό με την υποστήριξη του Ιράν και έχει στην κατοχή της περισσότερους από 100.000 πυραύλους και ρουκέτες για να βομβαρδίσει το Ισραήλ, πολλοί από τους οποίους τελευταίας ιρανικής τεχνολογίας.
Το βαλλιστικό πρόγραμμα του Ιράν είναι εξαιρετικά σοβαρό και αξιόπιστο.
Το Ισραήλ κλείνεται σε μια δαγκάνα για να δεχθεί συντονισμένη επίθεση από τρία σημεία.
Από τον βορρά θα επιτεθούν στρατιωτικά οι φιλοϊρανοί παραστρατιωτικοί μισθοφόροι της Χεζμπολάχ και των Κουντς, ενώ την ίδια ώρα από τον νότο δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι της Γάζας, υποκινούμενοι από τη Χαμάς και την Τουρκία, θα παραβιάσουν τα ισραηλινά σύνορα ως άμαχοι διαδηλωτές εκτελώντας σχέδιο υβριδικού πολέμου.
Δηλαδή, μια «ειρηνική εισβολή» Γαζαίων από τον νότο ενώ στον βορρά θα εξελίσσεται στρατιωτική εισβολή.
Θεωρούν ότι με αυτό τον τρόπο θα αποδιοργανώσουν πλήρως τους Ισραηλινούς και θα προκαλέσουν χάος που θα εξουδετερώσει την υπεροχή τους σε όπλα και τεχνολογία σε σημείο κατάρρευσης.
Οι παλαιστινιακές διαδηλώσεις των προηγούμενων εβδομάδων στα σύνορα της Γάζας δεν είναι τίποτα άλλο από προετοιμασία και εκπαίδευση στελεχών της Χαμάς για το πώς θα οδηγήσουν αγεληδόν χιλιάδες άοπλους συμπατριώτες τους μέσα στο Ισραήλ όταν θα έρθει η ώρα.
Παράλληλα από τον βορρά, από το έδαφος της Συρίας, οι Κουντς επίσης εκπαιδεύονται εξαπολύοντας επιθέσεις.
Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις απαντούν με αεροπορικές επιδρομές που καταστρέφουν ιρανικούς στόχους στη Συρία, όπως στρατόπεδα, οπλοστάσια, θέσεις πυροβολικού, προειδοποιώντας παράλληλα με γενικευμένο πόλεμο τόσο την Τεχεράνη όσο και τη Δαμασκό.
Τουρκία και Ρωσία είναι σαφές ότι βρίσκονται στο πλευρό του Ιράν. Με τη διαφορά ότι η Μόσχα πιο ψύχραιμα να προσπαθεί να διαμεσολαβήσει για να αποφευχθεί ένας αποκαλυπτικός πόλεμος στην περιοχή.
Η Άγκυρα από την πλευρά της δείχνει αποφασισμένη να συνταχθεί με το Ιράν, υλοποιώντας τους δικούς της σχεδιασμούς για αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που μοιραία περνούν μέσα από τη σύγκρουση με το Ισραήλ και διαμοιρασμό των λαφύρων με την Τεχεράνη.
Οι Αμερικανοί σαφέστατα εγγυήθηκαν για μια ακόμη φορά την ασφάλεια και την εδαφική ακεραιότητα του Ισραήλ, ενώ είναι σχεδόν βέβαιο ότι σε μια γενικευμένη ανάφλεξη οι Κούρδοι θα βρεθούν στο πλευρό Ισραηλινών και Αμερικανών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να αδυνατεί να κατανοήσει το μεγάλο παιχνίδι που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Περισσότερο η Γερμανία και λιγότερο η Γαλλία συμπεριφέρονται ως να πρόκειται για κάποιο «καπρίτσιο» του Τραμπ που πλήττει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
Ιρανικό «ελντοράντο»;
Μετά τη συμφωνία της Βιέννης το 2015, που προέβλεπε τη διευκόλυνση των εμπορικών ανταλλαγών με το Ιράν, αίροντας τις βαριές διεθνείς κυρώσεις που έπλητταν την οικονομία του, σε αντάλλαγμα για τις δεσμεύσεις της Τεχεράνης να περιορίσει τις δραστηριότητες στο πλαίσιο του πυρηνικού της προγράμματος και να μην επιδιώξει ποτέ την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου, ευρωπαϊκοί και αμερικανικοί επιχειρηματικοί κολοσσοί χίμηξαν δίχως καθυστέρηση στο ιρανικό «ελντοράντο».
Αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Daimler και η PSA Peugeot Citroën εισήλθαν από τις πρώτες στη νέα αγορά των 80 εκατομμυρίων καταναλωτών.
Η γερμανική Siemens συμφώνησε να πουλήσει μηχανές τρένων. Άλλες γερμανικές εταιρείες αναπτύχθηκαν στην πώληση εργοστασιακών μηχανημάτων, υποδομών ηλεκτρικού δικτύου και εξοπλισμού κατασκευών.
Η γαλλική TOTAL ανέλαβε να πραγματοποιήσει έρευνες για νέα υποθαλάσσια κοιτάσματα φυσικού αερίου και έχει συνάψει συμφωνία ύψους 5 δισ. δολαρίων.
Η BP επίσης έχει από κοινού την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου του Ρουμ με την κρατική εταιρεία πετρελαίου του Ιράν.
Boeing και Airbus έσπευσαν να πουλήσουν αεροσκάφη.
Η γαλλική Airbus πήρε παραγγελία για 100 ολοκαίνουργια αεροπλάνα, συμπεριλαμβανομένων δώδεκα super jumbo A380, ώστε να ανανεωθεί ο στόλος του εθνικού αερομεταφορέα «Iran Air». Μέχρι στιγμής έχει παραδώσει μόνο τρία.
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ από την πλευρά του δήλωσε ότι θα ανακαλέσει μια συμφωνία ύψους 3 δισ. δολαρίων μεταξύ της Boeing και της ιρανικής αεροπορικής εταιρείας «Aseman» που προέβλεπε την πώληση 30 αεροσκάφη Boeing 737 Max και μια ακόμα σύμβαση ύψους 16,6 δισ. δολαρίων με την «Iran Air» για 80 ακόμα αεροσκάφη.
Ωστόσο, η ιρανική πραγματικότητα σε μεγάλο βαθμό αποδείχτηκε απογοητευτική για πολλούς ξένους επενδυτές εξαιτίας της δυσλειτουργικής οικονομίας, της τεράστιας γραφειοκρατίας και της απροθυμίας των ξένων τραπεζών -δικαιολογημένα όπως αποδείχθηκε- να χρηματοδοτήσουν ξένες επιχειρήσεις.
Αν και οι εξαγωγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς το Ιράν αυξήθηκαν 30% πέρσι, φτάνοντας τα 10,8 δισ. ευρώ, η χώρα κατατάσσεται στην 33η θέση μεταξύ των εμπορικών εταίρων της ΕΕ μαζί με το Καζακστάν και η Σερβία.
Η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ιράν στην Ευρώπη, αν και η διμερής ανταλλαγή αγαθών ήταν αμελητέα, με όγκο μόλις 3,5 δισ. ευρώ πέρυσι.
Πετρέλαιο
Το Ιράν είναι η τρίτη μεγαλύτερη παραγωγός πετρελαίου χώρα στον ΟΠΕΚ. Οι εξαγωγές αργού του Ιράν αυξήθηκαν σε 2,4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα τους τελευταίους μήνες καλύπτοντας το 3% της παγκόσμιας ζήτησης.
Πριν τη συμφωνία του 2015 και την άρση των κυρώσεων κυμαίνονταν στο 1 εκ. βαρέλια την ημέρα.
Ο αντίκτυπος των ανανεωμένων κυρώσεων από τις ΗΠΑ θα επιφέρει μια εκτιμώμενη απώλεια 300.000 έως 500.000 βαρελιών ημερησίως.
Στους 10 μεγαλύτερους εισαγωγείς ιρανικού πετρελαίου συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα, στη 10η θέση.
Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, το Ιράν εξάγει 648.080 βαρέλια στην Κίνα, 510.982 στην Ινδία, 313.646 στην Κορέα, 165.207 στην Τουρκία, 154.813 στην Ιταλία, 137.541 στην Ιαπωνία, 127.215 στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, 113.941 στην Ισπανία, 109.396 στη Γαλλία και 77.138 στην Ελλάδα.
Επικαιροποιημένα στοιχεία για την Ελλάδα μαρτυρούν αύξηση των εισαγωγών πετρελαίου στη χώρα μας από το Ιράν, από 74.000 βαρέλια το Φεβρουάριο σε 93.000 βαρέλια το Μάρτιο και 96.000 βαρέλια τον Απρίλιο.
Η απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τη συμφωνία για τα πυρηνικά της χώρας είχε ως αποτέλεσμα η τιμή του πετρελαίου να σημειώσει ανοδική πορεία καταγράφοντας ρεκόρ τετραετίας.
Η αύξηση της τιμής του πετρελαίου προκαλεί σημαντικές πιέσεις σε χώρες που εισάγουν πετρέλαιο από το Ιράν και έχουν ήδη διαμορφώσει τους προϋπολογισμούς τους με βάση μια πολύ χαμηλότερη τιμή στο πετρέλαιο και ευνοεί άλλες πετρελαιοπαραγωγούς, μεταξύ των οποίων και τη σύμμαχο του Ιράν Ρωσία.
Ωστόσο, διεθνείς αναλυτές εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι θα υπάρξει συμφωνία με άλλη μεγάλη παραγωγό χώρα, όπως τη Σαουδική Αραβία ώστε να αυξηθεί η εξαγωγή πετρελαίου με σκοπό να συγκρατηθούν οι τιμές.
Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, μια περαιτέρω αύξηση των τιμών του πετρελαίου στα 85 δολάρια το βαρέλι την περίοδο 2018-2020 θα μπορούσε να ανακόψει τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ κατά 1%, σύμφωνα με έρευνα της Oxford Economics και της Haver Analytics.
Πλήττονται επίσης και οι Έλληνες εφοπλιστές, οι οποίοι αυτή τη στιγμή κατέχουν τα πρωτεία στη διακίνηση του ιρανικού πετρελαίου διεθνώς.
Σύμφωνα με έρευνα της Vessels Value, που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα στη γερμανική εφημερίδα Die Welt, μεταξύ των δέκα πρώτων εταιρειών που μεταφέρουν πετρέλαιο από το Ιράν βρίσκονται σχεδόν μόνο ελληνικές.
