ΔΕΙΤΕ ΠΡΩΤΟΙ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ TRIBUNE ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Του Σεθ Φράντζμαν στην εφημερίδα Jerusalem Post
Με την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα να βρίσκεται σε ισχύ, αναδύονται πολλές νέες ευκαιρίες στην ευρύτερη περιοχή.
Όσο το Ισραήλ ήταν επικεντρωμένο στη σύγκρουση, ήταν δύσκολο να επιτύχει πολλά εκτός αυτής.
Αυτό «πάγωσε» πρωτοβουλίες όπως οι Συμφωνίες του Αβραάμ, ενώ δυσκόλεψε και την προώθηση πρωτοβουλιών συνεργασίας από την Ουάσιγκτον.
Τα πράγματα, ωστόσο, αλλάζουν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενέταξαν το Καζακστάν στις Συμφωνίες του Αβραάμ, ενώ ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, συναντήθηκε με ηγέτες χωρών της Κεντρικής Ασίας.
Παράλληλα, οι ΗΠΑ εργάζονται για την επίτευξη συμφωνιών και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Υπουργική Συνάντηση «3+1» και η Ενεργειακή Ασφάλεια
Στις 6 Νοεμβρίου, η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Κύπρο εξέδωσε κοινή δήλωση των κυβερνήσεων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Ελλάδας και του Ισραήλ, με αφορμή την επονομαζόμενη Υπουργική Σύνοδο Ενέργειας «3+1».
«Οι υπουργοί Ενέργειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Ελλάδας, του Κράτους του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και οι συμπρόεδροι του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας των ΗΠΑ, συναντήθηκαν σήμερα για να επιβεβαιώσουν την κοινή τους δέσμευση για την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, μεταξύ άλλων μέσω του Ενεργειακού Κέντρου Ανατολικής Μεσογείου, ως κλειδί για την περιφερειακή στρατηγική σταθερότητα και ανθεκτικότητα», αναφέρει η δήλωση.
Οι Υπουργοί «επιβεβαίωσαν την υποστήριξή τους για ευρύτερα περιφερειακά έργα διασύνδεσης, είτε βρίσκονται σε εξέλιξη είτε μελλοντικά, στο πλαίσιο του Διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), την ανάπτυξη της ενέργειας και τη συνεργασία για την προστασία των ενεργειακών υποδομών».
Η δήλωση συνέχισε σημειώνοντας ότι οι Υπουργοί «δεσμεύτηκαν να χρησιμοποιήσουν τον σχηματισμό “3+1” για την υποστήριξη του στόχου της διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού της περιοχής, μειώνοντας την εξάρτηση από κακόβουλους παράγοντες και βελτιώνοντας τη διασυνδεσιμότητα μεταξύ ομοϊδεατών περιφερειακών εταίρων.
»Καταδίκασαν τις ρωσικές προσπάθειες να παρακάμψουν τις κυρώσεις στο πετρέλαιο και να χρηματοδοτήσουν τον συνεχιζόμενο πόλεμό της στην Ουκρανία».
Τέλος, «οι υπουργοί επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για συνεργασία στις ενεργειακές υποδομές Ευρώπης-Ισραήλ».
Γεωπολιτικές μετατοπίσεις και μελλοντικές συναντήσεις
Αυτή η εξέλιξη είναι σημαντική, καθώς βοηθά στην αναβίωση της συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο (ή «East Med»).
Στο παρελθόν είχαν γίνει συζητήσεις για ενεργειακές συμφωνίες και αγωγούς, αλλά καμία δεν ευοδώθηκε, εν μέρει επειδή καμία χώρα δεν ήταν πρόθυμη να διαθέσει τις απαραίτητες επενδύσεις.
Αντ’ αυτού, χώρες όπως η Ρωσία ή η Τουρκία προχωρούσαν σε συμφωνίες ενεργειακών υποδομών.
Ωστόσο, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο πόλεμος της Γάζας έχουν αλλάξει ορισμένους υπολογισμούς.
Αλλαγές έχουν παρατηρηθεί και στην Τουρκία, όπου μια νέα συμφωνία στο Ιράκ επέτρεψε την εξαγωγή πετρελαίου από την περιοχή του Κουρδιστάν της χώρας προς την Τουρκία, έπειτα από διακοπή.
Σύμφωνα με την πρόσφατη δήλωση της Κύπρου, «οι υπουργοί στοχεύουν να συναντηθούν στην Ουάσινγκτον, DC, το δεύτερο τρίμηνο του 2026, για να αναπτύξουν περαιτέρω την ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των χωρών τους στο πλαίσιο του Διαλόγου Ενέργειας 3+1 της Ανατολικής Μεσογείου».
Το Ynet ανέφερε ότι «σε μια σύνοδο κορυφής που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη στην Αθήνα με τον Υπουργό Ενέργειας του Ισραήλ, Έλι Κοέν, και τους ομολόγους του από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ελλάδα και την Κύπρο, οι ηγέτες δεσμεύτηκαν σε μια φιλόδοξη πρωτοβουλία των ΗΠΑ να αντικατασταθεί η Ρωσία και να γίνει η περιοχή ο κεντρικός ενεργειακός προμηθευτής της Ευρώπης».
Το Press TV του Ιράν σημείωσε ότι «οι υπουργοί Ενέργειας από το Ισραήλ, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ελλάδα και την Κύπρο ορκίστηκαν να ενισχύσουν τη συνεργασία στην περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια και υποδομή ως μέρος μιας νέας συμμαχίας που στοχεύει στη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από τους ρωσικούς πόρους».
Γίνεται επίσης λόγος για το πώς αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει τον οικονομικό διάδρομο IMEC.
Το Press TV υπενθύμισε επίσης ότι «η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ υπέγραψαν συμφωνία το 2020 για την κατασκευή του αγωγού EastMed, ενός υποθαλάσσιου αγωγού μήκους 1.900 χιλιομέτρων, σχεδιασμένου να παραδίδει ισραηλινό φυσικό αέριο στην Ευρώπη έως το 2025, συμβάλλοντας στη διαφοροποίηση των ενεργειακών πόρων της Ευρώπης.
»Το έργο αναμενόταν αρχικά να μεταφέρει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως στην Ευρώπη».
Στρατηγική σημασία και στρατιωτική συνεργασία
Στην Κύπρο, η Cyprus Mail σημείωσε ότι ο διευθυντής γραφείου Τύπου της Κύπρου, Βίκτωρ Παπαδόπουλος, «είπε ότι είναι πολύ σημαντικό σε γεωστρατηγικούς όρους το γεγονός ότι οι ΗΠΑ ήταν παρούσες και είχαν τονίσει τη στρατηγική σημασία της Ανατολικής Μεσογείου για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης».
Οι συζητήσεις για τις ενεργειακές συμφωνίες συνέπεσαν με την πραγματοποίηση κοινής εκπαίδευσης μεταξύ της αεροπορίας του Ισραήλ και της Ελλάδας.
Το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua πρόσθεσε ότι «στην άσκηση της Δευτέρας, ισραηλινά και ελληνικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν επιχειρήσεις εναέριου ανεφοδιασμού που επέτρεψαν στα μαχητικά αεροσκάφη να επεκτείνουν τις αποστολές τους, ανέφερε ο στρατός σε δήλωσή του.
»Στις ασκήσεις συμμετείχαν “δεκάδες” ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη και η 120ή Μοίρα του Ισραήλ, η κύρια μονάδα εναέριου ανεφοδιασμού και στρατηγικών μεταφορών της Πολεμικής Αεροπορίας».
Αυτό επαναφέρει σε τροχιά τη συνεργασία του Ισραήλ με την Ελλάδα και την Κύπρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2019 είχε δημιουργηθεί και το φόρουμ με την ονομασία East Mediterranean Gas Forum (EMGF ή EGF), το οποίο συγκέντρωσε την Κύπρο, την Αίγυπτο, τη Γαλλία, την Ελλάδα, το Ισραήλ, την Ιταλία, την Ιορδανία και την Παλαιστινιακή Αρχή.
Εκείνες τις ημέρες, πριν από τις Συμφωνίες του Αβραάμ, υπήρχαν πολλές κινήσεις προς την περιφερειακή ολοκλήρωση, όπως το σχήμα I2U2 (Ισραήλ, ΗΑΕ, ΗΠΑ, Ινδία) και το Negev Forum με την Πρωτοβουλία Ν7, που στόχευε στη συνένωση των εταίρων των ΗΠΑ στην περιοχή.
Με την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, περισσότερα πράγματα είναι πλέον εφικτά στην Ανατολική Μεσόγειο.






