ΔΕΙΤΕ ΠΡΩΤΟΙ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ TRIBUNE ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία για την ανακατανομή των υδάτινων μεριδίων των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη έχει στερήσει από το Ιράκ αυτό που οι αξιωματούχοι στη Βαγδάτη θεωρούσαν ως το πλέον ζωτικό και σχεδόν μοναδικό τους μέσο για να αποτρέψουν μια επιδεινούμενη υδάτινη κρίση, η οποία έχει ήδη λάβει καταστροφικές διαστάσεις.
Ενώ η Τουρκία εξακολουθεί να διαθέτει μια σχετικά σταθερή και αποδεκτή υδάτινη κατάσταση σε σύγκριση με άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής, ιδίως το Ιράκ, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η έλλειψη θα επηρεάσει ολοένα και περισσότερο την υδροδότηση τόσο των πόλεων όσο και των αγροτικών περιοχών, ενώ παράλληλα θα παραλύσει τη γεωργική δραστηριότητα, η οποία ήδη υποφέρει από τις επιπτώσεις της κρίσης.
Η αποτυχία των τελευταίων συνομιλιών
Τις τελευταίες ημέρες, οι ιρακινές Αρχές ξεκίνησαν έναν νέο γύρο συνομιλιών για το νερό με την Άγκυρα, στέλνοντας μια υπουργική αντιπροσωπεία για διαπραγματεύσεις.
Ωστόσο, πηγές που είναι ενήμερες για το ζήτημα ανέφεραν ότι ο γύρος απέτυχε, επικαλούμενες την αδιαλλαξία της Τουρκίας και την απροθυμία της να παραχωρήσει στο Ιράκ οποιαδήποτε απτή παραχώρηση που θα μπορούσε να διευκολύνει την επιδεινούμενη υδάτινη του κατάσταση.
Το Παρατηρητήριο Πράσινο Ιράκ (The Green Iraq Observatory), ένας φορέας που ειδικεύεται σε περιβαλλοντικά και υδάτινα ζητήματα, επιβεβαίωσε ότι οι συζητήσεις που διεξήγαγε η ιρακινή αντιπροσωπεία στην Τουρκία ολοκληρώθηκαν χωρίς αποτελέσματα.
Η ανακοίνωση αυτή ήρθε μία ημέρα αφότου ο Πρωθυπουργός Μοχάμεντ Σιάα αλ-Σουντάνι (Mohammed Shiaa al-Sudani) δήλωσε ότι επίκειται συμφωνία με την Τουρκία, η οποία περιλαμβάνει την κατασκευή φραγμάτων και βελτιώσεις στη διαχείριση των υδάτινων πόρων.
Διαφωνία για τις προτάσεις: Τεχνική βοήθεια vs άμεση ροή
Ωστόσο, οι παρατηρητές επισημαίνουν ότι η κατασκευή φραγμάτων και η αξιοποίηση της τουρκικής τεχνογνωσίας και τεχνολογίας στη διαχείριση του νερού και την αποτελεσματικότητα κατανάλωσης εντάσσονται στις μακροπρόθεσμες τεχνικές προτάσεις της Άγκυρας.
Πρόκειται για μέτρα που της επιτρέπουν να αποφύγει την παραχώρηση αυτού που το Ιράκ χρειάζεται επειγόντως: μια άμεση αύξηση της ροής του νερού των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη.
Σε δήλωση που εξέδωσε την Κυριακή, το Παρατηρητήριο χαρακτήρισε τις συζητήσεις για την ενεργοποίηση της συμφωνίας-πλαισίου συνεργασίας στον τομέα των υδάτων μεταξύ Ιράκ και Τουρκίας, μετά τις συναντήσεις της περασμένης Παρασκευής, ως «μη ρεαλιστικές και μάταιες».
Πρόσθεσε ότι οι προσπάθειες του Ιράκ να εξασφαλίσει μια σταθερή ποσόστωση υδατικών αποδεσμεύσεων «απέτυχαν οικτρά, καθώς η Τουρκία κάνει πάντα υποσχέσεις που δεν τηρεί ποτέ».
Η δήλωση προσέθεσε ότι «η Τουρκία προσπαθεί να κάνει το Ιράκ να ικετεύει για αποδεσμεύσεις νερού, ιδίως καθώς έχει αποκομίσει πολλά οφέλη από την έλλειψη νερού στο Ιράκ, η οποία έχει δημιουργήσει ένα πιο σύνθετο πρόβλημα.
»Εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες, το Ιράκ εισάγει ουσιαστικά το νερό του από γειτονικές χώρες».
Κατηγορίες και η τουρκική άρνηση
Το Παρατηρητήριο σημείωσε περαιτέρω ότι «τα νερά που κάποτε έρεαν φυσικά στο Ιράκ για να διασφαλίσουν την επισιτιστική του αυτάρκεια τώρα παρακρατούνται από τα γειτονικά κράτη και χρησιμοποιούνται για την παραγωγή καλλιεργειών και την εκτροφή ζώων, τα προϊόντα των οποίων εξάγονται στο Ιράκ για να αντισταθμίσουν τις ελλείψεις στην αγορά του που προκαλούνται από τη μείωση των υδάτινων πόρων».
Χαρακτήρισε την κατάσταση ως «εξαιρετικά σοβαρή», επικρίνοντας τόσο την κυβέρνηση όσο και το κοινό για την ανεπαρκή προσοχή, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις.
Υπογράμμισε επίσης ότι «η Τουρκία αρνείται εδώ και δεκαετίες να υπογράψει οποιαδήποτε συμφωνία για τη διασφάλιση των υδάτινων δικαιωμάτων του Ιράκ ή να συμφωνήσει να μοιραστεί το βάρος της σπανιότητας».
Την περασμένη Παρασκευή, η τουρκική πρωτεύουσα Άγκυρα φιλοξένησε κοινή συνάντηση μεταξύ ιρακινών και τουρκικών αντιπροσωπειών για να συζητήσουν το ζήτημα του νερού και να ενισχύσουν τη διμερή συνεργασία σε αυτόν τον ζωτικό τομέα, σύμφωνα με δήλωση του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράκ.
Σε μεταγενέστερη συνάντηση της κοινής τεχνικής επιτροπής των δύο χωρών συμμετείχαν ο Ιρακινός Υπουργός Υδάτινων Πόρων, Άουν Ντιάμπ (Aoun Diab), και ο Τούρκος Υφυπουργός Γεωργίας και Δασών, Εμπουμπεκίρ Γκιζλιγκιντέρ (Ebubekir Gizligider).
Η τουρκική θέση: Αλλαγή κλίματος και εσωτερικές ανάγκες
Η δήλωση του υπουργείου Εξωτερικών ανέφερε ότι ο Άουν Ντιάμπ περιέγραψε την υδάτινη πραγματικότητα του Ιράκ και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα λόγω της μείωσης των εισροών από τις λεκάνες του Τίγρη και του Ευφράτη.
Τόνισε τη σημασία της αύξησης των υδατικών αποδεσμεύσεων, ιδιαίτερα στη λεκάνη του Τίγρη, και αναφέρθηκε στα βήματα που έγιναν από το υπουργείο για την αντιμετώπιση της κρίσης, ειδικά στις κεντρικές και νότιες επαρχίες.
Η ίδια δήλωση επικαλέστηκε τον Τούρκο υφυπουργό, ο οποίος δήλωσε ότι η χώρα του υποστηρίζει το Ιράκ και παρακολουθεί στενά την κρίσιμη υδάτινη κατάσταση στην περιοχή, η οποία έχει επιδεινωθεί από την κλιματική αλλαγή.
Σημείωσε ότι οι βροχοπτώσεις στη νοτιοανατολική Ανατολία έχουν μειωθεί κατά 60% σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, προσθέτοντας ότι η Τουρκία, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Άγκυρας, αντιμετωπίζει η ίδια παρόμοιες υδάτινες προκλήσεις λόγω των παγκόσμιων κλιματικών αλλαγών.
Τα σχόλια του Τούρκου αξιωματούχου υπογράμμισαν ουσιαστικά την απροθυμία της Άγκυρας να παραχωρήσει οποιαδήποτε «δώρα» ή παραχωρήσεις στο Ιράκ όσον αφορά το νερό, δεδομένου ότι και η ίδια ισχυρίζεται ότι υποφέρει από ελλείψεις.
Η ρίζα του προβλήματος: Αναπτυξιακά προγράμματα
Εμπειρογνώμονες σε περιβαλλοντικά και υδάτινα θέματα συμφωνούν ότι η υδατική σπανιότητα έχει γίνει πράγματι ένα παγκόσμιο ζήτημα που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, την υπερθέρμανση του πλανήτη και τη βιομηχανική ρύπανση, και ότι είναι ιδιαίτερα οξύ στη Μέση Ανατολή, όπου οι περισσότερες χώρες βρίσκονται ήδη κάτω από το διεθνώς αναγνωρισμένο όριο της υδατικής φτώχειας.
Ωστόσο, σημειώνουν επίσης ότι οι συζητήσεις για το αν η ίδια η Τουρκία αντιμετωπίζει υδάτινη κρίση παραμένουν πρόωρες.
Η χώρα εξακολουθεί να απολαμβάνει μια σχετικά σταθερή και αποδεκτή υδάτινη κατάσταση σε σύγκριση με άλλες, ειδικά το Ιράκ.
Το πραγματικό πρόβλημα, υποστηρίζουν, έγκειται στο φιλόδοξο αναπτυξιακό πρόγραμμα της Τουρκίας, το οποίο περιλαμβάνει εκτεταμένα γεωργικά, αστικά και βιομηχανικά έργα με τεράστιες απαιτήσεις σε νερό.
Αυτά έχουν απαιτήσει από την Άγκυρα να παρακρατήσει περισσότερα από τα ύδατα του Τίγρη και του Ευφράτη πίσω από ένα αυξανόμενο δίκτυο φραγμάτων, επιδεινώνοντας τις ελλείψεις κατάντη τόσο στη Συρία όσο και στο Ιράκ.






