Ισλαμικό ΚράτοςΙσραήλ
Αίθουσα Σύνταξης
Τμήμα ειδήσεων tribune.gr

Γεωπολιτική Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας, Γαλλίας, Κύπρου, Λιβάνου – Ανατ. Μεσόγειος και Μέση Ανατολή – Τι είπαν Μητσοτάκης και Χριστοδουλίδης

Γεωπολιτική Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας, Γαλλίας, Κύπρου, Λιβάνου – Ανατ. Μεσόγειος και Μέση Ανατολή – Τι είπαν Μητσοτάκης και Χριστοδουλίδης
ΔΕΙΤΕ ΠΡΩΤΟΙ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ TRIBUNE ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Διαβάστε σχετικά για Αλ Κάιντα, Αλ Νούσρα, Αλαουίτες ή Νουσαϊρίτες ή Ανσαρίτες, Άχμεντ αλ-Σάρα | Αμπού Μοχάμεντ Αλ Γκολάνι, Βίντεο, Γαλλία, Εμανουέλ Μακρόν, Ισλαμιστές, Ισραήλ, Κύπρος, Κυριάκος Μητσοτάκης, Λαθρομετανάστες, Λεβαντίνη - Θάλασσα του Λεβάντε, Λίβανος, Μέση Ανατολή, Μετανάστες, Νίκος Χριστοδουλίδης, Πρόσφυγες, Ρωμιοί της Αντιοχείας, Σύνοδος Κορυφής, Συρία, Τζιχαντιστές, Τζόζεφ Αούν, Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ Σαμ (HTS), Χριστιανοί,

Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία την Παρασκευή 28/03 στο Παρίσι η τετραμερής Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας, Γαλλίας, Κύπρου και Λιβάνου.

Στη συνάντηση συμμετείχαν ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, ο Πρόεδρος του Λιβάνου Ζοζέφ Αούν και, μέσω τηλεδιάσκεψης, ο μεταβατικός Πρόεδρος της Συρίας Αχμέντ Αλ Σαάρα.

Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα σε θέματα ασφάλειας, ενεργειακής συνεργασίας, διασυνδεσιμότητας και διαχείρισης του μεταναστευτικού ζητήματος.

Ελλάδα και Κύπρος σταθεροί πυλώνες

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι η Ελλάδα και η Κύπρος αποτελούν σταθερούς πυλώνες στην περιοχή, υπογραμμίζοντας τη δέσμευση της Ελλάδας να συνδράμει τον Λίβανο τόσο με υλική στήριξη των Ενόπλων Δυνάμεών του όσο και με τεχνική βοήθεια για τη θεμελίωση μεταρρυθμίσεων απαραίτητων για την ανασυγκρότηση της χώρας.

Παράλληλα, αναφέρθηκε στην επίσκεψή του τον Δεκέμβριο του 2024 στον Λίβανο, όπου έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης που ταξίδεψε εκεί μετά την εκεχειρία, επιβεβαιώνοντας την ετοιμότητα της Ελλάδας να συμβάλει στην ανοικοδόμηση και τη σταθεροποίηση της περιοχής.

Ο Μητσοτάκης ζητά πλήρη διερεύνηση της σφαγής στη Μεσογειακή Συρία

Στο πλαίσιο της Συρίας, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας εξέφρασε την έντονη αποδοκιμασία του για τις πρόσφατες βιαιότητες εναντίον χριστιανικών κοινοτήτων στη βορειοδυτική Συρία, ζητώντας την πλήρη διερεύνηση και τιμωρία των υπευθύνων.

Επανέλαβε τη θέση της Ελλάδας υπέρ μιας πολιτικής διαδικασίας στη Συρία που θα είναι συμπεριληπτική, θα σέβεται τις εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορετικότητες και θα εναρμονίζεται με το Διεθνές Δίκαιο, ώστε η χώρα να μετατραπεί σε παράγοντα ειρήνης αντί για πηγή αστάθειας.

Η Ελλάδα θα βοηθήσει τον Λίβανο

Σχετικά με τον Λίβανο, ο κ. Μητσοτάκης διαβεβαίωσε τον Ζοζέφ Αούν ότι η Ελλάδα είναι διατεθειμένη να προσφέρει τόσο στρατιωτική υποστήριξη όσο και τεχνογνωσία, ώστε να ενισχυθεί η εθνική κυριαρχία της χώρας, ιδίως στον ευαίσθητο νότιο τομέα, όπου η διατήρηση της εκεχειρίας κρίνεται κρίσιμη.

Επιπλέον, σημείωσε ότι τα ενεργειακά σχέδια κοινού ενδιαφέροντος μπορούν να λειτουργήσουν ως καταλύτες για την προώθηση της περιφερειακής σταθερότητας και ευημερίας.

Μετά την ολοκλήρωση της τετραμερούς συνάντησης, ο Πρωθυπουργός προέβη στην ακόλουθη δήλωση:

«Η ενεργή εμπλοκή της Γαλλίας στις εξελίξεις της Ανατολικής Μεσογείου, σε συνδυασμό με τη στρατηγική συνεργασία με την Ελλάδα και την Κύπρο, δύο χώρες που λειτουργούν ως εγγυητές σταθερότητας, αποτελεί ένα γεγονός με μακροπρόθεσμη σημασία.

»Συζητήσαμε τρόπους στήριξης του Λιβάνου, ο οποίος, μετά από πολύπλοκες διαδικασίες, απέκτησε νέα κυβέρνηση και Πρόεδρο.

»Ένας σταθερός Λίβανος μπορεί να περιορίσει τις προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη και να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο στη Μέση Ανατολή.

»Επιβεβαιώσαμε την πρόθεσή μας να ενισχύσουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις του, ιδιαίτερα στον νότο, για να διασφαλιστεί η εκεχειρία και να αποφευχθεί η αναζωπύρωση των συγκρούσεων.

»Παράλληλα, είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω για πρώτη φορά με τον νέο Πρόεδρο της Συρίας, στον οποίο εξέφρασα την ανησυχία μου για τις σφαγές χριστιανικών πληθυσμών που συνέβησαν πρόσφατα.

»Ζήτησα ξεκάθαρα να υπάρξει λογοδοσία και να τιμωρηθούν οι υπαίτιοι, ενώ τόνισα ότι η νέα κυβέρνηση της Συρίας, που αναμένεται να ανακοινωθεί σύντομα, οφείλει να είναι συμπεριληπτική και να αγκαλιάζει την εθνοτική και θρησκευτική πολυμορφία της χώρας.

»Μόνο έτσι η Συρία θα μπορέσει να προχωρήσει μπροστά και να γίνει πυλώνας σταθερότητας αντί για εστία κρίσεων.

»Η Ελλάδα, από την πλευρά της, θα υποστηρίξει την άρση κυρώσεων μόνο αν διασφαλιστεί η προστασία όλων των μειονοτήτων και η συμμετοχή τους στη διακυβέρνηση.

»Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, συμφωνήσαμε σε ένα κοινό κείμενο που θα ολοκληρωθεί έως το βράδυ [της Παρασκευής 28/03], το οποίο θα περιγράφει έναν οδικό χάρτη για τα επόμενα βήματα της συριακής κυβέρνησης, τις προσδοκίες μας από αυτήν και τη στήριξη που είμαστε διατεθειμένοι να προσφέρουμε.

»Πιστεύω ότι η συνάντηση αυτή υπήρξε ουσιαστική και παραγωγική.

»Η παρουσία της Γαλλίας, μαζί με την Ελλάδα και την Κύπρο, ενισχύει τη συνεργασία μας με τον Λίβανο και τη Συρία, με στόχο την ειρήνη και την ευημερία στην περιοχή μας».

Νίκος Χριστοδουλίδης: Συγκεκριμένα και απτά αποτελέσματα

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι η συνάντηση που διεξήχθη στο Παρίσι την Παρασκευή, με τη συμμετοχή εκπροσώπων από τη Γαλλία, την Κύπρο, την Ελλάδα, τον Λίβανο και την προσωρινή κυβέρνηση της Συρίας, δεν περιορίστηκε απλώς σε μια ανταλλαγή απόψεων, αλλά οδήγησε σε συγκεκριμένα και απτά αποτελέσματα.

Μιλώντας από την πρωτεύουσα της Γαλλίας, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι κατά τη διάρκεια της συνάντησης απευθύνθηκαν ορισμένα μηνύματα προς τον Πρόεδρο της προσωρινής κυβέρνησης της Συρίας.

Επιπλέον, εξήγησε ότι στο δεύτερο τμήμα της συνάντησης, το οποίο πραγματοποιήθηκε χωρίς τη συμμετοχή της Συρίας, η συζήτηση επικεντρώθηκε στο ζήτημα του Λιβάνου και στην επιτακτική ανάγκη να προσφερθεί στήριξη στη χώρα αυτή.

Εκτός αυτών, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ανέφερε ότι είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, για τις σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών, καθώς και για την προοπτική επανεξέτασης και ενίσχυσης της στρατηγικής συμφωνίας που διέπει τη συνεργασία Κύπρου και Γαλλίας.

Επιπρόσθετα, ο Νίκος Χριστοδουλίδης σημείωσε ότι στη συζήτησή τους έθιξαν και το ζήτημα της Τουρκίας.

Υπογράμμισε ότι οποιαδήποτε μελλοντική εξέλιξη σε αυτό το θέμα εξαρτάται αποκλειστικά από τις πράξεις της Τουρκίας, δηλαδή από το κατά πόσο η δημόσια διατυπωμένη επιθυμία της να προσεγγίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση συνοδεύεται από συγκεκριμένες και ουσιαστικές ενέργειες.

Τέτοιες ενέργειες, όπως διευκρίνισε, θα μπορούσαν να αφορούν είτε την πρόοδο στο Κυπριακό ζήτημα είτε την ευρύτερη τήρηση του διεθνούς δικαίου στην πράξη, πέρα από απλές λεκτικές διαβεβαιώσεις.

Πρώτο μέρος με συμμετοχή Συρίας

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης χαρακτήρισε τη συνάντηση πολύ σημαντική, παραγωγική και αποτελεσματική.

Το πρώτο μέρος, είπε, ήταν με τη συμμετοχή και του Προέδρου της προσωρινής κυβέρνησης στη Συρία.

Τόνισε ότι οι εξελίξεις στη Συρία επηρεάζουν και την Κύπρο και τον Λίβανο και την Ελλάδα αλλά και την ίδια την ΕΕ.

«Ήταν πολύ σημαντικό να έχουμε αυτή την πρώτη επαφή», είπε, και υπενθύμισε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία ήταν από τις πρώτες χώρες που επισκέφθηκαν τη Συρία, την οποία επισκέφθηκε τον Φεβρουάριο ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος.

Άρα, είπε, είχαμε την ευκαιρία να σταλούν κάποια μηνύματα στον Πρόεδρο της προσωρινής κυβέρνησης της Συρίας, όπως για την ανάγκη να υπάρξει άμεσα συμπεριληπτική Κυβέρνηση, κατά δεύτερον να σταματήσουν οι ροές μεταναστών από τη Συρία προς τις χώρες της περιοχής και να υπάρξει υποδοχή των Σύρων μεταναστών πίσω στη χώρα τους και την ίδια στιγμή να μην δούμε ξανά φαινόμενα που είδαμε το τελευταίο διάστημα σε σχέση με τις σφαγές άμαχου πληθυσμού.

«Και όλα αυτά αν τηρηθούν από την Κυβέρνηση της Συρίας τότε θα υπάρξει και από πλευράς των χωρών της περιοχής πρωτοβουλία για την πλήρη άρση των κυρώσεων.

»Αυτό είναι κάτι που ζητά η προσωρινή Κυβέρνηση στη Συρία την επιστροφή της στη διεθνή κοινότητα.

»Σε αυτό το πλαίσιο συμφωνήθηκε να υπάρξει και ένα έγγραφο με όλα αυτά που συμφωνήθηκαν σε αυτή τη συνάντηση των πέντε έτσι ώστε να παρακολουθήσουμε την υλοποίηση όλων των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί από την προσωρινή Κυβέρνηση της Συρίας», σημείωσε.

Σε αυτά τα προαπαιτούμενα, συνέχισε, είναι και η ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου.

Πρόσθεσε ότι όλοι στη συνάντηση επεσήμαναν την ανάγκη σεβασμού και του δικαίου της θάλασσας στη βάση της συνθήκης του 1982 των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Δεύτερο μέρος για τον Λίβανο

Το δεύτερο μέρος της συνάντησης, είπε, έγινε με τη συμμετοχή των τεσσάρων χωρών (Γαλλία, Ελλάδα, Κύπρος, Λίβανος).

«Χαίρομαι γιατί εδώ και καιρό γίνεται μία μεγάλη προσπάθεια από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρασίας για να δοθεί σημασία στην ανάγκη να στηριχθεί ο Λίβανος», είπε και υπενθύμισε ότι επισκέφθηκε τον Λίβανο μαζί με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντε Λάιεν.

Αυτή τη στιγμή η προσοχή της διεθνούς κοινότητας είναι αποκλειστικά στραμμένη στο τι γίνεται στη Γάζα, στην Ουκρανία, ανέφερε, και πρόσθεσε ότι η σημασία του Λιβάνου είναι καθοριστικής σημασίας.

Εκείνο που συζητήσαμε, είπε, είναι πώς η ΕΕ θα στηρίξει τη χώρα ακόμη περισσότερο και πρόσθεσε ότι μαζί με τον Γάλλο Πρόεδρο και τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, θα αποταθούν στην Πρόεδρο της Κομισιόν για να ξεκινήσουν άμεσα οι διεργασίες για τη σύναψη μίας στρατηγικής συμφωνίας του Λιβάνου μαζί με την ΕΕ, στα πρότυπα της συμφωνίας με την Αίγυπτο και την Ιορδανία.

Συμφώνησαν επίσης, είπε, να δουν πως από κοινού θα επισκεφθούν τη χώρα, λέγοντας ότι η Γαλλία έχει και μία σημαντική πρωτοβουλία που θα ανακοινώσει σύντομα σε σχέση και με τη διάσκεψη για τους Ωκεανούς που θα γίνει στη Νίκαια τον Ιούνιο.

Μετά, είπε ο Πρόεδρος, ακολουθεί η Προεδρία της Κύπρου στο Συμβούλιο της ΕΕ, το πρώτο εξάμηνο του 2026, όπου τα θέματα της περιοχής και ειδικότερα η κατάσταση στο Λίβανο και η ανάγκη στήριξης της χώρας θα είναι ανάμεσα στις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας.

Είναι σημαντικό, ανέφερε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, την ίδια στιγμή να υπάρξει πλήρης εφαρμογή του ψηφίσματος 1701 του ΣΑ του ΟΗΕ που αφορά την εκεχειρία στα σύνορα του Λιβάνου με το Ισραήλ.

Περαιτέρω, ανέφερε, συζήτησαν για τις εξελίξεις στην περιοχή, για τα θέματα ενέργειας που είναι ιδιαίτερα σημαντικά όπως είπε.

Πρόσθεσε ότι υπάρχει και ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον από πλευράς Γαλλίας λόγω της παρουσίας της TOTAL στην Ανατολική Μεσόγειο.

Δήλωσε ικανοποιημένος από τη συνάντηση, τονίζοντας ότι «δεν μείναμε στις συζητήσεις και την ανταλλαγή απόψεων, υπήρξαν συγκεκριμένα αποτελέσματα».

Στρατηγική συμφωνία Κύπρου–Γαλλίας

Συζήτησε επίσης είπε με τον Γάλλο Πρόεδρο για τις διμερείς σχέσεις και για τη συμφωνία για να ξεκινήσει η αναθεώρηση και ενίσχυση της στρατηγικής συμφωνίας των δυο χωρών, που υπογράφηκε το 2016.

Θα ξεκινήσουν οι Υπουργοί Εξωτερικών για την επικαιροποίηση, ενίσχυση και αναβάθμιση αυτής της στρατηγικής συμφωνίας στα πρότυπα που έχει υπογράψει η Κύπρος με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, ανέφερε.

«Θεωρώ αυτό ιδιαίτερα σημαντικό διότι αγγίζει όπως έχουμε συμφωνήσει μια πλειάδα θεμάτων από την άμυνα, την ασφάλεια, θέματα εκπαίδευσης, πολιτισμού, ενέργειας και πολλούς άλλους τομείς έτσι ώστε να ενισχυθούν ακόμη περισσότερο οι διμερείς μας σχέσεις με τη Γαλλία», επεσήμανε.

Απαντώντας σε ερώτηση είπε ότι η Κύπρος φιλοξενεί σε ετήσια βάση πλοία του γαλλικού ναυτικού προσθέτοντας ότι η συζήτηση μας με τη γαλλική Κυβέρνηση επικεντρώνεται στο θέμα των προσπαθειών που έχουμε ήδη ξεκινήσει για αναβάθμιση της ναυτικής βάσης στο Μαρί.

Ανέφερε ότι υπάρχει ενδιαφέρον από τη γαλλική Κυβέρνηση, από γαλλικές εταιρείες και αυτό ήταν κάτι που συζήτησαν και την Παρασκευή 28/03.

Είπε ότι όταν υπάρξει κάτι συγκεκριμένο θα ανακοινωθεί.

Ερωτηθείς εάν συζήτησαν για το Ισραήλ, είπε ότι συζητήθηκε το θέμα και αναφέρθηκε ξανά στην ανάγκη εφαρμογής του ψηφίσματος 1701 από αφορά τα σύνορα μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου.

Είπε ότι ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας θα επισκεφθεί την περιοχή την Κυριακή, ενώ ο Γάλλος Πρόεδρος θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό.

«Ήδη έχουμε ζητήσει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό ακριβώς γιατί και το Ισραήλ είναι κράτος μέλος της περιοχής, επηρεάζει και επηρεάζεται από τις εξελίξεις και μέσα σε αυτή την προσπάθειά μας για ένα συμπεριληπτικό διάλογο με όλες τις χώρες της περιοχής ειδικότερα τις χώρες που σέβονται το διεθνές δίκαιο, τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, φυσικά και θα γίνει συζήτηση και με το Ισραήλ».

Συζητήθηκε και η Τουρκία

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι άγγιξαν και το θέμα της Τουρκίας, γενικότερα τις εξελίξεις, τον ρόλο της στην περιοχή, «αυτή την επιθυμία που βλέπουμε τουλάχιστον σε δημόσιο επίπεδο μέσα από δημόσιες δηλώσεις για να έρθει πιο κοντά στην ΕΕ, οι όποιες εξελίξεις εξαρτώνται αποκλειστικά από τις ενέργειες της Τουρκίας κατά πόσον αυτή η δημόσια εκφρασθείσα επιθυμία για να έρθει πιο κοντά στην ΕΕ συνοδεύεται και από συγκεκριμένες ενέργειες, είτε που αφορούν το Κυπριακό, είτε που αφορούν γενικότερα το σεβασμό του διεθνούς δικαίου στην πράξη και όχι στα λόγια», όπως σημείωσε.

Δεν είναι θέμα προϋπόθεσης, είπε, είναι κάτι που ισχύει για όλες τις χώρες.

«Ήταν κάτι που μεταφέραμε και σε σχέση με τη Συρία όπως η ανάγκη συμπεριληπτικής Κυβέρνησης, η ανάγκη να μη διώκεται ο πληθυσμός της χώρας ανεξαρτήτως θρησκείας», ανέφερε, προσθέτοντας πως «ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου δεν είναι α λα καρτ, είναι κάτι που πρέπει να τυγχάνει σεβασμού από όλες τις χώρες».

Ο ιστορικός ρόλος της Γαλλίας στην ευρύτερη περιοχή της Συρίας

Η Γαλλία είχε μακροχρόνια σχέση με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ιδιαίτερα όσον αφορά την προστασία χριστιανικών πληθυσμών, κυρίως των καθολικών.

Το 1852, ένα φιρμάνι φαίνεται να επιβεβαίωσε τον ρόλο της Γαλλίας ως προστάτη των καθολικών στην Αγία Γη, κάτι που ενδεχομένως της έδωσε δικαίωμα επέμβασης στη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που αφορούσαν καθολικούς, όπως στην παρέμβασή της το 1860 στο Λίβανο.

Η σχέση αυτή ξεκίνησε από τον 16ο αιώνα, με τις καπιτουλασιόν του 1536, που έδωσαν στη Γαλλία εμπορικά και θρησκευτικά προνόμια.

Με την πάροδο του χρόνου, ο ρόλος της επεκτάθηκε, ιδιαίτερα τον 17ο αιώνα, όταν η Γαλλία αναγνωρίστηκε ως προστάτης όλων των καθολικών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, όχι μόνο των Γάλλων υπηκόων.

Σημαντικές ημερομηνίες και συμφωνίες

Το 1852, ο Σουλτάνος Αμπντούλ Μετζίτ Α’ εξέδωσε φιρμάνι που επιβεβαίωσε τη Γαλλία ως προστάτη της Λατινικής Εκκλησίας στην Αγία Γη, ιδιαίτερα για τον έλεγχο ιερών τόπων, όπως ο Ναός του Παναγίου Τάφου.

Αυτό το φιρμάνι ήταν μέρος της διαμάχης με τη Ρωσία για την προστασία των ορθόδοξων χριστιανών, που οδήγησε στον Κριμαϊκό Πόλεμο (1853-1856).

Το 1860, μετά από σφαγές Μαρωνιτών Χριστιανών στο Λίβανο, η Γαλλία επενέβη στρατιωτικά, κάτι που υποστηρίχθηκε από την ιστορική της θέση ως προστάτης των καθολικών.

Το 1864, μετά από αυτήν την παρέμβαση, συμφωνήθηκε η ίδρυση του Αυτοδιοίκητου Όρους Λιβάνου, με χριστιανό κυβερνήτη, κάτι που ενίσχυσε τη γαλλική επιρροή στην περιοχή.

Ιστορικό πλαίσιο και αρχική σχέση

Η σχέση μεταξύ Γαλλίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ξεκίνησε τον 16ο αιώνα, με την υπογραφή της Συνθήκης Φιλίας και Εμπορίου του 1536 μεταξύ του Φραγκίσκου Α’ και του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς.

Αυτή η συμφωνία, γνωστή ως καπιτουλασιόν, έδωσε στη Γαλλία εμπορικά προνόμια, καθώς και το δικαίωμα προστασίας των Γάλλων εμπόρων και των θρησκευτικών τους ιδρυμάτων.

Με την πάροδο του χρόνου, ο ρόλος της Γαλλίας εξελίχθηκε, ιδιαίτερα τον 17ο αιώνα, όταν αναγνωρίστηκε ως προστάτης όλων των καθολικών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, όχι μόνο των Γάλλων υπηκόων.

Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, το 1620, ο Γάλλος πρεσβευτής Αντουάν ντε Μπρυλάρ ντε Σιλερί εξασφάλισε φιρμάνι από τον Σουλτάνο Αχμέτ Α’, το οποίο επιβεβαίωσε τον ρόλο της Γαλλίας ως προστάτη της Λατινικής Εκκλησίας και των εκκλησιών της.

Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν αυτό το φιρμάνι περιλάμβανε στρατιωτικό δικαίωμα επέμβασης.

Μια σημαντική εξέλιξη συνέβη το 1740, όταν ο Σουλτάνος Μαχμούτ Α’ εξέδωσε φιρμάνι που αναγνώρισε τη Γαλλία ως προστάτη όλων των καθολικών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, όχι μόνο των Γάλλων υπηκόων.

Αυτό ενίσχυσε τη θέση της Γαλλίας ως διπλωματικής δύναμης με θρησκευτική επιρροή.

Το 1852, μια κρίσιμη χρονιά, ο Σουλτάνος Αμπντούλ Μετζίτ Α’ εξέδωσε φιρμάνι που επιβεβαίωσε τη Γαλλία ως προστάτη της Λατινικής Εκκλησίας στην Αγία Γη, ιδιαίτερα για τον έλεγχο ιερών τόπων, όπως ο Ναός του Παναγίου Τάφου.

Αυτή η απόφαση ήταν μέρος της διαμάχης με τη Ρωσία, η οποία διεκδικούσε την προστασία των ορθόδοξων χριστιανών, και οδήγησε στον Κριμαϊκό Πόλεμο (1853-1856).

Το φιρμάνι του 1852 δεν ανέφερε ρητά στρατιωτική επέμβαση, αλλά ενίσχυσε τη θέση της Γαλλίας ως προστάτη των καθολικών, κάτι που της επέτρεψε να παρέμβει διπλωματικά και, σε ορισμένες περιπτώσεις, στρατιωτικά.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν το 1860, όταν, μετά από σφαγές Μαρωνιτών Χριστιανών (καθολικών) στο Λίβανο από Δρούζους, η Γαλλία έστειλε στρατεύματα στο Βηρυτό για την προστασία τους.

Αυτή η παρέμβαση υποστηρίχθηκε από την ιστορική της θέση ως προστάτης των καθολικών, αν και δεν υπήρχε συγκεκριμένο φιρμάνι που να δίνει ρητά αυτό το δικαίωμα.

Το 1864, μετά από διαπραγματεύσεις, συμφωνήθηκε η ίδρυση του Αυτοδιοίκητου Όρους Λιβάνου, με χριστιανό κυβερνήτη, κάτι που ενίσχυσε τη γαλλική επιρροή στην περιοχή, αλλά κυρίως περιοριζόταν στο Λίβανο.

Σχετικά άρθρα