Εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι βακτηρίων απελευθερώνονται από τους παγετώνες που λιώνουν, και μέχρι στιγμής δεν έχει εκτιμηθεί κατά πόσον αντιπροσωπεύουν έναν ακόμη κίνδυνο για τον πλανήτη.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, τα μικρόβια που ξεπλένονται στη ροή των υδάτινων ρευμάτων θα μπορούσαν να γονιμοποιήσουν τα οικοσυστήματα, αλλά θα πρέπει, ωστόσο, να μελετηθούν πολύ καλύτερα για να εντοπιστούν τυχόν πιθανοί παθογόνοι οργανισμοί.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η ταχεία τήξη των πάγων από την κλιματική κρίση σημαίνει ότι οι παγετώνες και τα μοναδικά μικροβιακά οικοσυστήματα που φιλοξενούσαν «πέθαιναν μπροστά στα μάτια μας», αφήνοντας τους ερευνητές να αγωνίζονται να τους καταλάβουν πριν εξαφανιστούν.
Μερικά από τα μικρόβια μπορεί επίσης να αποτελέσουν μελλοντική πηγή χρήσιμων βιολογικών μορίων, όπως νέα αντιβιοτικά.
Οι επιστήμονες συνέλεξαν δείγματα νερού από τους λιωμένους πάγους από οκτώ παγετώνες σε όλη την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική και δείγματα πάγων από την επιφάνεια δύο παγετώνων της Γροιλανδίας. Βρήκαν δεκάδες χιλιάδες μικρόβια σε κάθε χιλιοστόλιτρο νερού.
Τί βρήκε η έρευνα
Τα δεδομένα τους επέτρεψαν να εκτιμήσουν ότι τα βακτήρια και τα φύκια που απορρίπτονται θα απέδιδαν κατά μέσο όρο 650.000 τόνους άνθρακα ετησίως για τα επόμενα 80 χρόνια στο βόρειο ημισφαίριο, εξαιρουμένης της περιοχής των Ιμαλαΐων Hindu Kush, από την οποία δεν ελήφθησαν δείγματα.
Για να γίνει κάτι τέτοιο προϋπόθεση είναι να συνεχιστεί μια μέση αύξηση των εκπομπών διοξειδίων του άνθρακα.
Εάν μειωθούν οι εκπομπές άνθρακα, επιβραδύνοντας την υπερθέρμανση του πλανήτη και την τήξη των πάγων, η μάζα των μικροβίων που απελευθερώνεται θα μειωθεί κατά περίπου το ένα τρίτο.
«Βλέπουμε τους παγετώνες να πεθαίνουν μπροστά στα μάτια μας, επηρεάζοντας τα μικρόβια που βρίσκονται εκεί, με συνέπειες για εμάς σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο», δήλωσε ο Δρ Arwyn Edwards, στο Πανεπιστήμιο Aberystwyth στην Ουαλία, και μέλος της ομάδας μελέτης.
«Η μάζα των μικροβίων που απελευθερώνεται είναι τεράστια ακόμη και με μέτρια αύξηση της θερμοκρασίας».
«Δεν έχουμε αρκετά δεδομένα για να κατανοήσουμε την αξία και την απειλή αυτών των οργανισμών.
»Συχνά λαμβάνω ερωτήσεις σχετικά με το εάν πρόκειται να δούμε μια μαύρη μέρα που θα λιώσει ένας επικίνδυνος παθογόνος οργανισμός από τους παγετώνες.
»Νομίζω ότι είναι ένας πολύ μικρός κίνδυνος, αλλά δεν είναι μηδενικός κίνδυνος, επομένως χρειαζόμαστε αξιολόγηση κινδύνου για αυτά τα μικρόβια».
Τί γνωρίζαμε μέχρι τώρα
Μέχρι πρόσφατα, πολύ λίγα ήταν γνωστά για τις πολλές χιλιάδες μικροβιακά είδη που κατοικούσαν στην επιφάνεια των πάγων.
Σχεδόν 1.000 νέα είδη αποκαλύφθηκαν στους παγετώνες του Θιβέτ τον Ιούνιο. Μια ομάδα ερευνητών, το Vanishing Glaciers Project (VGP), διεξάγει αποστολές σε όλο τον κόσμο για τη συλλογή δειγμάτων και την αξιολόγηση αυτής της βιοποικιλότητας .
Ο καθηγητής Tom Battin, στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Λωζάνης και μέλος του VGP, είπε ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να ανησυχούν για τα παθογόνα που αναδύονται από τον πάγο.
Είπε επίσης ότι τα περισσότερα από τα μικρόβια του πάγου δεν φαίνεται να συνεχίζουν να υπάρχουν καθώς οι πάγοι λιώνουν και αρχίζει η ροή των υδάτων.
Άλλη πρόσφατη έρευνα για τους ιούς στη λίμνη Hazen στον Καναδά, τη μεγαλύτερη λίμνη γλυκού νερού της Αρκτικής, έδειξε ότι ο κίνδυνος διάχυσης ιών σε νέους ξενιστές ήταν υψηλότερος σε τοποθεσίες όπου εισέρρεαν μεγάλες ποσότητες παγετώνων.
Η νέα έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications Earth and Environment, χρησιμοποίησε δείγματα επιφανειακού λιωμένου νερού από τέσσερις παγετώνες στις ευρωπαϊκές Άλπεις, καθώς και από παγετώνες στον Καναδά, τη Σουηδία, το Σβάλμπαρντ και το στρώμα πάγου της δυτικής Γροιλανδίας.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι μικροβίων θα απελευθερώνονταν κάθε χρόνο σε όλα τα μελλοντικά σενάρια υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Τα βακτήρια και τα φύκια περιέχουν συνήθως χρωστικές ουσίες για να προστατεύονται από βλάβες από το ηλιακό φως.
Αλλά αυτές οι σκούρες χρωστικές απορροφούν το φως του ήλιου, αυξάνοντας τη θερμοκρασία και επιταχύνοντας την καταστροφή του παγωμένου οικοτόπου τους.